BẦU CỬ TỔNG THỐNG Ở UKRAINA

Chào các bạn thân mến. Tôi xin phép thông tin sơ bộ về cuộc bầu cử tổng thống Ukraina diễn ra chủ nhật 31/03/2019. Tỷ lệ người tham gia bầu cử là hơn 63.52%. Hôm nay 02/04/2019, Ủy ban Bầu cử Trung ương (UBBCTW) Ukraina đã kiểm xong 99.41% số phiếu. Kết quả số phiếu bầu cho 3 ứng cử viên hàng đầu như sau: 1) diễn viên hài danh tiếng Vladimir Zelensky (Hình 2,3) là 30,22%, 2) Petro Poroshenko (tổng thống đương nhiệm – Hình 1) là 15,93% và 3) cựu thủ tướng Yulia Tymoshenko là 13,40% tương ứng.

Đồng thời ngày 02/04/2019, đã kiểm xong 100% số phiếu bầu của cử tri Ukraina sống ở nước ngoài (Poroshenko với 38,93% phiếu, thứ hai là danh hài Zelenski với 26,01%, thứ 3 là Gritsenko với 10,64%, bà Tymoshenko với 4,21%). Nhưng kết quả này không làm thay đổi cơ bản tỷ lệ phíếu bầu cho 3 ứng cử viên hàng đầu. Như vậy, sẽ có cuộc bầu cử vòng hai ở Ukraina với sự tham gia của hai ứng cử viên Vladimir Zelensky và Petro Poroshenko.

Trong một báo cáo của Hội đồng Nghị viện Châu Au OSCE, các cuộc bầu cử ở Ukraina được công nhận là tự do, minh bạch và bảo đảm nguyên tắc cạnh tranh. Các nhà quan sát quốc tế cũng thừa nhân việc trong cuộc bầu cử này, các nguồn tài lực đã được phân bổ và sử dụng hợp lý.

Đồng thời, việc các nhà quan sát Nga vắng mặt (tẩy chay?) trong Phái bộ giám sát OSCE tại cuộc bầu cử ở Ukraina vừa qua, không phải là lý do để đặt vấn đề về tính hợp pháp của kết quả giám sát bầu cử bởi Phái bộ OSCE.

Đại diện các nước G7 đã tán thành kết luận của Phái bộ giám sát OSCE về cuộc bầu cử tổng thống Ukraina vưa qua. Đồng thời, các nước G7 kêu gọi các ứng cử viên tổng thống tuân thủ các quy tắc của pháp luật Ukraina hiện hành trong vòng bầu cử thứ hai.

Cuộc bầu cử và kết quả bầu cử tổng thống Ukraina, vì những lý do lịch sử và địa chính trị, được sự quan tâm rộng rãi của các chính khách và nhà quan sát chính trị trên toàn thế giới. Tôi xin phép giới thiệu một vài ý kiến, bình luận tiêu biểu.

Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thương viện Nga Konstantin Kosachev, trên FB của mình, đã gọi bầu cử TT Ukraina là một “cuộc bầu cử không có lựa chọn” và ông đánh giá 2 ứng viên bầu cử tổng thống Ukraina vòng hai tiêu cực như nhau.
Từ chiều chủ nhật 31/03/2019, các kênh truyền hình Nga đồng loạt tuyên bố về tình trạng hỗn loạn và việc giả mạo đại trà kết quả bầu cử ở Ukraina.

Cáo buộc thứ nhất: bầu cử gian lận, trong tất cả các điểm bầu cử đều xảy ra hỗn loạn và giả mạo kết quả. “Không chỉ hàng triệu người Ukraina đang làm việc ở Nga bị tước quyền bầu cử, mà toàn bộ thành phần của UBBCTW Ukraina, đã được đích thân Poroshenko lựa chọn sao cho có lợi nhất, để bảo tồn chiếc ghế tổng thống bằng mọi giá cho mình”,

Dmitri Kiselev người dẫn trình kên TV “Nước Nga – 1” tuyên bố.
“Đây là cuộc bầu cử tổng thống bẩn thỉu nhất trong lịch sử Ukraina, khi mọi khâu đã được sắp đặt, chuẩn bị từ trước, để giả mạo kết quả bầu cử. Không hiểu làm sao có thể công nhận chúng được”, ông bình luận.

