Đến thời điểm này Mỹ có thể đối phó với Kremlin với sự hỗ trợ tối thiểu của Ukraina. Vai trò của Kiev chỉ đóng  15-20% những gì sẽ xảy  ra tại Donbass. Phần còn lại – là kết quả của trò chơi trong “Trong bảng ngoại hạng”!Trong tháng 2 năm 2014 Ukraina có trong tay một “thẻ bài”, trong đó xác định sự phát triển của quan hệ quốc tế theo trục  US-EU-Nga-Trung Quốc. Trong thực tế, các mối quan hệ giữa các quốc gia (các liên minh) nói trên  phụ thuộc rất nhiều vào  những quyết định độc đoán ở Kiev. Các hành vi của nhà chức trách ở Kiev được cộng đồng quốc tế chăm chú theo dõi.  Giống như “khủng hoảng Caribbean”, chính “vấn đề Ukraina ” trong năm qua đã trở nên rất quan trọng đối với các nước mà muốn chơi trong “bảng ngoại hạng” với Hoa Kỳ và các nền kinh tế mạnh khác. Khi tiến hành giúp đỡ Ukraina, ở các nước khác có một cơ hội lớn  để thể hiện cam kết của mình đối với nền dân chủ, và kết quả là để tiệm cận  gần hơn với Hoa Kỳ về kinh tế và chính trị. EU và các nước khác đứng xếp hàng và chờ đợi “tín hiệu” từ Washington để cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraina.Đến ngày hôm nay thì Hoa Kỳ có thể đối phó với Nga mà không cần đến Kiev. Hoa kỳ có thể tự thắt chặt thòng lọng quanh cổ của Kremlin và  cá nhân Putin. Ở đây  Ukraina đóng vai trò tiên phong trong kế hoạch hai.1) Không có Ukraina, Hoa kỳ vẫn bắt Liên bang Nga phải đồng ý ký   Hiệp định  phi hạt nhân với  Iran (P5 + 1). Trong vòng một tháng, Hiệp định sẽ  được xem xét tại Quốc hội Mỹ, nơi đó sẽ đưa ra quyết định cuối cùng;2) Loại bỏ các biện pháp trừng phạt chống lại Iran trong tương lai gần sẽ gây phản đòn chống lại Liên bang Nga. Dầu Iran và việc xây dựng đường ống dẫn khí  IP (Iran-Pakistan) và TAPI (Turkmenistan-Afghanistan-Pakistan-Ấn Độ) sẽ hình thành hệ thống quan hệ mới  ở Trung Á, Trung Quốc sẽ tăng cường hiện diện, Tehran giầu lên và Kremlin suy yếu đi.Trước đó, Iran đã nhiều lần khiển trách Nga “lợi dụng họ” khi họ đang chịu lệnh trừng phạt của phương Tây. Ví dụ, Nước Nga đã hạn chế sự gia nhập và phát triển của Iran trong Hiệp ước Thượng Hải. Ngoài ra,  loại trừ  Iran ra khởi  các mỏ khí đốt ở biển Caspian (Tehran chỉ có thể tiếp cận 10%, mặc dù của họ có không ít hơn 30-35%). Việc giao hàng là các dàn tên lửa của  Nga SAM “S-300”  cho Iran vẫn không được đáp ứng. Thêm vào đó, Tehran   bị cấm vận trên thị trường năng lượng châu Âu, còn  Liên bang Nga hiện tại là nhà cung cấp chính. Nga đã gạt Trung Quốc sang một bên để đọc quyền  mua lại các tài nguyên thiên nhiên của Iran với một mức giá phải chăng. Gạt EU trong việc  khám phá các thị trường giàu có nhất ở Iran.Thắng lợi của Hoa kỳ khi ký Hiệp ước giải trừ vũ khí nguyên tử đã làm cho liên minh Nga -Trung Quốc-Iran bị vỡ và dẫn đến sự thất bại của Nga trên mặt trận Iran!

Nhikolai Vorobiev Center for Eastern European perspectives in Washington D.C.

