Cựu chánh văn vòng chính phủ Azerbaijan Ramis Yunus cho rằng cần phải xây dựng một lộ trình rõ ràng về vấn đề Crưm bị Nga sáp nhập và xung đột vũ trang ở Donbas.

Chính quyền Ukraina phải rút ra các bài học từ cuộc xung đột Nagorno-Karabakh và sử dụng chúng trong các vấn đề Nga sáp nhập Crưm và cuộc chiến ở Donbass. Về điều này, ông Ramis Yunus, nhà khoa học chính trị, cựu chánh văn phòng chính phủ Azerbaijan cho trên buổi phát sóng của kênh Espreso TV vào ngày 12/12.

“Các bạn không nên tách biệt hai vấn đề này (việc chiếm Crưm và cuộc chiến ở Donbass). Nó là một tổng thể duy nhất. Các bạn phải có một lộ trình rõ ràng liên quan đến vấn đề này”, chuyên gia nói.

Ông Yunus nhấn mạnh: Các bạn không thể rút lui từng milimet khỏi lộ trình như vậy. Đồng thời, giải pháp của những vấn đề này trong khuôn khổ của định dạng Normandy và theo “công thức Steinmeier” sẽ dẫn đến việc mất toàn vẹn lãnh thổ của Ukraina.

Chuyên gia cho rằng tất cả những cuộc đàm phán này phải được mô phỏng. Như một ví dụ về sự mô phỏng này, ông Yunus đã trích dẫn các cuộc đàm phán của Nhóm Minsk của OSCE xung quanh Nagorno-Karabakh, đã diễn ra trong gần 30 năm.

“Các cuộc đàm phán này phù hợp với Moscova và Armenia. Chúng không phù hợp với Azerbaijan, theo mọi cách có thể không đi đến việc ký kết văn bản cuối cùng. Bất kỳ lựa chọn nào mà họ đề xuất, có thể là thỏa thuận Madrid, thỏa thuận Kazan, thì rồi cuối cùng đều vi phạm sự toàn vẹn lãnh thổ của Azerbaijan”, nhà khoa học chính trị Azerbaijan tóm tắt.

Vị chuyên gia đặc biệt lưu ý đến vấn đề quan hệ giữa Ukraina và Nga hiện nay.

“Nếu các bạn có một quốc gia xâm lược – đó là Nga, thì mối quan hệ kinh tế nào có thể có với kim ngạch thương mại hàng tỷ đô la cơ chứ? Azerbaijan và Armenia hoặc Thổ Nhĩ Kỳ và Armenia đã không có bất kỳ mối quan hệ nào dù chỉ một đô la trong suốt 30 năm qua. Nga đang ảnh hưởng đến không gian thông tin trong quốc gia của các bạn và cả trong các quyết định chính trị. Nga có đại diện của mình ngay cả trong quốc hội Ukraina “, ngài Yunus chỉ trích mối quan hệ giữa Ukraina và Liên bang Nga.

Vào mùa xuân năm 2014, sau một cuộc trưng cầu dân ý bất hợp pháp, Liên bang Nga đã chiếm bán đảo Crưm của Ukraina. Việc bán đảo này bị Liên bang Nga sáp nhập đã không được Ukraina và hầu hết các nước trên thế giới công nhận. Bây giờ đã thiết lập ở đây trạm kiểm soát giữa lục địa Ukraina và bán đảo Crưm, và Kyiv trên thực tế không kiểm soát bán đảo này.

Ngay sau khi sáp nhập Crưm, Nga đã tiến hành một cuộc tấn công vũ trang ở miền đông Ukraina. Cuộc giao tranh diễn ra giữa một bên là Các lực lượng vũ trang Ukraina, một bên là quân đội Nga và các chiến binh do Nga hậu thuẫn đang kiểm soát các khu vực Donetsk và Luhansk. Cho đến nay thì Liên bang Nga vẫn không chính thức công nhận cuộc xâm lược của họ vào Ukraina, bất chấp các sự kiện và bằng chứng do Ukraina đưa ra.

Nguyễn Vinh (theo gordonua)