Cáo buộc thứ hai: Donbass không được bầu cử và các phiếu bầu không được tính đến và chung kiểm. Từ cuối năm 2018, UBBCTW Ukraina đã phổ biến đầy đủ cách để cư dân của vùng Donetsk và Lugansk (Donbass) có thể bỏ phiếu. UBBCTW sẽ không tổ chức các điểm bầu cử những khu vực Donbass không do Ukraina kiểm soát, nhưng những người sống ở Donbass có thể đi sang bỏ phiếu ở các lãnh thổ do Kiev kiểm soát (sau khi xuất trình hộ chiếu).

Kênh TV Nga thứ nhất cáo buộc rằng “trên thực tế, lực lượng an ninh Ukraina đã bố trí việc lọc lựa sơ bộ và ngăn cản không cho phép những người không muốn bỏ phiếu cho ông Poroshenko đến các điểm bỏ phiếu”.

Cáo buộc thứ ba: Zelensky không phải là ứng viên nghiêm túc. Ngày 01/04/2019, hình ảnh Zelensky xuất hiện dày đặc trên các kênh TV Nga. Tuy không bị chỉ trích nặng nề như Poroshenko, nhưng người ta đã cố gắng mô tả ông như một nhân vật không có chính kiến, không có chương trình bầu cử.

Cáo buộc thứ tư: Poroshenko sử dụng mọi nguồn tài lực của chính quyền để tạo lợi thế cho mình. Các nhà bình luận trên mọi kênh truyền hình Nga, đều nhấn mạnh rằng trong chiến dịch bầu cử, để thu hút cử tri, ông Poroshenko tự phong mình là kẻ thù chính của điện Kremlin.

Phóng viên kênh TV Nga NTV khẳng định như đóng đinh “Các cơ quan An ninh Ukraina có nhiệm vụ kiểm soát hệ thống điện tử và chuyển giao kết quả cho UBBCTW kiểm phiếu, làm sao có lợi cho ông Poroshenko. Có lẽ người Ukraina sẽ không bao giờ được biết, ai là người thực sự lọt vào vòng hai theo số phiếu bầu, nếu những thủ đoạn của Poroshenko không bị lộ diện”.

Còn trong chương trình “Thời gian sẽ trả lời” của Kênh TV Nga thứ nhất, TNS Anatoly Shirokov tuyên bố: “Đằng sau Poroshenko là Mỹ, và Mỹ sẽ không bao giờ từ bỏ ảnh hưởng của mình ở Ukraina, một quốc gia có chung biên giới với Nga”.

Theo RIA Novosti, Bộ Ngoại giao Nga đã công bố “thông báo bất thường” thông qua đoạn video bình luận về tình hình Ukraina. Sau khi khẳng định, rằng Bộ Ngoại giao Nga đã liên tiếp nhận được các yêu cầu bình luận về việc này. Và cách trả lời của họ đã khiến nhiều người không khỏi bất ngờ.

Đoạn video đăng tải trên trang Twitter của Bộ Ngoại giao Nga bắt đầu với nội dung: “Thông báo đặc biệt của Bộ Ngoại giao Nga về tình hình ở Ukraina. Liên quan đến nhiều yêu cầu bình luận về tình hình Ukraina ngày 01/04/2019, chúng tôi xin phép thông báo: vì lý do các nhà quan sát của chúng tôi không được phép có mặt ở Ukraina, chúng tôi đã chuẩn bị dữ liệu thông qua phương tiện kiểm soát khách quan”.

Ngay sau đó là bản tin dự báo thời tiết cho ngày 1/4 tại các thành phố lớn ở Ukraina: Kiev – 9 độ C, trời quang, nắng ấm; Kharkov – 14 độ C, trời quang, nắng ấm; Odessa – 14 độ C, trời quang, nắng ấm. “Nói chung, tất cả đã rõ ràng” là kết luận cuối cùng, hiện lên nổi bật trong đoạn video.

