Thời điểm khó khăn vẫn đang chờ đợi Ukraina ở phía trước, bởi vậy vào năm 2021,   Ukraina vẫn khó có khả năng phục hồi và  thoát ra khỏi cuộc  khủng hoảng gia tăng bởi đại dịch coronavirus. Trong bối cảnh này thì  Tổng thống Ukraina Vladimir Zelensky sẽ dần mất độc quyền đa số, điều đó dẫn đến hậu quả là Zelenski  sẽ mất ảnh hưởng  trong Verkhovna Rada (Quốc hội).

Hơn nữa, trong năm năm tới, phần còn lại của thế giới sẽ sống ở một miền không gian mới, các quốc gia sẽ tạo ra cả  một vương quốc điều khiển học, kiểu  như Amazon hoặc Google, và họ sẽ bắt đầu in các thực phẩm, khẩu phần ăn  trên máy in 3D. Nhân loại chắc chắn sẽ đánh bại coronavirus còn Trung Quốc sẽ là  nước đầu tiên phát minh ra vắc-xin chống lại nó, nhà tương lai học và kinh tế học người Ukraina Andrei Dligach cho biết trong một cuộc phỏng vấn với OBOZREVATEL.

Thưa anh, đất nước Ukraina hiện đang chìm dần vào khủng hoảng cùng cả thế giới phải không ạ?

– Nền kinh tế Ukraina thực tế đã bị khủng hoảng trong một thời gian rất dài. Điều này không phải là do coronavirus. Nguyên nhân của các cuộc khủng hoảng luôn là sự không phù hợp giữa các ý tưởng hoặc các mô hình với thực tế hiện có. Bây giờ đây không phải là một cuộc khủng hoảng tài chính, như năm 2008, mà là một cuộc khủng hoảng gây ra bởi sự chuyển đổi từ mô hình kinh tế này sang mô hình kinh tế khác;  từ Chủ nghĩa tư bản truyền thống cổ điển đến Chủ nghĩa hậu tư bản, từ nền kinh tế tài nguyên, nơi dầu mỏ là món hàng đắt đỏ và điều quan trọng nhất là phải có một mảnh đất, sang thời kỳ mà dữ liệu là tài nguyên chính. Nếu như anh có quyền truy cập vào một số dữ liệu nhất định, anh sẽ có thể quản lý mọi thứ, bất kỳ thứ gì – năng suất, sức khỏe. Dữ liệu trở thành vàng và dầu mỏ mới của thế kỷ 21.

Ví dụ, sau khi thu thập dữ liệu trên một mảnh đất trong 3-4 năm, có thể dự đoán sẽ trồng loại gì trên đó, nên bón phân gì, bảo vệ cây như thế nào để tăng năng suất ít nhất lên hơn 50%, ngay cả khi không sử dụng cây biến đổi gen và ứng dụng công nghệ CRISPR (1*).

Quả là mọi thứ đang  thay đổi nhanh chóng!

– Vâng, ví dụ như nông nghiệp đang thay đổi rất đáng kể. Các chủ đề cổ xưa của Ukraina về thị trường đất đai không còn phù hợp. Ukraina đã nên tận dụng nó trong những năm gần đây, khi vẫn có thể coi vùng đất này là tài nguyên quý giá và xoay sở để biến mình thành khu vực an toàn thực phẩm cho Ả Rập Saudi hoặc Qatar. Nhưng thật đáng tiếc, trên thực tế, Ukraina đã đánh mất cơ hội này. Quá trình chuyển đổi theo chu kỳ của thế giới bắt đầu diễn ra vào năm 2016-2017, và chúng ta sẽ tiếp tục tồn tại trong đó cho đến năm 2025. Có lẽ chúng ta sẽ phải đối mặt với nhiều cuộc khủng hoảng nữa sẽ bao trùm lên  chúng ta bằng những đợt sóng trong những năm tới.

Thế giới đang bị chìm trong nợ nần, các khoản vay tín dụng chiếm tới 325% GDP toàn cầu. Đây là một con số điên rồ. Một cuộc khủng hoảng thanh khoản đáng kể vẫn tiếp diễn, và bây giờ thế giới sẽ in thêm khoảng  10 nghìn tỷ đô la để hồi sinh các nền kinh tế và các doanh nghiệp – chủ yếu là Mỹ, EU, Trung Quốc – điều này sẽ dẫn đến thanh khoản thế giới tăng mạnh.

