Nhiều người hôm thứ Sáu đã lên tiếng kêu gọi chính phủ của Thủ tướng Anh David Cameron trừng phạt Nga sau khi kết quả của một cuộc điều tra công khai được công bố hôm thứ Năm về vụ sát hại nhà bất đồng chính kiến Alexander Litvinenko hồi năm 2006.
Cựu điệp viên người Nga lưu vong này tử vong sau khi gặp hai điệp viên của Nga tại một khách sạn ở London và uống trà xanh đã bị họ tẩm chất phóng xạ polonium-210.
Cuộc điều tra của Anh kết luận vụ giết người có lẽ đã được Tổng thống Nga Vladimir Putin chấp thuận.
Ông Cameron, người nhận được báo cáo điều tra trước đó trong tuần, đã phản ứng với phát biểu rằng vụ ám sát là một “hành động khủng bố được nhà nước bảo trợ” và “kinh khủng.” Nhà lãnh đạo của Anh cho biết chính phủ của ông đã phong tỏa thêm tài sản của những cá nhân có dính líu và đang “mạnh tay hơn” trong những hành động của họ đối với Nga.
Chính phủ Anh cũng cho biết sẽ triệu tập Đại sứ Nga trong một nỗ lực nhằm dập tắt sự tức giận của những người chỉ trích gọi phản ứng này là yếu ớt.
Cả nể Putin
Các nhà phân tích nói rằng những lợi ích chiến lược và kinh tế của Anh sẽ ngăn họ làm thêm bất cứ điều gì mà có thể làm cho chính quyền Putin thêm lạnh nhạt.
Về mặt chiến lược, Anh cần sự hợp tác của Nga trong nỗ lực chấm dứt cuộc xung đột ở Syria.
“Vì vai trò của Nga là nước hậu thuẫn then chốt của (Tổng thống Bashar al-) Assad, họ có những liên hệ trực tiếp với Damascus mà người Anh đơn giản là không thể sánh được, vì vậy ở một mặt nào đó Nga gần như là nước mà Anh phải miễn cưỡng bắt tay trong việc đối phó với cuộc khủng hoảng ở Syria,” Nicholas Redman, một nhà phân tích về Nga tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế ở London, nhận định.
Trong khi những chiến đấu cơ của Anh hiện đang thực hiện chiến dịch oanh kích chống lại những kẻ chủ chiến ở Syria cùng lúc với lực lượng của Nga, điều cũng quan trọng đối với London là để ngỏ đường dây liên lạc với Moscow ở cấp quân đội với quân đội.
Kêu gọi hành động trừng phạt
Những nhà hoạt động, chính trị gia và người nhà của Litvinenko đang kêu gọi những hình phạt cứng rắn hơn.
Marina Litvinenko, góa phụ của nhà bất đồng chính kiến bị sát hại, kêu gọi chính phủ của ông Cameron trục xuất tất cả những tình báo viên của Nga khỏi Anh, áp đặt những chế tài nhắm mục tiêu vào những cá nhân có liên quan trong vụ giết người, và thậm chí còn áp đặt lệnh cấm du hành đối với ông Putin.
Bill Browder, một nhà đầu tư và nhà hoạt động nhân quyền ở London, người thường xuyên chỉ trích Nga về vụ Litvinenko, kêu gọi một phản ứng mạnh mẽ hơn từ Anh; nhưng ông nói ông cho rằng những lợi ích kinh tế và tài chính đang ngáng đường, vì những nhà đầu tư của Nga đang rót hàng tỉ đôla vào lĩnh vực ngân hàng và bất động sản của Anh.
“Có rất nhiều tiền của Nga tuôn chảy quanh London và tôi tin rằng có mối lo ngại từ một số thành viên của chính phủ rằng lượng tiền đó sẽ ít đi nếu nước Anh giữ lập trường đạo đức về một số vấn đề,” ông Browder nói với VOA.
Ngay cả khi chính phủ Anh quyết định gia hạn những biện pháp trừng phạt thì cũng chỉ còn vài hình phạt có thể áp đặt lên ông Putin, ông Redman nói. Anh là một trong những nước đi đầu trong nỗ lực áp đặt những biện pháp trừng phạt Nga vì sự can dự của nước này ở Ukraina. “Một phần lớn trong tập hợp những chế tài và những biện pháp khác đã dùng hết rồi,” ông nói.
Trả lời