Quyết định của Moldova ký hiệp định thương mại và chính trị quan trọng với Liên minh châu Âu có giá nó đắt, đối tác thương mại khổng lồ Nga nhanh chóng trừng phạt họ thông qua một lệnh cấm vận bóp nghẹt ngành công nghiệp trang trại và rượu vang (AFP Photo / Daniel Mihăilescu)
Quyết định của Moldova ký thỏa thuận thương mại lịch sử và thoả thuận chính trị với Liên minh châu Âu đã có giá đắt, đối tác thương mại khổng lồ Nga đã nhanh chóng trừng phạt kinh tế nước này thông qua lệnh cấm vận nhằm bóp nghẹt ngành công nghiệp trang trại và rượu vang.
Tuy nhiên trong cuộc chiến tranh giữa phương Tây và Nga, ngoại trưởng Moldova trả lời hãng tin AFP chỉ có duy nhất sự lựa chọn cho quốc gia Liên Xô cũ: Là thành viên của EU.
“Điều quan trọng hơn tất cả trong ngày hôm nay là đưa châu Âu đến Moldova, trong bối cảnh tình hình khu vực căng thẳng đặt ra những thách thức” Ngoại trưởng Natalia Gherman nói.
Đất nước Moldova có 3,5 triệu người nằm giữa Ukraine và Romania, được coi là quốc gia nghèo nhất châu Âu theo các tổ chức đánh giá.
Hơn hai thập kỷ trước Chisinau (thủ đô Moldova) đã chiến đấu chống lại những người ly khai ủng hộ Kremlin tại khu vực giáp ranh với Ukraine – Transnistria.
Hôm nay, quân đội Nga vẫn đang đồn trú tại khu vực ly khai.
Do đó không có gì gây ngạc nhiên cho Chisinau khi họ đã được theo dõi cuộc khủng hoảng đáng báo động tại Ukraine vào năm ngoái, bắt đầu với sự sáp nhập Crimea của Nga ngay sau khi Kiev quyết định hướng về phía Tây.
Tư lệnh NATO của Philip Breedlove tuyên bố vào tháng Hai Moldova cũng có thể là mục tiêu tiếp theo của Moscow sau Ukraine.
Bất chấp rủi ro đe dọa về địa chính trị, bà Gherman tin rằng Moldova đang bắt đầu đi đến châu Âu bằng những lợi thế của mình. Ngay cả những người sống trong khu vực ly khai đang bắt đầu được chinh phục.
Kể từ Moldavia được cấp visa du lịch miễn phí vào EU đến cuối tháng tư, một số trong 75.000 cư dân của Transdniester đã yêu cầu được làm hộ chiếu Moldova, điều này sẽ cho phép họ đi du lịch hầu hết châu Âu, Ngoại trưởng Gherman tiết lộ.
Khoảng 30% lượng hàng hóa của các doanh nghiệp vào thị trường chung châu Âu, trong khi vào thời gian trước đó hầu hết được bán tại thị trường Nga.
Đối với Moldova (gần như toàn bộ) EU đã trở thành đối tác thương mại lớn nhất của họ.
“Hội nhập châu Âu là con đường tốt nhất để thống nhất đất nước, vì lợi ích sẽ được cảm nhận bằng tất cả … nó sẽ có giá trị hơn bất kỳ chiến thuật trừu tượng nào chống ly khai”.
Bà cũng chuyển thông điệp rõ ràng về quyết định của Chisinau đến Brussels đó là hãy mở cửa cho nước này trong hội nghị thượng đỉnh Hợp tác phía Đông sẽ được tổ chức tại thủ đô Riga của Latvia vào hai tháng sau.
Chưa ai biết ngày ứng cử thực tế của Moldova, trong khi các phương tiện truyền thông suy đoán sẽ vào tháng Năm.
Tại các giao lộ
Tuy nhiên điều rõ ràng là Moldova phải đi con đường dài phía trước để muốn là thành viên của EU. Hiện nay tham nhũng tràn lan phải bị tiêu diệt cùng với việc cải cách hệ thống pháp lý.
Bà Gherman và những đồng nghiệp ủng hộ châu Âu phải đối mặt với những thành phần đối lập rất mạnh trong chính phủ.
Quốc gia hiện đang được quản lý bởi một liên minh mong manh của các bên dân chủ và tự do dân chủ ủng hộ của cộng sản, những người kiên quyết chống lại Moldova muốn đi theo đường lối phương Tây.
Các chính trị gia thân phương Tây đang tìm các biện pháp để kích thích nền kinh tế để lôi kéo cử tri. Nếu họ thành công sẽ làm nỗi nhớ Liên Xô không còn và sẽ ủng hộ con đường hội nhập châu Âu.
Nền kinh tế của Moldova dự kiến sẽ chìm vào suy thoái sau lệnh cấm vận thương mại của Nga. Các quan chức dự báo GDP sẽ giảm 1%, so với 4,6 phần trăm tăng trưởng trong năm 2014.
“Ngày hôm nay Moldova đang đứng tại ngã tư – cuộc khủng hoảng tại Nga, mà đã gây bất ổn trong khu vực và trong nền kinh tế Moldova và cuộc chiến tranh ở Ukraine rõ ràng đã có ảnh hưởng”, Stephane Bride một người Pháp cho biết, ông hiện đang lãnh đạo Bộ Kinh tế của Moldova.
Nhưng nếu mối quan hệ với EU chặt chẽ hơn sẽ thực hiện được lời hứa đó là thị trường lớn hơn nhiều cho các nhà sản xuất Moldova.
Các khối Đảng đã nhanh chóng trở thành đối tác thương nhân lớn nhất của nước này sau khi có thỏa thuận liên kết – họ như chuẩn bị hướng về gia nhập EU đã được ký kết vào tháng Sáu.
Sau khi đã tìm được thị trường châu Âu cho các loại trái cây và rau quả, Chisinau cũng tìm cách để xuất khẩu thịt sang EU từ mùa hè năm nay.
“Hiện nay họ đã hiểu hơn về lợi thế mà thỏa thuận này đem lại” ông Stephane Bride nói.
Đồng thời ông cũng lưu ý rằng Nga đang xem xét dỡ bỏ một phần lệnh cấm vận đối với Moldova, bắt đầu với các sản phẩm của 10 trang trại trồng táo.
Đây là dấu hiệu Moscow đang cố gắng muốn tạo ảnh hưởng để bắt kịp với Liên minh châu Âu trong trò chơi riêng của mình.
Đức Dũng
Trả lời