AFP – Hôm nay Ngoại trưởng Australia Julie Bishop công bố thỏa thuận xuất khẩu uranium cho Ukraina. Thỏa thuận này có thể giúp Kiev giảm bớt sự phụ thuộc vào người hàng xóm Nga đang trong tình trạng thù địch.
Trước đây Ukraina đã từng quan tâm đến việc mua nguyên liệu than đá từ Úc. Hiện nay Úc cũng là nước sản xuất Uranium lớn thứ ba thế giới chỉ sau Kazakhstan và Canada.
“Thỏa thuận cung cấp uranium cho Ukraina sẽ giúp nước này đa dạng hóa nguồn cung”. Ngoại trưởng Úc Julie Bishop đang dự hội nghị thượng đỉnh hạt nhân ở Washington tuyên bố.
“Tất cả uranium xuất khẩu của Australia sẽ thực hiện theo tiêu chuẩn an toàn quốc tế và sẽ được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo nguyên liệu hạt nhân Úc chỉ được sử dụng cho mục đích hòa bình.”
Theo thỏa thuận, việc sử dụng vật liệu hạt nhân Úc nhằm phát triển vũ khí hay thiết bị nổ đều bị nghiêm cấm, bà Julie Bishop nói thêm.
Ukraina cũng là một trong những nước đã ký kết hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân. Việc xuất khẩu uranium sẽ thúc đẩy mối quan hệ giữa hai nước trong các hoạt động hạt nhân khác liên quan đến nhiều vấn đề như biện pháp bảo vệ, an ninh, khoa học, Bộ trưởng nói.
Mối quan hệ ngày càng gần gũi giữa Canberra và Kiev đã được tui rèn qua sự kiện chiếc MH17 Malaysia Airlines bị bắn rơi ở miền Đông Ukraina tháng 7-2014 làm 298 người chết, trong đó có 38 người gốc Úc và cư dân Úc.
Ukraina là một trong những nước có nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới, trong quá khứ vụ nổ của nhà máy điện nguyên tử Chernobyl – Ukraina được coi là vụ tai nạn nguyên tử tồi tệ nhất trong lịch sử loài người, cho đến nay hậu quả vẫn chưa thể khắc phục.
Thỏa thuận giữa hai nước được đưa ra trong bối cảnh Kiev đang chống chọi lại với cuộc khủng hoảng kinh tế làm giảm 10% GDP vào năm ngoái trong khi lạm phát tăng vọt 43%.
Úc không sử dụng điện hạt nhân vì họ là một trong những nước giàu có nhất thế giới về tài nguyên trong đó có nguồn nguyên liệu than đá và khí thiên nhiên. Trong 2014-2015 nước này đã xuất khẩu 5.515 tấn uranium trị giá 532 triệu đô la Úc ($ 409 triệu).
Úc đã ký kết hiệp định xuất khẩu uranium tới 43 quốc gia và vùng lãnh thổ. Năm ngoái Canberra đã ký một thỏa thuận với Ấn Độ mang tính bước ngoặt vì nước này không ký kết Hiệp ước chống phổ biến vũ khí hạt nhân.
Đức Dũng