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử các cuộc bầu cử của Ukraina không có sự tham gia của các nhà quan sát Nga. Moskva đã nhiều lần lên tiếng, cho rằng quyết định này của chính quyền Kiev đặt ra câu hỏi về tính hợp pháp của toàn bộ quá trình bầu cử và kết quả bỏ phiếu.

Còn Garry Kasparop, một nhà chính trị Nga đối lập và cựu vô địch cờ vua thế giới huyền thoại, thì tuyên bố như sau:
“Với tư cách một người Nga, tôi cho rằng bản thân mình không có quyền can thiệp vào quá trình này. Thứ nhất, vì nước Nga là một quốc gia xâm lược, và thứ hai, vì chúng ta từ lâu đã quên mất thế nào là một cuộc bầu cử thực sự.

Thật là nực cười, khi chúng ta đinh dậy dỗ những người trong 25 năm nay, đã học được cách “mời” các tổng thống và thủ tướng của mình ra cửa. Tôi xin phép khuyên tất cả mọi người Nga, thuộc phe đối lập cả thật lẫn giả, cũng như các các nhà lãnh đạo Nga khác HÃY IM MỒM VÀ GHEN TỴ”.

“Chính quyền đang cố gắng làm mất uy tín cuộc bầu cử này, nhưng những công dân nhìn vào nó có thể đặt câu hỏi ngược lại: Tại sao lại có thể như vậy nhỉ? Tổng thống Petro Poroshenko ở Ukraina, nói chung là một kẻ ác, một quỉ hiện hình từ âm phủ, một nhà độc tài, còn Ukraina là một nhà nước phát xít. Thế nhưng xin lỗi, ai đang dẫn đầu cuộc bầu cử nhỉ?”…. “Chắc chắn,cuộc bầu cử ở Ukraina sẽ bắt đầu gieo rắc sự nghi ngờ trong đầu nhiều người Nga”.

Ở Đức, các chính khách thuộc Liên minh Dân chủ Thiên Chúa giáo và Xã hội Thiên Chúa giáo, chờ đón ở ứng cử viên tổng thống Vladimir Zelensky một chính sách đối ngoại rõ ràng và tự tin, trong trường hợp ông này giành chiến thắng trong vòng hai cuộc bầu cử. Nếu không, Nga có thể gia tăng cường sự bất ổn của Ukraina. Đó là ý kiến của David Vadeful Chủ tịch Liên minh, nêu ra trong một tuyên bố 02/04/2019.

Trong đảng cầm quyền Đức, người ta cho rằng người Ukraina hiện không hài lòng với giới tinh hoa chính trị hiện tại, họ đang trông chờ vào cuộc chiến chống tham nhũng từ Zelensky.

“Trong vòng ba tuần tới trước khi bỏ phiếu, Zelensky phải tuyên bố cụ thể, là ông đại diện cho những điều gì, và đội ngũ chính trị gia Ukraina nào sẽ ủng hộ ông. Ukraina không thể cho phép mình, lấy cớ lãnh đạo thiếu kinh nghiệm trong cuộc xung đột với Nga, và trong những tình huống kinh tế xã hội đầy khó khăn hiện nay.

Bởi vì điều này chỉ có lợi cho Moskva và thúc đẩy nước Nga hướng tới việc tăng cường chính sách gây bất ổn đối với Ukraina”, David Vadeful nhận định.

Về kết quả của vòng hai bầu cử tổng thống Ukraina. Theo Hãng thông tấn Nga RIA “Novosty”, Andres Oslund một chuyên gia về kinh tế Đông Âu, chuyên viên của Hội đồng Đại Tây Dương cho rằng, ở vòng hai Zelensky có thể giành số phiếu 25% cao hơn tổng thống đương nhiệm Poroshenko. Lý do là vì, một phần cử tri của Yulia Tymoshenko, Yuri Boyko và Alexander Vilkul sẽ bỏ phiếu cho ông.

