Cuộc chiến tranh ở Syria và Iraq đang bước vào một giai đoạn mới. Trong khi quân đội chính phủ Asad  ra thông báo về việc trên thực tế đã làm chủ gần như toàn bộ thành phố Aleppo, thì quân nổi dậy IS (thuộc Nhà nước hồi giáo tự xưng) đã thực hiện một cuộc tấn công ở hậu phương và chiếm thành phố Palmira. Và việc nắm quyền kiểm soát thành phố lớn thứ hai ở Syria – Tp. Aleppo, giống như sự kiện chiếm lại thành phố  Grozny (thủ đô của nước Cộng hòa  Chechen – Liên bang Nga) bởi quân đội Nga vào năm 1999, được đánh giá như là một thắng lợi kiểu Pyrros (đạt được chiến thắng mà phải trả một giá quá cao, có thể coi như là thất bại- ND) . Bởi vì, trên thực tế, quân đội Syria và Nga đã chiến đấu không phải với IS (tổ chức hồi giáo tự xưng bị cấm ở Nga – ed..), mà chiến đấu với  các nhóm  phiến quân thân phương Tây.

Lợi dụng tình hình không bị giám sát chặt chẽ, các chiến binh Hồi giáo IS đã mở một cuộc tấn công thần tốc chiếm lĩnh và đánh bật quân đội chính phủ Syria ra khỏi thành phố Palmyra, nơi mà họ đã phải rút lui hồi tháng Ba năm nay. Tính nghiêm trọng của sự việc đã được người đứng đầu Hội đồng an ninh Liên bang Nga Franz Klintsevich thú nhận trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Interfax: “Phải thừa nhận rằng sự xâm nhập của các chiến binh ở Palmyra, diễn ra trong một thời gian ngắn, là một đòn nặng, trước tiên đánh vào tâm lý, từ đó  cần phải rút ra một số kết luận. ”

Tại thành phố Mosul của Irac, Liên quân chống các lực lượng thuộc Nhà nước hồi giáo cũng đang sa lầy vào một cuộc chiến dai dẳng. Ngay cả ở phía Đông của thành phố này, nơi mà thành phần dân cư chủ yếu là người Kurd, đang diễn ra các trận chiến nhằm tranh giành từng ngôi nhà, từng góc phố với rất nhiều thời gian và công sức. Còn ở phía tây, bên bờ kia của sông Tigris tình hình thậm chí còn phức tạp hơn nhiều. ở đó chủ yếu là nơi sinh sống của người Sunni Ả rập, và họ ủng hộ IS, vì họ sợ bị người hồi giáo theo dòng Shiite trả thù giống như đã xảy ra tại thành phố Al-Fallujah.

Một phần lực lượng khủng bố đã chuyển từ Mosul vào Syria. Chúng được bổ sung cho các nhóm chiến binh để tấn công Palmyra. Không quân Nga đã không thể hỗ trợ cho  quân đội chính phủ Syria: Những thông tin về các cuộc oanh kích dữ dội và báo cáo về những tổn thất rất lớn của các chiến binh IS của các phương tiện truyền  thông chính thức của Nga hoàn toàn không đúng với thực tế.

Palmyra, cững như Mosul, không chỉ chiếm một vị trí chiến lược quan trọng, những nơi đó hoặc  là trung tâm  sản xuất dầu mỏ lớn thứ hai, hoặc là trung tâm quan trọng nhất để trung chuyển dầu mỏ. Không có gì đáng ngạc nhiên là trong thực tế những cuộc chiến tranh dành quyền kiểm soát những địa điểm này bao giờ cũng diễn ra dai dẳng với sự tham gia của tất cả các lực lượng và phương tiện…

Trong kế hoạch thuần túy quân sự và quân sự chiến lược, sự thành công của các lực lượng quân đội  chính phủ Syria và các cố vấn Nga của họ là rất tương đối và chủ yếu mang tính tuyên truyền. Cuộc xâm lược của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và sự thiết lập quyền kiểm soát một phần lãnh thổ của miền bắc Syria  của họ đã làm giảm đáng kể giá trị thành công của quân đội Asad và đồng minh Nga ở Aleppo. Sự hỗ trợ của  Ankara đối với một số phe đối lập, đặc biệt các nhóm đối lập người  Turkomans từ sự kiện Aleppo không hề giảm. Do đó, xét trên khía cạnh quân sự thì lực lượng quân đội  Assad  tại Aleppo đang ở vào thế bế tắc. Không thể chắc chắn rằng sau một thời gian nữa đối với đội quân của Asad, sẽ không  xảy ra tình huống tương tự như  ở Palmyra.