Thế giới đang chuyển sang một chất lượng hoàn toàn mới trong lĩnh vực tiêu dùng. Trong nhiều năm, các thương hiệu thời trang châu Âu đã kiếm được nhiều tiền hơn ở thị trường Trung Quốc so với ở châu Âu. Trong năm năm tới, hành vi của người tiêu dùng cũng sẽ thay đổi ở Ukraina. Mọi người sẽ quan tâm đến giải trí, giáo dục, hợp tác, phát triển bản thân – theo đó, tiền sẽ được chi cho việc này.

Nhưng Ukraina vẫn giữ vững các ngành công nghiệp truyền thống, luyện kim, hóa học, vì những ngành đó không mang tính quyết định trong thế giới mới và nền kinh tế mới. Tất nhiên, Ukraina vẫn sẽ dựa vào các ngành công nghiệp cũ, bởi vì con người sẽ luôn ham muốn được ăn. Nhưng mà ăn gì và những thực phẩm sẽ được làm bằng gì? Có lẽ đó sẽ là  khối thịt sinh học nhân tạo hoặc các chất sinh học khác. Đó là, thịt không phải từ thịt truyền thống, nhưng với cùng một hương vị, có lẽ còn bổ dưỡng hơn. Nông nghiệp chắc chắn sẽ khác. Có lẽ thực phẩm sẽ được in trên máy in 3D, có lẽ nó sẽ là đậu nành với hương liệu và phụ gia chức năng – thứ được gọi là thực phẩm tạo màu. Điều này là hoàn toàn có thể  nếu xét về mặt công nghệ.

– Mọi vấn đề mà anh  đang nói tới – đều hơi đáng sợ, vì chỉ trong 5 năm nữa thế giới sẽ hoàn toàn khác phải không ạ ?

– Hãy xem nó đã thay đổi như thế nào trong 10 năm qua. Hầu hết điện ở châu Âu – được số hóa, và rẻ đi từ 500 đô la cho mỗi  gigabyte xuống gần như bằng không, các hợp đồng về dầu, mặc dù là tạm thời, có giá âm và Internet nói chung là gần như miễn phí. Hoa Kỳ không còn vai trò  thống trị nữa, máy bay  đậu ở gara bãi trống và toàn bộ thế giới phát triển bị cách ly. Các trung tâm mua sắm ở Mỹ gần như trống rỗng vì mọi người mua hàng trực tuyến từ Zapos hoặc Amazon. Tất cả điều này đang xảy ra hiện tại.

Do đó, tương lai  phụ thuộc vào các Poligasudar (khái niệm mới về quốc gia hiện đại trong tương lai -ND). Khi cùng một lúc, con người và doanh nghiệp tồn tại cả ở trạng thái truyền thống và trong thế giới sống động kiểu  như Amazon hay Google, nơi có nền dân chủ hoặc chế độ chuyên chế của hệ sinh thái, hệ thống “thuế” của riêng họ. Và một số trong những  Poligasudar  này sẽ được chuẩn bị kỹ càng hơn, linh hoạt hơn cho thế giới mới.

Con người cũng đã thay đổi. Suy nghĩ  cho tương lai của Thế hệ mới mang tính toàn cầu hơn. Thế hệ mới không đầu tư vào những hàng hóa hoặc đồ dùng đắt tiền. Họ coi trọng niềm vui và cảm xúc hơn vật chất. Một nền kinh tế ảo hóa, tiền điện tử, đã xuất hiện. Thế giới sẽ phải suy nghĩ lại tất cả các quá trình. Nó sẽ trở nên cởi mở hơn và cùng nhau giải quyết các vấn đề môi trường và thảm họa công nghệ. Hơn nữa, có thể trong tương lai gần, một số khu vực – bao gồm cả Ukraina – có thể sẽ gặp các sự cố như mất điện hoặc các sự cố về công nghệ tương tự, và  sẽ chỉ làm cho cuộc khủng hoảng còn trầm trọng hơn nữa.

– Như vậy Ukraina về cơ bản sẽ là đất nước tụt hậu so với nền văn minh thế giới?

– Ukraina sẽ là đất nước lạc hậu về kinh tế về mức sống, y học, giáo dục và về sự phát triển của nguồn nhân lực. Nhưng Ukraina cho thấy khả năng chống lại một người hàng xóm lớn mạnh hơn rất nhiều. Ukraina cho Thế giới thấy các  ví dụ về tình nguyện, về khả năng là  một phần của nền kinh tế mới,  khả năng tạo ra các ý tưởng mà sẽ  trở thành sản phẩm thương mại ở các quốc gia khác. Bản thân chúng ta làm cho mình lạc hậu với kiến trúc của chúng ta, chúng ta bám vào cái cũ, bám vào giáo dục đại học kinh điển, bám đất, bám vào hệ thống vận tải khí đốt.

