Như tin đã đưa, ngày 22 Tháng Tư năm 2016 Tổng thống Ukraina Petro Poroshenko đã quyết định bổ nhiệm cựu Phó Thủ tướng Ba Lan Leszek Balcerowicz làm cố vấn và  người đại diện của ông trong chính phủ Ukraina. Đây là một quyết định – mà theo các chuyên gia quốc tế nhận định – búa tạ; chứng tỏ chính quyền Ukraina quyết tâm thực hiện mạnh mẽ công cuộc cải tổ kinh tế. Vậy, vị mạnh thường quân Leszek Balcerowicz là ai? Xin giới  thiệu với độc giả bài viết của  Ivan Matkovski về tiểu sử của nhân vật nổi tiếng này.

Leszek Balcerowicz

sinh 19.1.1947, 69 tuổi.

Nơi sinh: Lipno, Balan, Quốc tịch : Balan

Ai đã cứu  kinh tế Ba Lan bằng liệu pháp sốc?

Cải cách cấp tiến đó là những biện pháp đặc biệt bất thường; đúng vậy, thông  thường hành động một cách cẩn thận chỉ đơn giản là không mang lại một kết quả khả quan, và chỉ các hành động quyết liệt mới có thể đạt được kết quả mong muốn. Những quyết định hành động như vậy vào thời điểm đó đã được thực hiện đối với nền kinh tế Ba Lan  theo một chuỗi  kế hoạch cải cách mà được  Leszek Balcerowicz vạch ra.

Leszek Balcerowicz – một nhà kinh tế Ba Lan, cựu chủ tịch Ngân hàng quốc gia Ba Lan (Poland) và Phó Thủ tướng trong chính phủ Mazowiecki Tadeusz (Tadeusz Mazowiecki). Nhưng ông nổi tiếng hơn cả  nhờ vạch ra  hệ thống cải cách kinh tế được thực hiện ở Ba Lan trong những năm 90 theo liệu pháp sốc, mà được gọi là ” kế hoạch Balcerowicz “.

Năm 1970, Balcerowicz tốt nghiệp Khoa thương mại quốc tế thuộc Học viện  trung tâm về Kế hoạch hóa  và thống kê ISTIC (Central School of Planning and Statistics) ở Warsaw với tấm bằng đỏ.

Năm 1974, nhà kinh tế đã nhận danh hiệu thạc sĩ quản trị kinh doanh của trường Đại học St. John tại New York, năm 1975 hoàn thành công việc cho luận án của ông tại Trường kinh tế  Warsaw  (Warsaw School of Economics).

Kể từ năm 1969 cho đến thời điểm thiết quân luật vào năm 1981 Balcerowicz là một thành viên của Đảng cộng sản Ba Lan

Vào  cuối  những năm 70 Leszek Balcerowicz đã có cơ hội làm việc trong Ban chuyên viên tư vấn kinh tế, làm cố vấn cho Thủ tướng Chính phủ. Trong giai đoạn 1978-1980  Balcerowicz đã công tác tại Viện nghiên cứu  chủ nghĩa Mác-Lênin. Sau đó, nhà kinh tế đã  trở thành chuyên viên, cố vấn của công đoàn độc lập “Đoàn kết”; vì thế một điều  tất yếu là Leszek buộc phải xin ra khỏi Đảng cộng sản.

 

Đó là phần thưởng cao quý dành cho nhà kinh tế do những đóng góp to lớn của ông cho sự chuyển đổi và phục hồi nền kinh tế Ba Lan.

Leszek Balcerowicz nổi tiếng thông qua những thành tựu kinh tế không chỉ trong Ba Lan, mà còn qua những công việc của mình ở cấp độ quốc tế; ví dụ, Balcerowicz trong thời gian làm việc trong ủy ban giúp đỡ cho những người có nhu cầu – một trong rất nhiều các dự án của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP), đã tích cực kêu gọi giải quyết các vấn đề tồn tại của người nghèo và những người bị  phân biệt đối xử. Ngoài ra, từ ngày 11 Tháng Sáu năm 2008, Balcerowicz là thành viên trong Hội đồng điều hành của tổ chức nghiên cứu đầu não châu Âu có tên là  “think-tank Bruegel”. Ở đây nhà khoa học cũng phụ trách các vấn đề về  kinh tế quốc tế.

“Kế hoạch Balcerowicz” nổi tiếng của Leszek Balcerowicz về thực chất là một loạt các cải cách được thiết kế để giải quyết các vấn đề về lạm phát phi mã và khôi phục lại trật tự  ngân sách của quốc gia. Ngoài ra, trong khuôn khổ  những cải cách này thì đã dỡ bỏ một loạt hạn chế về giá cả của một số lượng lớn các mặt hàng tiêu dùng và đưa ra những quy định nhằm hạn chế việc tăng lương nhân viên khu vực công hàng năm. Tiền tệ Ba Lan, đồng  zloty có giá trị  chuyển đổi ngoại tệ trong phạm vi  của đất nước. Kết quả là, giá cả đã tăng mạnh; doanh nghiệp nhà nước buộc phải cố gắng có được ít nhất một cơ hội nhỏ để cạnh tranh với các tổ chức tư nhân.

Đương nhiên, nền kinh tế Ba Lan trong toàn bộ sự việc đã bị một cú sốc thực sự. Các cuộc cải cách đã nhận được những sự đánh giá hỗn hợp; Balcerowicz bị chỉ trích gay gắt, đặc biệt là ở Balan. Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế cuối cùng đã buộc phải thừa nhận rằng các biện pháp đã thực hiện, nhìn từ nhiều khía cạnh khác nhau, đã đem lại sự thành công cho kinh tế Ba Lan và sự tăng trưởng kinh tế tiếp theo – trong số tất cả các quốc gia thuộc cộng sản cũ thì chính Ba Lan  đã cho thấy những kết quả ấn tượng nhất.

Nguyễn Hoàng Lân chuyển ngữ theo www.peoples.ru

• Ba nguồn động lực cho việc phục hồi nền kinh tế Ukraina
• Đơn giản hóa thủ tục hải quan trong hệ thống hải quan Odessa
• IMF đã nhìn thấy những dấu hiệu phục hồi của nền kinh tế Ukraina, thoát ra khỏi khủng hoảng
• Yaresko: viện trợ của EU và Hoa Kỳ đủ để ổn định, nhưng không để cho phát triển kinh tế
• Nhiều doanh nhân Armenia quyết định sang làm ăn ở Georgia
• Sự khác nhau giữa Putin và Poroshenko trong cuộc cải tổ nền kinh tế