3) Không có Ukraina. Chỉ một ngày sau khi Nga từ chối bỏ phiếu cho việc thiết lập  Tòa án về vụ Boeing bị bắn rơi,  Mỹ đã quyết đinh tăng thêm một đợt cấm vận mới đối với Nga. Đặc biệt, trong danh sách cấm vận có tên các công ty Mỹ đang tham gia vào khảo sát tài nguyên thiên nhiên ở Viễn Đông của  Nga “Sakhalin-1”, “Sakhalin-2”. Vì thế làm cho sản xuất năng lượng của Liên bang Nga trở nên khốn khó hơn;

4)  Bên cạnh đó,  ngay cả những kế hoạch tham vọng nhất của điện Kremlin cho việc xây dựng các con đường năng lượng mới, không đi  qua Ukraina, (“Power of Siberia”, “dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ”, chi nhánh thứ hai của “Nord Stream”) đều khiến các nhà đầu tư của Kremli phải chi phí rất lớn (hầu hết các dự án do  “Gazprom” thực hiện. Trong một số trường hợp “Gazprom” dự tính sẽ  vay tiền để xây dựng đường ống từ các nước nhập khẩu, để mở đường theo “đúng” chỉ đạo). Dù sao chăng nữa, việc thực hiện bất kỳ dự án nào sẽ mất ít nhất 3-5 năm. Thời gian này là đủ để  cho Iran mở lại  các thị trường  ỏ châu Âu,  và để Mỹ xuất khẩu khí nén LNG vào đó, do đó làm cho  giá dầu sẽ rơi xuống mức 20-25/ thùng. Chưa kể việc nghiên cứu và ứng dụng  của các nguồn năng lượng thay thế đang phát triển mạnh.

5) Cùng lúc này trên lãnh thổ các nước Ban Tích,  quân đội Hoa kỳ đã không ngừng điều động lực lượng và tiến hành diễn tập nhằm củng  cố biên giới phía đông của  NATO. Đang có các cuộc đàm phán nhằm khôi phục tình trạng làm chủ vũ khí hạt nhân của một số nước NATO, trong đó có Anh, nước đã tuyên bố từ bỏ kho vũ khí hạt nhân của mình trong những năm 90.
Hiểu rõ  “tham vọng” của Liên bang Nga, Hoa kỳ đang gia tăng quân sự, nhằm đối phó và  đảm bảo an ninh  phòng  trường  hợp”Nga Ivan”  điên cuồng tấn công vào châu Âu.

6) Ukraina cần phải thực hiện vai trò như một cái thòng lọng: thu hút  sức mạnh và nguồn lực của Liên bang Nga, sao cho điện Kremlin luôn chịu trừng phạt và  áp lực quốc tế. Chiến tranh ở Ukraina là  lý do cho việc tăng cường NATO, đặc biệt là ở Đông Âu,  cũng là  lý do để xích Putin bằng một đoạn xích ngắn và không cho phép ông ta được vào  “Ngoại hạng”.
Giả thiết rằng vì sức ép,  khiến  cho Putin quyết định rút quân khỏi Donbass, khi đó dự án ” Crimea bị chiếm đóng.” sẽ ngay lập tức được khởi động.  Còn nếu Putin tiến  sâu vào Donbass, khi đó các biện pháp trừng phạt càng được ra tăng  và  các “tòa án” tại  Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc sẽ được thiết lập,  cộng với mất mát to lớn  tại Ukraina trong cuộc xâm lược;

7) Trong quan hệ với Ukraina, phương Tây sẵn sàng  hài lòng với hiện trạng và tình hình “win-win” như hiện  nay. Nói cách khác, Hoa Kỳ sẵn sàng “làm ngơ ” trước tình trạng tiếp tục tham nhũng của chính phủ hiện nay để đổi lấy việc dụ  Putin vào “bẫy” và duy trì trật tự ở Ukraina. Phương Tây hiện không thể trông chờ vào việc cải cách chớp nhoáng ở Ukraina,  Kiev đã bỏ lỡ mất thời gian quý báu. Đương nhiên, nhân dân Ukraina đã đóng vai trò chính trong  câu chuyện lịch sử này.

8) Kết quả là, Hoa kỳ  vẫn là đối tác chiến lược chính đối với Ukraina, nhưng sự giúp đỡ chỉ là nhỏ giọt (đất nước Ukraina xứng đáng đón nhận sự giúp đỡ gấp hàng trăm lần hơn thế về tài chính, vũ khí hạng nặng và hỗ trợ khác ). Song song với việc tiếp tục xóa sổ tích cực các hệ thống của ông Putin,  Ukraina còn phải đóng vai một cây  “violin ” bất đắc dĩ,   chưa phải là “violin số một”, mặc dù nó có thể!

Bây giờ Mỹ có thể đối phó với Kremlin với sự hỗ trợ tối thiểu của Ukraina. Vai trò của Kiev chỉ đóng  15-20% những gì sẽ xảy  ra tại Donbass. Phần còn lại – là kết quả của trò chơi trong “Trong bảng ngoại hạng”!

Nguyễn U Quốc (tác giả Nhikolai Vorobiev, bài đăng trên tạp chí http://obozrevatel.com)