Tuy nhiên, cựu đại sứ Mỹ tại Ukraina và Uzbekistan, John Khorbst lại suy nghĩ khác. Ông không cho rằng, Zelensky đã “bỏ túi” chiến thắng trong vòng hai. Theo ông, cuộc đua tổng thống sẽ rất căng thẳng.Tạp chí Life cho biết tổng thống Petro Poroshenko tuyên bố sẵn sàng tranh luận online với Vladimir Zelensky, đối thủ của mình trong cuộc chạy đua ghế tổng thống.

THAY CHO LỜI KẾT

Theo Hãng thông tấn Gordon, ngày 31/03/2019, trong một cuộc họp báo ngắn, Petro Poroshenko tổng thống Ukraina đương nhiệm tuyên bố:

“Các bạn đã thể hiện mình là những công dân có trách nhiệm, những người toàn tâm vì tương lai của đất nước mình… Tại sao điều này lại quan trọng như vậy? Một cuộc bầu cử tự do và dân chủ, chính là Điều kiện tối quan trọng để chúng ta tiếp tục hướng đi đến tương lai…

Hôm nay, tôi xin chúc mừng tất cả mọi người, với việc Ukraina đã thành công rực rỡ vượt qua một bài kiểm tra đầy thử thách. Trong lần bầu cử hôm nay, thậm chí còn có ít khiếu nại hơn so với năm 2014. Trên thực tế, trong toàn bộ quá trình bầu cử, chúng ta không nghe nói về một vi phạm nào, cũng như một thông điệp nào có thể ảnh hưởng đến ý nguyện của công dân. Chúng ta đã vượt qua bài kiểm tra về căn tính Châu Âu. Nghĩa là chúng ta đang làm mọi thứ đúng theo định hướng tiến vào Châu Âu”.

Như vậy là ngày 31/03/2018, nhân dân Ukraina đã vượt qua thành công vòng bầu cử đầu tiên. Và khác với các cuộc bầu cử tổng thống năm 2008 và 2014, bằng lá phiếu bầu cử họ đã tự quyết được số phận mình. Dù Zelensky hay Poroshenko thắng trong vòng hai cuộc bầu cử tổng thống, định hướng hội nhập Châu Âu và gia nhập EU của Ukraina là không thể đảo ngược.

Phải nói rằng hành trình hội nhập EU của Ukraina đã, đang và sẽ rất chông gai. Người ta có thể nói rất nhiều về âm mưu “bao vây nước Nga”, “kéo chiến tranh và NATO đến biên giới Nga”. Như có một thực tế khó phủ nhận, là sự thành công về mọi phương diện của Ba Lan đã trực tiếp truyền cảm hứng, khiến người Ukraina muốn hội nhập Châu Âu và EU.

Trước hết về thu nhập, có thể so sánh GDP TB người của Nga, Ba Lan và Ukraina (tương đương giá 1990 tính bằng USD) theo Biểu đồ 1. Từ xuất phát điểm có GDP TB thấp hơn nhiều so với Nga năm 1991, hiện nay Ba Lan có GDP TB người cao hơn Nga đôi chút. Trong khi Ukraina thân Nga vốn có tiềm lực công nghiệp lớn hơn, chẳng thua kém người Ba Lan về trí tuệ, lại có phần chăm chỉ hơn, thì mãi lẹt đẹt.

Đồng thời rõ ràng khác với Nga đang suy thoái, Ba Lan phát triển ổn định, bền vững. Thực tế hiện nay về nhiều phương diện, giữa Nga và Ba lan có sự khác biệt rất đáng kể.

Thứ nhất, về CPI (Corruption Perceptions Index), năm 2018, CPI của Nga là 29 (xếp hạng 136), so với CPI của Ba Lan là 61 điểm (xếp hạng 35). Nghĩa là mức độ tham nhũng ở Nga cao hơn Ba Lan rất nhiều. Điều này cũng dẫn đến phân hóa xã hội, đến bất bình đẳng thu nhập nghiêm trọng.

Chẳng hạn năm 2015, GINI- hệ số bất bình đẳng thu nhập của Nga là 0.45 còn Ba Lan chỉ là 0.30 tương ứng. Tất cả những yếu tố này, đương nhiên dẫn đến những hậu quả xã hội rất tiêu cực.

