Bài của viết của Victor Melnhicop
Vào thứ Hai và thứ Ba, ngày 17 và 18 tháng 6, Tổng thống Ukraina Vladimir Zelensky đã gặp Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Angela Merkel. Họ đã bàn bạc về việc nối lại vai trò của Nga tại PACE, về các tranh chấp khí đốt giữa Ukraina và Nga, về cuộc chiến ở Donbas, về các thủy thủ Ukraina bị lính biên phòng Nga bắt giữ và về các điểm nóng khác.
Tất cả những chủ đề này đều là những vết thương đau đớn đối Ukraina, và chìa khóa để giải quyết những vấn đề này dường như nằm trong tay của tổng thống Ukraina. Nhưng thực sự có phải như vậy hay không?
Không có cơ hội thì không có ham muốn
Dù sao đi chăng nữa Vladimir Zelensky đang bị hạn chế trong hành động của mình và không sở hữu các công cụ ảnh hưởng đến chính sách đối ngoại và các đối tác nước ngoài của nhà nước Ukraina. Để hành động cần phải có những chuyên gia giỏi, tiếc thay ông chưa có được trong tay đội ngũ những cộng sự đó. Đó là nhận xét của Kirill Molchanov, phó giám đốc của Viện phân tích và quản lý chính sách (UIAMP) của Ukraina.
“Tổng thống chưa có Bộ trưởng ngoại giao của riêng mình, chỉ có Leonid Kuchma được bổ nhiệm vào Nhóm liên lạc ba bên trong cuộc leo thang xung đột ở Donbas, và trước đó, hội đàm Minsk đã lâu không được mở lại. Ông cũng không có Đại sứ Ukraina tại Liên bang Nga. Vì thế, ngay cả khi Zelensky khi mong muốn thì ông không có cơ hội để thực hiện điều gì đó,” – nhà phân tích nhận xét.
“Hiện tại, chúng tôi sẽ không làm bất cứ điều gì, và sau đó vắt chân lên cổ để làm gấp đôi” – đó cũng là khẩu hiệu hành động của các Đảng dự định tham gia vào Nghị viện Ukraina trong cuộc bầu cử sắp tới.
Các nhà lãnh đạo của các quốc gia hàng đầu trên thế giới nhận ra rằng Ukraina vẫn chưa hoàn thành thời kỳ quá cảnh quyền lực – chiến dịch bầu cử vào Nghị viện gần như ngay lập tức được tiến hành sau cuộc bầu cử tổng thống. Do đó, những games thủ bên ngoài vẫn chưa sẵn sàng để nhập cuộc chơi cùng với tân tổng thống Ukraina.
Người đồng cấp Pháp của ông, Emmanuel Macron, đã mời Zelensky vào tham nghị chương trình nghị sự của châu Âu và lắng nghe các đề xuất của ông, về sự hợp tác trong tương lai. Nhưng điều này không có nghĩa là có gì đó được đề đạt trong “Hiệp định Normandi”, mà tân tổng thống muốn thực hiện càng sớm càng tốt. Nhà báo quốc tế Molchanov tuyên bố rằng sẽ không có cuộc họp nào trong “Hiệp định Normandi” được tổ chức cho đến tháng Chín.
Cuộc gặp với Thủ tướng Đức Angela Merkel đã diễn ra không dễ dàng chút nào đối với Zelensky. Kiev cố thuyết phục Berlin ngừng hợp tác với Moscow trong việc xây dựng Nord Stream-2. Nhưng Berlin, tất nhiên, sẽ không dừng dự án đó lại. Kiev coi đây là sự phản bội lợi ích của Ukraina, vì khi Nord Stream-2 được mở, hệ thống vận chuyển khí đốt của Ukraina sẽ thực sự không cần thiết trong việc vận chuyển khi đốt từ Nga sang châu Âu. Và điều này sẽ làm ngân sách Ukraina giảm đi tầm 3 tỷ đô la mỗi năm.
“Sau đó, Merkel có thể sẽ lục vấn Zelensky về Kolomoisky và về vấn đề ảnh hưởng của ông ta đối với đất nước Ukraina, bao nhiêu người của ông ấy sẽ được đại diện quyền lực. Và thậm chí đánh giá theo hành vi của Macron, có thể đoán được rằng cuộc đàm phán của ông ấy với Zelensky chưa đạt được không khí của “tuần trăng mật”. Sẽ mất vài tháng nữa, và tổng thống của chúng ta sẽ được hỏi về những điều cụ thể. Tôi không chắc chắn rằng những câu hỏi này sẽ nhanh chóng tìm ra câu trả lời đúng,”- nhà khoa học chính trị cho biết.