Về mặt chính trị, chiến thuật của Moscow và Damascus là cố gắng đạt được thắng lợi về quân sự và qua đó đặt chính quyền mới của Mỹ  vào một thế đã rồi.  Chiến thuật đó đã không thành công. Cũng tương tự như chiến thuật diễu võ dương oai bằng cách cử  một nhóm tàu chiến, đứng đầu là  tàu sân bay hạng nặng  “Đô đốc Kuznetsov” tới bờ biển của Syria đã trở thành một trò cười cho cả thế giới. Tổn thất về máy bay đã thể hiện rõ sự lạc hậu về kỹ thuật của các hạm đội của Nga và sự  yếu kém, không sẵn sàng trong tác chiến thực tế của Hải quân và Không quân của Nga trước những  đối thủ thích hợp.

Moscow một lần nữa rơi vào cái bẫy, mà được  tạo ra bởi chính  bàn tay của mình ở Syria. Điện Kremlin đã suy tính rằng khả năng  quân đội Thổ Nhĩ Kỳ hoặc Irac  xâm nhập vào phía bắc của Syria là không thể. Và hình như lần này họ đã không tính toán kỹ. Dù sao, điều đó đã xảy ra và tình hình quân sự chiến lược và chính trị đã thay đổi một cách nghiêm trọng. Quân đội Assad không thể đối phó với các chiến binh, chưa nói gì  tới sự đụng độ với quân đội Thổ Nhĩ Kỳ. Từ đó có thể rút ra kết luận rằng quân đội Thổ nhĩ kỳ khó có khả năng rút khỏi khu vực đang chiếm đóng và một lực lượng  của phe  đối lập sẽ được tăng cường trở nên mạnh hơn trước.

Yếu tố thứ hai, mà đã không được tính đến hoặc do các cố vấn, chuyên gia  và các chính trị gia ở Moscow bỏ qua là:  Quân đội chính phủ Syria không chỉ trong tình trạng yếu kếm, mà còn hao hụt nhiều về quân số.  Do đó không có khả năng chiến đấu và điều quan trọng nhất là không có khả năng kiểm soát dài lâu các lãnh thổ được giải phóng.

Và còn một yếu tố tâm lý rất quan trọng:  Quân đội của chính phủ Syria chưa bao giờ chiến thắng. Kể từ khi cuộc chiến tranh Ả Rập-Israel đầu tiên vào năm 1947-1948.  Quân đội Syria liên tục bị thất bại đáng xấu hổ, ngay cả khi có những thời điểm họ nắm trong tay một số ưu điểm vượt trội về  nhân lực và trang thiết bị. Các nhân viên, đặc biệt binh lính và các cấp hạ sỹ quan đều không có những  bảo đảm xã hội đối với bản thân và gia đình của họ trong trường hợp tử vong hoặc thương tích. Đó là lý do tại sao các cuộc gọi nhập ngũ  liên tục bị phá vỡ. Biên chế quân đội không quá một phần hai danh sách dự kiến.

Tất cả những yếu tố này cho thấy rằng ở Syria,  chế độ của Assad, mặc dù được sự hỗ trợ quân sự của Nga và Iran, để đạt được một chiến thắng quân sự là điều không thể. Hơn nữa, xét mức độ tấn công xua đuổi các chiến binh từ Iraq, nếu điều đó xảy ra, thì họ sẽ đi chạy vào Syria, và do đó làm tăng sức mạnh của họ và khả năng chống lại quân đội chính phủ.

Tiếp theo là hai lựa chọn có thể cho Moscow.

Thứ nhất: Tiếp tục leo thang hơn nữa giống như trong trường hợp ở  Afghanistan, như vậy đòi hỏi Moscow phải  chuyển thêm tới Trung Đông những đội ngũ mới kiểu như lực lượng đặc biệt Chechnya. Thắng lợi không được hứa hẹn,  nhưng có thể kéo dài thời gian.

Thứ hai:  Rút khỏi Trung Đông và tập trung củng cố đất nước, cùng với sự chấm dứt xâm lược chống lại các nước láng giềng.

Tuy nhiên, một khi Putin đang tại vị ở  điện Kremlin, nhiều khả năng phương án đầu tiên sẽ được  lựa chọn.

Tác giả – Yuriy Reichel

Bài viết được đăng tại: http://www.dialog.ua/news/105488_1481755273

Nguyễn U Quốc chuyển ngữ

 

• Người Mỹ để ngỏ khả năng rút lui một cách an toàn khỏi Syria cho người Nga
• Tòa Bạch Ốc - Nga đã tự cô lập mình, khi xếp mình ngang hàng với Iran và Syria
• Mỹ đặt Kremlin trước sự lựa chọn: hoặc là Hoa Kỳ hoặc Assad
• Putin từ chối xác nhận tuyên bố chung của Liên bang Nga, Iran và Hezbollah về Syria
• Vũ  khí hóa học chống lại điện Kremlin
• Những điều bất lợi đang chờ đợi nước Nga ở Syria