Cụ thể, là năm 2017, lương TB ở Nga là 36.000 rúp (541 USD), lương tối thiểu là 11.136 rúp (165 USD), lương hưu trung bình là 13.700 rúp (205 USD) và lương hưu tối thiểu là 8.500 rúp (126 USD), trong khi mức tiêu dùng tối thiểu trung bình 10.444 rúp (156 USD). Nghĩa là trong nhiều trường hợp, lương hưu tối thiểu của người Nga không đủ sống.

Trong khi đó năm 2017, lương TB ở Ba Lan là 1240 USD, lương tối thiểu là 565 USD, lương hưu trung bình là 540 USD và lương hưu tối thiểu là 250 USD, mức tiêu dùng tối thiểu trung bình là 136 USD. Nghĩa là lương hưu tối thiểu cao gần gấp đôi mức tiêu dung tối thiểu.

Tóm lại, với một mức GDP TB người xấp xỉ nhau, so với người Nga, thu nhập thực tế của người Ba Lan (lương) cao hơn gần 2.5 lần. Đặc biệt cuộc sống của người về hưu, người già Ba Lan cao và bình ổn hơn hẳn người Nga, tỷ lệ người nghèo rất thấp.

Ngoài ra, rõ ràng là ở Ba Lan, tham nhũng không quá gây bức xúc, còn bất bình đẳng thu nhập thì không đến mức làm người dân bị “chọc vào mắt” như ở Nga. Đồng thời, người Ba Lan cũng đã trở thành một dân tộc Châu Âu đầy đủ, với mọi giá trị tự do dân chủ nhân quyền phổ quát.

Những điều khiến người Ukraina, kể cả những vùng Đông và Nam Ukraina như Kharkop, Dneprpetropsk, Kherson, Odessa,… không thế không suy nghĩ.

Ngoài quan hệ thường trực “phức tạp”với Nga, vấn đề chính của Ukraina sẽ là cuộc chiến chống tham nhũng CPI (Corruption Perceptions Index). Năm 2018, của Ukraina là 32 (xếp hạng 120), nghĩa là tuy khá hơn Nga, nhưng còn cao hơn Ba Lan (61 điểm, xếp hạng 35) rất nhiều.

Đồng thời, Ukraina còn có vô số những “bệnh” giống người anh em Nga ruột thịt của mình. Chẳng hạn, đó là sự thao túng nhiều phương diện cuộc sống của đám đầu sỏ tài phiệt (olygarchs) và ảnh hưởng to lớn của “anh em ngoài xã hội” ở Ukraina hiện nay, bắt đầu có từ những năm cuối thời Liên Xô.

PS. Một trong những điểm khác biệt cơ bản nhất của Ukraina so với Nga, là những cuộc bầu cử tổng thống dân chủ tự do, cho phép thay đối tổng thống, và chuyển giao thế hệ lãnh đạo. Cụ thể, việc Vladimir Zelensky một ứng viên 41 tuổi lần đầu tiên ứng cử tổng thống, mà có được ngay 30,22% số phiếu, là điều hoàn toàn không tưởng ở Nga.

Trong cuộc bầu cử tổng thống Nga tháng 03/2018, cô Ksenia Sobchak ứng cử viên 35 tuổi là ví dụ tiêu biểu. Ksenia Sobchak có nhiều quan điểm chính trị tương đồng với Zelensky, đồng thời cũng rất nổi tiếng trong giới showbiz Nga, nhưng chỉ có số phiếu là 1.66%

Về tình hình Ukraina các bạn có thế đọc thêm trong FB kygia.net hoặc FB Tin tức Ukraina và Thế giới, hoặc bài viết trong FB của tôi ngày 07/12/2018 với tiêu đề “Ukraina 5 năm sau sự kiện Maidan- Góc nhìn từ Châu Âu (phần 1,2,3).

Порошенко: Мы все делаем правильно по поводу европейского направления

Trần Công Tâm 


Mạng Ký Giả: Cuộc thi viết với chủ đề Việt Nam - Đất nước - Con người

 




Bài liên quan

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Cùng chủ đề