Venezuela đất nước nổi tiếng với những loại thực phẩm lâu đời, hoa hậu, tình trạng thiếu giấy vệ sinh và khử mùi. Đây thực sự là điều nghịch lý.

Cửa hàng thực phẩm đặc sản ở Caracas thả nổi giá cả với các món ngon như sườn cừu nhập khẩu, cá hồi hun khói và trứng cá muối. Đối với những người có USD những loại hàng hóa xa xỉ tương đối rẻ thậm chí là quá rẻ. Tuy nhiên đối với  hầu hết người dân Venezuela họ đều không có USD. Cư dân địa phương phụ thuộc vào tiền lương được  trả bằng đồng bolivar, đồng nội tệ đã giảm giá tới 97% trong ba năm qua. Với tốc độ phát triển thị trường tiền tệ chợ đen 100 bolivar (mệnh giá lớn nhất) chỉ đổi được 36 cent USD Mỹ.

Venezuela đã duy trì chính sách kiểm soát tiền tệ chặt chẽ từ năm 2003 và hiện có ba tỷ giá hối đoái quy phạm pháp luật. Chính phủ bán USD với những mức giá 6,3, 12 và 177 bolivar. Hai mức  giá đầu tiên dành cho nhập khẩu hàng hóa ưu tiên của chính phủ được ủy quyền bao gồm thực phẩm, thuốc men và các bộ phận xe. Tỷ lệ thứ ba, được giới thiệu vào ngày 12 tháng Hai được dành cho tất cả mọi người không nhận được ủy quyền mua USD tại hai mức giá đầu tiên.

Mức lương tối thiểu của Venezuela được tính cho những người công nhân đã tăng gấp ba lần trong ba năm qua ở mức 5.600 bolivar ngày hôm nay. Mặc dù lương liên tục tăng nhưng không theo kịp với sự mất giá của đồng nội tệ khi so sánh tỷ giá với USD trong cùng thời kỳ. Chính phủ đã phá giá tỷ giá hối đoái lần một và giới thiệu ba yếu giá thay thế. Nếu tính tỷ giá quy phạm pháp luật thứ ba thì mức lương tối thiểu từ $360 USD một tháng vào năm 2012 đến tháng 2 năm 2015 chỉ vẻn vẹn $31 USD một tháng.

Trên thị trường chợ đen nơi mà mọi người mua bán tự do $1 đổi được 280 bolivar. Đồng nội tệ đã giảm 38 phần trăm trên thị trường chợ đen chỉ trong năm nay, đẩy mức lương tối thiểu giảm xuống còn $ 20 một tháng. Mức lương này tương đương với  Ethiopia và xếp sau là các nước trong khu vực như Colombia và Brazil, theo số liệu WageIndicator.org.

Các công chức trong ngành tương tốt cũng không khá hơn. Một giáo viên với 25 năm kinh nghiệm giảng dạy chỉ có 9.786 bolivar một tháng trong năm 2014. Tính theo tỷ giá hiện tại trên thị trường chợ đen chỉ có $35, với mức lương này thậm chí không đủ tiền mua một chiêc TV để dùng.

Tỷ giá trên thị trường chợ đen đã trở thành cẩm nang quan trọng để tham khảo và nhiều mặt hàng xa xỉ có giá trên trời cũng như không tương xứng với giá trị sử dụng. Ví dụ một chai dầu ô liu trong cửa hàng tạp hóa cao cấp có mức giá bằng hơn nửa tháng lương tối thiểu của công nhân. Hầu hết người dân Venezuela không có đủ khả năng đó họ phải phụ thuộc vào các thị trường do chính phủ điều hành và các cửa hàng bán hàng thiết yếu theo mức giá quy định được niêm yết đây là các cửa hàng giá rẻ.

Tuy nhiên cửa hàng tạp hóa do nhà nước bao cấp vẫn quá đắt đối với nhiều người. Một gói bột ngô ăn liền, được bán với giá 19 bolivar tại các cửa hàng quốc doanh. Khoảng 7 cent nếu tính theo giá thị trường chợ đen, xem ra có vẻ không nhiều (tương đối rẻ) nhưng giá trị của nó bằng nửa giờ lương của một người có mức lương tối thiểu. Trung bình một gia đình Venezuela trong tháng 11 năm ngoái chi phí cho thực phẩm là 6.382 bolivar theo số liệu của chính phủ báo cáo trong tháng trước. Theo báo cáo này một gia đình chỉ tiêu dùng hết 1,5 tháng lương tối thiểu vậy nên người dân Venezuela cho rằng chỉ một người đi làm là nuôi được cả gia đình, đây là điều mơ ước.

Khoảng một phần tư công nhân Venezuela không tính bằng mức lương tối thiểu, theo Lissette Gonzalez, một nhà xã hội học tại Đại học Andres Bello Công giáo ở Caracas.

“Những người thu nhập thấp họ gần như không có sự lựa chọn ngoại trừ bằng cách đứng xếp hàng và chờ đợi cho đến lúc để lấy được những gì họ cần theo mức giá quy định. Rất ít người Venezuela kiếm được USD” bà trả lời qua điện thoại.

Với tốc độ lạm phát nhanh nhất trên  thế giới chúng đã ăn mòn thu nhập và các khoản tiết kiệm của người dân Venezuela, đất nước đang nhanh chóng trở thành một nền kinh tế suy thoái kép. Những người có tiền có thể sống như vua. Còn những người có mức lương tối thiểu thì phải chờ đợi dòng trợ cấp, khan hiếm và hàng hóa theo quy định. Một chiếc xe oto sản xuất năm 2015 nhãn hiệu Toyota Corolla đang được quảng cáo có giá bán ban đầu là 1.600.000 bolivar. Tương đương $6000 theo tỷ giá thị trường chợ đen. Tương đương với  24 năm làm việc nếu tính theo mức lương tối thiểu.

Cuộc sống thật dễ dàng nếu như bạn có USD. Nhưng một điều không thể là hầu hết người dân trong túi không có nó.

Thanh Trúc

 

• Hết năm 2021, Thế giới ở vào giai đoạn biến động lớn, Ukraina chưa thể vượt qua cuộc khủng hoảng.
• Venezuela và bước ngoặt lịch sử ở Mỹ Latin?
• KHỦNG HOẢNG KINH TẾ TOÀN CẦU NĂM 2019. DỰ BÁO CỦA CHUYÊN GIA MỸ
• "Gazprom" rơi vào bẫy mà đã chuẩn bị cho Ukraina
• Ukraina đã quyết định tích cực "nuôi" Trung Đông
• Ngân hàng Thế giới đang đặt hy vọng vào Ukraina