Theo Molchanov, sẽ không có tiến bộ đáng kể nào trong định dạng của “Hội nghị Normandi” về Donbas một khi Liên minh mà đứng đầu là Đảng “Người đày tớ của dân” của Zelensky chưa được thành lập.
Xin nhắc lại là “Định dạng bộ tứ Normandi ” bao gồm Ukraina, Nga, Đức và Pháp. Zelensky chưa chuẩn bị cho bất kỳ cuộc đàm phán nào. Tuy nhiên, một cuộc thảo luận trực tiếp với điện Kremlin về vấn đề Donbass là không thể tránh khỏi. Tổng thống mới Ukraina có thể sử dụng một quyết định tạm thời của Tòa án quốc tế về luật hàng hải để kêu gọi Moscow thả các thủy thủ của Ukraina như một lý do để gọi cho Tổng thống Nga Vladimir Putin. Tuy nhiên, Zelensky đã không tận dụng cơ hội này.
“Vladimir Vladimir Zelensky không muốn thực hiện bất kỳ một động thái bất ngờ nào vì mục đích duy trì 73% số cử tri ủng hộ trước thềm của cuộc bầu cử sắp tới cho Verkhovna Rada. Đồng thời ông cũng cố gắng tìm kiếm các kết nối và làm quyen dần việc điều hành, làm quen với các nhà lãnh đạo thế giới và có được kinh nghiệm chính trị,- nhà phân tích nói cho biết.
Sẽ không có sự đảo ngược
Chính sách đối ngoại của hầu hết mọi quốc gia sau khi thay đổi người đứng đầu được thực hiện theo quán tính. Ukraina đã đưa luật về việc “tái hòa nhập và tái chiếm đóng Donbass”. Kiev đến nay vẫn không coi các nước cộng hòa tự xưng LDNR là một bên của cuộc xung đột và gọi Nga là một “kẻ xâm lược”. Những cuộc giao tranh trên chiến tuyến trở nên thường xuyên hơn, mọi thứ vẫn như cũ.
Nhưng các chuyến thăm nước ngoài của Zelensky có thể được coi là một tín hiệu cho Châu Âu / Hoa Kỳ rằng hãy bình tĩnh, sẽ không có sự đảo ngược. Điều này có thể làm cho những người ủng hộ ông ở miền Đông Ukraina dần xa lánh ông hơn. Nhưng tổng thống sẵn sàng hy sinh họ cho những người thừa kế của Đảng Khu vực.
Phần mở rộng mà Zelensky muốn thâu tóm, có khả năng hợp nhất tại các thành phố lớn ở miền Trung và miền Tây Ukraina, nơi mà cử tri định hướng theo châu Âu. Điều này cũng áp dụng cho kinh doanh. Nếu đại diện của đảng ” Nền tảng đối lập – đấu tranh cho Life” định hướng tới các cuộc gặp gỡ với các đối tác lớn của Nga, đặc biệt là về khí đốt, thì trong trường hợp của tổng thống, ông hướng đến các tập đoàn xuyên quốc gia” – Nikolai Vogov, giám đốc điều hành của tập đoàn POLITCONSULTANT.org cho biết.
Chiến lược gia này tin rằng ngay cả khi “Người đầy tớ của nhân dân” không thành lập được Liên minh độc đảng, “Người đầy tớ ” sẽ hợp nhất với một đối tác nhỏ thôi sao cho đối tác đó sẽ không đủ tham vọng chiếm các ghế bộ trưởng trong các bộ chính và chức vụ thủ tướng. Tất cả phụ thuộc vào kết quả bầu cử mà đảng “Người đầy tớ của nhân dân” sẽ có được trong cuộc bầu cử vào Quốc hội. Chuyên gia này gợi ý rằng một người bạn đồng hành như vậy có thể là đảng “Giọng nói” của nhóm nhạc rock Svyatoslav Vakarchuk, hoặc “Sức mạnh và Danh dự” của cựu lãnh đạo Cơ quan An ninh Ukraina Igor Smeshko.
Nói gì với vali?
Thật thú vị, chuyên gia UIAMP, ông Denis Gaevsky cho rằng các chuyến thăm nước ngoài của người đứng đầu nhà nước Ukraina hiện tại không đóng vai trò và ý nghĩa gì hết.