Nhưng bất chấp điều này, người Ukraina vẫn thích phiêu lưu, và dân Ukraina là dân tộc có khả năng sinh tồn tuyệt vời.

– Vậy tại sao Ukraina lại  không bứt phá về phía trước?

– Ukraina không thể tìm được ý tưởng của riêng  mình và không thể tự  tạo ra một xu hướng mang tính chất đột phá hoặc để trở thành nhà cung cấp sản phẩm cho thế giới mới.  Trên thực tế, Ukraina có mọi cơ hội – đó là nguồn tài nguyên và ý thức hệ, vị trí địa lý, con người, giáo dục, cơ sở hạ tầng. Tất cả những gì chúng ta cần đó  là sắp xếp mọi thứ theo trật tự, hiện đại hóa giáo dục, mời du học sinh từ Châu Phi, Châu Á, Châu Đại Dương, xây dựng cơ sở hạ tầng, trở lại dự án Great Silk Road (con đường tơ lụa), mở ra cơ hội cho Saudis, UAE trong nông nghiệp, tạo ra các trung tâm hậu cần cùng với Trung Quốc để tiếp cận nhanh chóng ở EU và tham gia vào quá trình tùy biến hàng hóa. Mọi thứ đều có thể.

Ukraina chỉ còn 3-5 năm nữa để khôi phục chế tạo máy bay và khoa học tên lửa, một khi khi các kỹ sư, những người mà vẫn nhớ công việc này, vẫn còn sống. Những chuyên gia mới thì sẽ không có được đâu, sẽ không có điều kiện để đào tạo họ. Do đó, Ukraina có thể tận dụng cuộc khủng hoảng và một thời kỳ mới trên thế giới, tạo ra những ý nghĩa mới.

– Hay đấy, nhưng trước tiên chúng ta cần phải thoát khỏi cuộc khủng hoảng do coronavirus gây ra. Làm cách nào để khởi động lại nền kinh tế?

Chúng ta chắc khó ra khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu một cách nhanh chóng. Kiểm dịch vẫn phải được thiết lập cho các nhóm và khu vực rủi ro. Đây là một cái gì đó giữa các mô hình của Anh và Thụy Điển. Cần có thử nghiệm đầy đủ, mà thực tế chúng ta đã thất bại – số liệu thống kê của Ukraina không tương ứng với thực tế.

Trước hết, bạn nên khởi động lại các doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhiệm vụ chính là để cho đa số dân chúng được tự chủ.  Miễn hoặc giảm thuế đối với họ phải được tiếp tục ít nhất 3 tháng sau khi kết thúc kiểm dịch. Họ cần phải được tự chủ làm ra tiền cho bản thân, tạo công việc và tạo thêm công ăn việc làm cho xã hội.

Thế giới hiện đang lấp đầy nền kinh tế bằng tiền, các doanh nghiệp nhỏ sẽ nhận được các khoản bồi thường và phi tín dụng. Ukraina không có gì để lấp đầy nền kinh tế, mặt khác  chúng ta không thể in tiền. Để khởi động lại nền kinh tế, chúng ta cần 300 tỷ gripna thế mà chúng ta không có. Do đó, nhà nước có thể bù lãi cho khoản vay lớn, cho vay giá rẻ thậm chí để duy trì việc làm. Chúng tôi có thể nhận tiền từ các đối tác quốc tế của mình, IMF, với điều kiện thậm chí còn tốt hơn trước đây, nhận tiền từ Ngân hàng Thế giới, Ủy ban Châu Âu và Ủy ban Châu Âu. Nhưng họ có thể cho chúng ta vay chỉ khi chúng ta  thực hiện đầy đủ các điều kiện chống tham nhũng.

Hiện tại đang là cơ hội để phát đi những  tín hiệu tích cực cho mọi người – Cải tổ hải quan, thuế, cải tổ VAT. Khi đó, chúng tôi sẽ không bị âm 6,5% GDP, như chúng ta dự đoán bây giờ, mà chỉ bị âm khoảng  2-3 và thậm chí có thể kiềm chế suy thoái kinh tế vào cuối năm.

– Nhưng mọi thứ đang chuyển động trong một kịch bản tiêu cực phải không ạ?

