Kinh doanh nông nghiệp, làm ăn lớn và vòng kim cô nợ nần đã xiết chặt nông dân Thái Lan – Bạn sẽ không tìm thấy bất cứ tờ báo tiếng Việt nào nói như thế, đơn giản là nhiều kẻ không thích phổ biến nó.

Một câu chuyện về việc làm thế nào mà nền nông nghiệp lớn và chính phủ to lại phá hủy ngành lúa gạo hàng đầu Châu Á và làm thế nào để xây dựng lại mô hình lương thực lành mạnh hơn và tốt hơn trên đống đổ nát.

Cuộc đảo chính hồi tháng 5/2014 lật đổ chế độ Yingluck Shianwatra, em gái của kẻ bị kết án Thaksin Shianwatra, chính phủ quân sự cầm đầu mới đã bắt đầu trả lại cho những người nông dân bị lừa bởi chương trình mua phiếu bầu “dân túy” của chế độ bị lật đổ. Nông dân trên khắp đất nước này đang nhận lại tiền của họ. Bước tiếp theo là xây dựng các thị trường địa phương bền vững, cắt bỏ những kẻ trung gian, lấy lại các nhà máy xay xát vào tay dân làng địa phương, do đó công nghệ và giáo dục đào tạo, chứ không phải lá phiếu mua chủ nghĩa dân túy, mới là giả pháp bền vững cải thiện cuộc sống của người nông dân…

Đầu năm 2014, nông dân Thái thấy mình ở trung tâm của 1 cuộc đấu tranh chính trị kéo dài như đã thành truyền thống, chống lại những kẻ “dân túy” mới nổi được chống lưng bởi những lợi ích nhóm nước ngoài. Kết quả nổi bật là bây giờ nông dân Thái thấy mình có cơ hội được chia sẻ cảnh ngộ của họ và có thể có được sự quan tâm chú ý rộng lớn hơn.

Hình ảnh của Chinnawat Singha: Nông dân trồng lúa ở tỉnh Phitsanulok bị đe dọa phải chấm dứt biểu tình bởi chế độ của phe “áo đỏ” (Mặt trận liên minh dân chủ chống độc tài). Thường thì truyền thông phương Tây mô tả là “chia rẽ tầng lớp”, nhưng bây giờ rõ ràng là nông dân của quốc gia này đơn giản là đã bị lợi dụng để đưa Thaksin Shinawtra trở lại quyền lực, bạo lực và đe dọa thường nhằm vào các các đối thủ chính trị của ông ta khiến họ tỉnh ngộ và trỗi dậy khi bị lừa bởi lá phiếu trợ cấp mua gạo mị dân. Nông dân trồng lúa đã không được trả tiền như hứa hẹn – nói cách khác, họ đã bị cướp.

Chế độ Thaksin Shinawatra xây dựng bộ máy chính trị của mình trên lưng nông dân trồng lúa Thái Lan – với phần lớn sự ủng hộ của họ đến từ các vùng trồng lúa đông dân cư ở phía bắc và đông bắc Thái. Việc này đã được thực hiện việc bằng chính sách “dân úy” thiển cận, thiếu suy xét, báo trước sự sụp đổ trong cơn lốc của tham nhũng, bất tài, bê bối, và phá hoại tài chính.

Đặc biệt là các khoản trợ cấp gạo. Nông dân, những người đã được hứa hẹn có giá gạo thị trường cao hơn cho họ, đã không được thanh toán kể từ tháng 10/2013 và đã phải bán gạo với giá thấp kể từ khi lược đồ mua phiếu bầu bắt đầu sụp đổ vào mùa hè.

Chương trình mua gạo đã bị phá sản, với những kho chứa đầy gạo không bán được, gạo mục nátbị tuyên bố là không thích hợp để sử dụng cho người bởi nhiều nhà nhập khẩu truyền thống của Thái Lan. Bởi vì điều này, vị trí dẫn đầu là một nước xuất khẩu gạo của Thái ở châu Á đã rơi rụng cả về số lượng và chất lượng.

Sau thất bại trong việc bán gạo, đã có nỗ lực huy động vốn để trả tiền nông dân bằng cách bán trái phiếu – và cũng thất bại – đợt đầu tiên không huy động được thậm chí một nửa số tiền cần thiết để duy trì chương trình này. Đợt trái phiếu khác được lên kế hoạch vào tháng 1 năm 2014, nhưng tình trạng còn tồi tệ hơn.

Chế độ dân úy và chính sách trợ cấp gạo, đã bỏ lại khắp Thái Lan nông dân nghèo trong tuyệt vọng và dễ bị tổn thương hơn bao giờ hết. Quan trọng hơn, họ đã làm nông dân vỡ mộng giấc mơ “vô địch”. Thất bại của Thaksin Shinawatra đã thêm sức nặng vào các cuộc biểu tình đang diễn ra và làm khập khiễng cả chế độ đã bị xói mòn lòng tin để cuối cùng phá vỡ Thái ra thành từng mảnh. Đáp lại, những kẻ cuồng tín ủng hộ triều đại Thaksin Shinawatra đã phải viện đến tuyên bố nông dân là kẻ thù, hăm dọa bạo lực đối với những nông dân đã từng ủng hộ họ mạnh mẽ.

Trong khi đó, các cuộc biểu tình sẵn sàng chào đón những người nông dân nghèo, đặc biệt là nông dân trồng lúa vào hàng ngũ của họ, chiến thắng trong cuộc đấu tranh chính trị bằng cách lật đổ chế độ Thaksin Shinawatra cũng chỉ một bước đơn trong hành trình lâu dài hơn nhiều và cần thiết để mang lại công bằng thực sự và tốt đẹp hơn cho đời sống cho nông dân Thái.

Trong khi truyền thông phương Tây vẫn cho rằng nông dân Thái tiếp tục ủng hộ chế độ Thaksin ở Bangkok, thì chỉ cần đến bất cứ nơi nào trên đất Thái cũng có thể thấy, từ Khon Kaen đến Korat, Ayutthaya đến Chai Nai, từ Surin đến Nakhorn Sawan, hay từ Petchaburi đến Chachoengsao – nông dân rõ ràng đã chống lại chế độ, thậm chí là tính đại chúng của Thaksin Shinawatra khi còn ở đỉnh cao quyền lực, cũng vừa rất mong manh vừa tạm bợ.

Thực tế rằng chính trị không phải là câu trả lời cho vấn đề của nông dân cũng được họ hiểu rõ. Mất lòng tin của họ với các chính trị gia và hệ thống “dân chủ” đã gia tăng theo cấp số nhân trong những năm Shinawatra cầm quyền. Điều ít được hiểu, thật không may, là cái gì tốt nhất có thể thay thế để giải quyết vấn đề to lớn này.

ZeroNews

 

• Ukraina lần đầu tiên giới thiệu thị thực điện tử cho người nước ngoài
• Thái Lan bơm nước, Việt Nam bị đe dọa
• Sự buồn thảm của du lịch Việt nhìn từ Thái Lan
• Thương hiệu gạo Việt: Sau Thái Lan 100 năm, bị Campuchia vượt mặt
• Người Việt ở Thái Lan lo ngại về an toàn và kinh tế sau vụ nổ bom
• Ai là hung thủ vụ đánh bom thảm khốc Bangkok?