“Hiện tại, việc đến thăm các nước EU không có ý nghĩa gì, bởi vì sau cuộc bầu cử Quốc hội Châu Âu giữa Makron, Merkel, “Đảng phổ biến châu Âu”, Đảng Dân chủ Xã hội, Đảng Greens, Đảng Xã hội, v.v., bắt đầu cuộc đấu tranh bí mật để phân phối hạn ngạch trong Ủy ban Châu Âu và thành lập các cơ quan hành pháp của Liên minh Châu Âu” – Denis Gaevsky nói.
Theo ông, Ukraina đã bị ném ra ngoại vi chính trị châu Âu thậm chí từ 2-3 năm trước. Bây giờ khoảng cách ngày càng trầm trọng hơn bởi các quá trình bầu cử ở châu Âu. Vậy nên, trong chuyến đi quốc tế đầu tiên, Zelensky đã chọn Brussels. Ông đã nói chuyện với Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Yunkeromi và Đại diện cấp cao của EU về Chính sách đối ngoại và an ninh chung Federica Mogherini, với người đứng đầu Hội đồng châu Âu Donald Tusk và Chủ tịch Nghị viện châu Âu Antonio Tajani. ” Có thể nói gì với họ nếu trên thực tế họ đang ngồi trên vali? Họ không còn tâm trạng khi bàn về kế hoạch trong tương lại, Gajewski nói.
Các nhà phân tích chính trị cho rằng Cổng Ibiza ở Áo, nơi đã kích động tuyên bố bầu cử sớm cho hội đồng lập pháp địa phương đã làm cho Hiệp định “Minsk” bị gián đoạn. Không giống như các quan chức châu Âu, những người tin rằng Kiev dường như không có nghĩa vụ nào trong các Thỏa thuận Minsk hoặc đã hoàn thành chúng, Thủ tướng Áo Sebastian Kurtz tin rằng Kiev cần phải thực hiện phần việc của mình.
“Kurtz đã trở thành cầu nối giữa Washington, Brussels và Moscow, nhưng hiện tại phe của những người ủng hộ Kurtz từ “Đảng nước Áo tự do” đã bị suy yếu, và hiện không có một nhà đàm phán nào như vậy giữa các bên liên quan đến cuộc xung đột ở Donbas,” – nhà phân tích chính trị giải thích.
Quốc hội chống phá Zelensky
Nhưng ngay cả khi bây giờ Vladimir Zelensky hứa sẽ tuân thủ các cam kết đi chăng nữa thì ông sẽ khó thực hiện được điều này do thực tế là nguyên thủ quốc gia không kiểm soát được Quốc hội và chính phủ. Zelensky chỉ “sau khi bổ nhiệm chính phủ mới và việc sử dụng tất cả hạn ngạch của ông trong các bộ thì mới có thể chịu trách nhiệm hoàn toàn cho những gì ông đảm bảo trong các chuyến thăm nước ngoài”, Molchanov kết luận.
Cho đến bây giờ Quốc hội đang chống phá các sáng kiến lập pháp của Zelensky. Các đại biểu, những người từng thân cận với chính phủ cũ bám vào các văn phòng và không xem xét các vấn đề nhân sự. Họ công khai kéo dài thời gian, như thể đang bận nghiên cứu gần 4,6 nghìn sửa đổi cho mã bầu cử mới, nằm trong naphtalene từ tháng 11 năm 2017 sau khi thông qua lần bỏ phiếu đầu tiên.
Tình hình còn phức tạp hơn bởi thực tế là Thủ tướng Vladimir Groysman, người dường như đã nghỉ việc và bắt đầu chiến dịch bầu cử của riêng mình, vẫn giữ nguyên chức vụ của mình.
Ví dụ, cộng đồng chuyên gia lo ngại về việc gia hạn / không gia hạn hợp đồng vận chuyển khí đốt với Gazprom. Ngày 1 tháng 1 năm 2020, Hợp đồng Vận chuyểnkhí đốt với Gazprom hết hạn.
Nhìn chung, mùa thu này, Vladimir Zelensky đang phải đối mặt với một đống các vấn đề khác nhau.
Nguyễn U Quốc chuyển ngữ theo thời báo https://ukraina.ru
- Bài phát biểu của tân tổng thống Ukraina Vladimir Alekseievich Zelensky.
- Portnikov: Zelensky nguy hiểm hơn nhiều đối với Putin so với Poroshenko
- Zelensky trả lời Putin rất đanh thép và thâm túy!
- "Năm năm của tổng thống không phải là một bộ phim hài": Toàn văn bản thông điệp của Poroshenko
- Hy vọng của cử tri Ukraina vào ứng cử viên Zelensky sẽ trở thành ảo vọng.
- Dù sao thì Saakashvili vẫn xứng đáng là con người của hành động và là nhà cải cách đắc dụng đối với Ukraina.
Trả lời