– Vâng, kịch bản đó là âm 10-12% GDP, hai phần ba trong số tất cả các doanh nghiệp đều bị cạn quỹ dự trữ vào đầu tháng 5, họ cố  giảm thiểu chi phí, nhưng họ đang gồng mình chờ  kết thúc kiểm dịch để khởi động kinh doanh. Mặc dù điều này là không cần thiết. Ngành công nghiệp kỳ vọng giảm 20-70% Còn đối với những ngành như  tổ chức sự kiện, triển lãm, kinh doanh du lịch, khách sạn và nhà hàng, sự sụt giảm có thể đạt tới 90%. Do đó, việc kiểm dịch nên được thực hiện càng nhanh càng tốt để doanh nghiệp có thể bắt đầu làm việc và nền kinh tế bắt đầu khởi động.

Chúng ta đang phải đón chờ làn sóng thất nghiệp khổng lồ. Nếu bây giờ chúng ta đang dự báo là có 1,5 triệu chính thức và thất nghiệp ẩn, thì con số thực sự sẽ ở đâu đó khoảng 3-4 triệu. Và điều này dựa trên thông tin rằng chỉ một phần nhỏ lao động di cư của chúng ta  trở về từ châu Âu. Rất khó để chúng tôi khôi phục nền kinh tế và thoát khỏi tình trạng này.

– Trong một năm liệu chúng ta có thể quên đi khủng hoảng hay không?

– Trong một năm – không đâu. Đây là một tình huống sâu sắc hơn nhiều so với tình huống chúng ta đã có trong năm 2014. Cuộc chiến với Nga chưa kết thúc, kiểm dịch đã tácđộng tiêu cực nên nền kinh tế như kiểu cối xay Ilovaisk.

Tuy vậy nền kinh tế sẽ phục hồi, nhưng không phải đối với mọi doanh nghiệp  và không phải ở khắp mọi nơi. Tổng thống phải chỉ ra cách Ukraina sẽ trở nên mạnh mẽ hơn vào năm 2021. Hiện chưa có tín hiệu nào. Do đó, vào năm 2021, chúng tôi sẽ không thoát khỏi cuộc khủng hoảng này và sẽ chưa  phục hồi được. Theo dự báo của IMF, năm 2020 chúng tôi sẽ mất 7,7% và năm tới sẽ có mức âm 5%. Tức là, chúng ta sẽ rơi xuống và nằm đâu đó ở  một nửa quãng đường. Nhưng đây không phải là sự phục hồi của nền kinh tế, mà là sự tồn tại trong khuyết điểm. Hơn nữa, thế giới sẽ được khôi phục với tốc độ nhanh, và một lần nữa chúng ta  sẽ không cung cấp cho thế giới bất cứ điều gì.

Chúng tôi có thể cung cấp những gì?

– Ví dụ, để trở thành đối tác chính của Châu Phi. Đây là một thị trường tuyệt vời, lớn hơn thị trường EU, ít bị ảnh hưởng nhất bởi cuộc khủng hoảng và sẽ thiếu một số hàng hóa nhất định. Chúng ta  có thể củng cố vị thế của mình với Trung Quốc và trở thành đối tác tốt hơn nhiều nếu chúng ta thể hiện vị thế chủ động của mình.

Nếu không tận dụng điều này, chúng ta sẽ bồi thêm một cuộc khủng hoảng kinh tế nội bộ vào cuộc khủng hoảng toàn cầu đang hiện hữu, và sau đó sẽ có thêm cuộc khủng hoảng chính trị và xã hội. Tổng thống đang mất đa số trong quốc hội và không thể đưa ra quyết định gì. Ông buộc phải tìm kiếm đối tác trong các phe phái khác. Ngoài ra, có sự trả thù tổng thể trong hệ thống tư pháp, nhiều phương tiện truyền thông thúc đẩy lợi ích của các thế lực  đầu sỏ.

– Virus liệu sẽ nhượng bộ trước điều hành kiểu kiểm soát cục bộ  và mọi người sẽ có thể ngăn chặn sự hỗn loạn và thậm chí là một cuộc chiến mới?

– Tôi dự đoán nhiều cuộc đối đầu giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Nước Mỹ đang mất vị trí thống trị trên thế giới và mô hình của Trung Quốc trong thời kỳ khủng hoảng như vậy cho thấy một lợi thế nhất định. Mô hình ấy không có tương lai trong 15-20 năm nữa, nhưng trong quá trình chuyển đổi, nó  có thể chứng tỏ có được một vị trí mạnh mẽ.

Tôi chắc chắn rằng trong tương lai gần Trung Quốc sẽ là quốc gia đầu tiên sản xuất được vắc-xin. Nói chung, quốc gia có được nó đầu tiên sẽ có lợi thế về tinh thần, cả về chính trị và kinh tế, trong các cuộc chiến với virus và cho thị trường.

