Khi Quân đội chính phủ chống ly khai thân Nga, Chính phủ Ukraine cũng đang có những cuộc đàm phán với chủ nợ nước ngoài để ngăn chặn sụp đổ của nền tài chính quốc gia.

Chính phủ Ukraine hiện đang nợ Mỹ và các nhà đầu tư tại London hàng tỷ USD cũng như nợ chính phủ Nga, nước đối địch trong cuộc xung đột hiện nay. Cuộc xung đột đã đẩy nền kinh tế Ukraine suy thoái nghiêm trọng trên bờ vực phá sản.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã có chương trình cứu trợ 17,5 tỷ USD như một phần trong thỏa thuận và thêm 15 tỷ USD cho Ukraine trong vòng 4 năm tới để tái cơ cấu nợ.

“Nếu cuộc đàm phán với chủ nợ thất bại, Ukraine sẽ phải trích một phần lớn trong các gói cứu trợ,” Konstantin Kucherenko, một nhà kinh doanh cổ phiếu của nhóm đầu tư Dragon Capital tại Kiev  cho biết.

“Các khoản tiền mà các nhà tài trợ đa phương và song phương khác cung cấp sẽ không đủ để giữ cho nền kinh tế Ukraine hoạt động cho bốn năm tới”.

Cho đến nay, IMF đã có chương trình hỗ trợ 5 tỷ USD cho Ukraine trong tháng Sáu tới và yêu cầu Kiev phải đáp ứng các điều khoản tiếp theo trong gói cứu trợ. Với thời hạn chót đang đến gần, Ukraine đang cố gắng thuyết phục các nhà đầu tư tin tưởng vào Chính phủ.

Trong số chủ nợ lớn nhất của Ukraine là năm công ty đầu tư hàng đầu của Mỹ dẫn đầu là California Franklin Templeton. Họ đều không muốn giảm tỷ lệ chiết khấu – giảm khả năng hoàn vốn đầu tư chủ yếu của họ.

“Chính phủ đang hướng tới để hoàn thiện tất cả mọi thứ vào tháng Sáu. Điều đó không hề dễ dàng,” bà Kucherenko cho biết.

“Câu hỏi đặt ra hiện nay là tỷ lệ chiết khấu. Các chủ nợ đang chống lại, đặc biệt là năm chủ nợ lớn nhất, những người nắm giữ cổ phần đang ngăn chặn những cuộc đàm phán”.

Bộ trưởng Tài chính Ukraine bà Natalie Jaresko tuần trước đã có mặt tại Washington cố gắng đàm phán với các nhà đầu tư buộc họ phải nhượng bộ và cảnh báo họ có thể phải đối mặt với rủi ro lớn về tương lai của Ukraine nếu họ vẫn tiếp tục cứng rắn.

“Họ đang hiểu lầm … về nền kinh tế của đất nước đang phải gánh chịu, đang trong giai đoạn khó khăn nhất ” Wall Street Journal dẫn lời bà.

Bộ Tài chính Ukraine cho biết họ ” không đồng ý” với một số đề nghị bị chống lại bởi 5 chủ nợ, những người giữ 10 tỷ đô-la Mỹ nợ của Ukraine.

Trong suốt cuộc đàm phán, “chúng ta có thể kỳ vọng vào đủ các lời tuyên bố, nhưng những tuyên bố chỉ nên xem xét khi đạt được lợi thế trong đàm phán”, một quan chức cấp cao của Ukraine dấu tên cho biết.

– Chủ nợ Nga –

Nga hiện đang nắm giữ trái phiếu của chính phủ Ukraine trị giá 3 tỷ USD. Họ mua vào tháng 12 khi cựu Tổng thống Yanukovic còn nắm quyền.

Nga đã không tham gia vào các cuộc đàm phán nợ hiện nay, nhưng các nhà phân tích nói rằng trái phiếu của họ có thể được sử dụng để gây áp lực với Ukraine trong sự bế tắc với ly khai thân Nga ở phía Đông.

“Hầu hết các chủ nợ, IMF và EU sẽ làm bất cứ điều gì để giúp Ukraine vượt qua sự khó khăn này, tuy nhiên Nga là một câu chuyện khác. Họ muốn được hoàn trả đầy đủ,” Liza Ermolenko, một nhà kinh tế thị trường mới nổi thuộc nhóm nghiên cứu Capital Economics ở London nói.

Jaresko cho biết thêm bà hy vọng sẽ đạt được một thỏa thuận với các chủ nợ khác khi đoàn chuyên viên của IMF đến Kiev vào cuối tháng. Phái đoàn này sẽ đánh giá sự tiến bộ của Ukraine trong cải cách trước khi hạn chót vào tháng Sáu cho việc phê duyệt các đợt tiếp theo của khoản vay cứu hộ.

Trong số những  cải cách, Kiev đã thành lập một cơ quan chống tham nhũng Quốc gia  và đang làm sạch hệ thống Ngân hàng, nghiêm khắc xử lý những hiện tượng khác thường là ” tay trong” cho vay bởi những người điều hành Ngân hàng.

Ukraine đang bị lạm phát tăng cao và sự suy yếu của đồng tiền grivna, đã giảm hai phần ba so với đồng USD kể từ đầu năm 2014.

Tổng số nợ công của Ukraine là 70 tỷ USD tính đến năm 2014, theo chính phủ. Tỷ lệ nợ trên Tổng sản phẩm quốc nội dự kiến lên tới 94% trong năm nay, trước khủng hoảng năm 2013 số nợ quốc gia là 40% GDP, theo IMF.

Cơ quan xếp hạng Moody và Standard & Poor đã cắt giảm điểm tín dụng của Ukraine xuống dưới hạng rác.

Ermolenko đã  nói câu hỏi hiện tại là liệu Ukraine sẽ có một “trật tự” phá sản đã thoả thuận với chủ nợ, hoặc “hỗn loạn” không cần thanh toán cho chủ nợ.

“Nếu phá sản trong hỗn loạn, Ukraine sẽ bị khóa ra khỏi các thị trường tài chính quốc tế trong một thời gian và tất cả đều gây ra suy thoái kinh tế trong thời gian dài”.

Mai Hạnh

 

• Nợ nước Nga, bao giờ Ukraina sẽ trả?
• Yaresko: viện trợ của EU và Hoa Kỳ đủ để ổn định, nhưng không để cho phát triển kinh tế
• Đàm phán với Cuba: Châu Âu hoan nghênh nhiều « tiến bộ căn bản »
• Nợ của Ukraina là bao nhiêu trong năm 2015?
• Eurozone thông qua kế hoạch trợ giúp Hy Lạp
• Kinh tế Trung Quốc xiêu theo chứng khoán