Tôi chắc chắn rằng thế giới sẽ đối phó tốt với virus vì đại dịch  không cho thấy tỷ lệ tử vong cao. Trên thế giới có nhiều người nhiễm bệnh hơn so với thống kê chính thức cho thấy, do đó tỷ lệ tử vong ít hơn nhiều. Và đây không chỉ là tỷ lệ tử vong, mà là gia tăng tỷ lệ tử vong trong các giai đoạn tương lai. Tôi nghĩ rằng năm tới sẽ ít hơn, bởi vì năm nay, thật không may, những người thống kê có thể chết trong vài năm tới sẽ chết.

Không còn nghi ngờ gì nữa, loài người sẽ đối phó với coronavirus, đây không phải là vấn đề tồi tệ nhất. Chúng ta sẽ  phải sống với virus  trong một thời gian dài – cũng như  chúng ta phải sống chung với bệnh cúm. Vấn đề lớn là chúng ta không biết những gì chúng ta đang đối mặt nói chung. Và đây là những thay đổi toàn cầu gây ra bởi tiến bộ công nghệ, thay đổi giá trị  về tiêu dùng và môi trường. Trong 5-10 năm chúng ta sẽ sống trong một thực tế khác về cơ bản.

– Anh muốn nói rằng thế giới sẽ bị bao phủ bởi một loại virus thậm chí còn hung dữ hơn?

– Không quan trọng điều gì sẽ xảy ra, điều quan trọng là mọi người chuẩn bị cho việc này như thế nào.

Hóa ra, nhìn chung thì thế giới chưa sẵn sàng cho các thảm họa khác, chúng ta hiện không có niềm tin vào các tổ chức quốc tế. Trong trường hợp của Ukraina, chúng ta không sợ những gì chúng ta nên sợ. Chúng ta có thể ở lại thế giới cũ, và các nước láng giềng sẽ sang một thế giới mới. Khi IMF cho nhiều quốc gia trên thế giới vay hàng chục tỷ đô la, Ukraina thậm chí không thể hấp thụ nổi các dự án đơn giản với giá vài tỷ. Hóa ra các nhà chức trách quan tâm nhiều hơn đến xếp hạng truyền thông, xếp hạng hỗ trợ, kết quả nghiên cứu xã hội mà không quan tâm đến ý nghĩa của các chiến lược.

Không có đội hình lãnh đạo mạnh, sự phát triển không có ý nghĩa gì hết. Hiện nay  tôi đặt hy vọng vào thủ tướng mới, anh ấy hợp tác với các trung tâm chiến lược và đang tìm kiếm một giải pháp cho cả sự an toàn và sức khỏe của quốc gia, và cho sự phục hồi kinh tế. Tôi tin chắc rằng sẽ tìm được một lối thoát.

1* – CRISPR (/ˈkrɪspər/) là một họ các trình tự DNA ở trong vi khuẩn và vi khuẩn cổ. Những trình tự này chứa các đoạn DNA bản sao từ những virus đã từng tấn công vào các sinh vật nhân sơ này. Những đoạn bản sao này được sinh vật nhân sơ sử dụng làm bản ghi nhớ để phát hiện và phá hủy DNA từ những chủng virus tương tự ở những lần tấn công về sau. CRISPR đóng vai trò quan trọng trong hệ thống phòng thủ của sinh vật nhân sơ,^[1] và tạo thành cơ sở cho công nghệ sinh học CRISPR/Cas9 rất hiệu quả và giá thành hợp lý đối với việc chỉnh sửa gene ở các sinh vật.- theo Wikipedia

Bài phỏng vấn được thực hiện bởi phóng viên báo Obozrevatel Galina Óstapoves.

Nguyễn Hoàng Lân chuyển ngữ theo nguồn https://www.obozrevatel.com/society/prezident-teryaet-monobolshinstvo-i-ne-mozhet-prodvigat-resheniya-est-totalnyij-revansh-futurolog.htm?

 

• Niềm hy vọng sẽ có phương thuốc hiệu quả để ngăn chặn đại dịch coronavirus!
• SOS - báo động dịch cúm nguy hiểm đang hoành hành tại Ukraina
• Ukraina, Mỹ và Ba Lan đã ký thỏa thuận đa dạng hóa nguồn cung cấp khí đốt
• Các tên lửa hành trình của Ukraina có khả năng "khóa biển Azov"
• Bài phát biểu của tân tổng thống Ukraina Vladimir Alekseievich Zelensky.
• Portnikov: Zelensky nguy hiểm hơn nhiều đối với Putin so với Poroshenko