Reuters  – Quân đội Syria đã chiếm lại thành phố cổ Palmyra, theo cơ quan truyền thông quốc gia và nhóm giám sát cho biết.

Việc tái chiếm Palmyra từ tay Nhà nước Hồi giáo nắm giữ từ tháng 5/2015 sẽ đánh dấu là bước tiến lớn nhất đối với Tổng thống Bashar al-Assad kể từ khi Nga can thiệp vào tháng cuối tháng 9/2015 và làm đổi chiều có lợi cho ông trong cuộc nội chiến 5 năm xung đột.

Thành phố này kiểm soát các tuyến đường phía đông chạy vào khu trung tâm do IS kiểm soát mà họ tuyên bố thành lập một “caliphate” để cai trị tất cả người Hồi giáo từ Syria đến Iraq.

Quy mô cuộc chiến hôm nay được phản ánh qua thắng lợi giành quyền kiểm soát thành phố. Với máy bay phản lực tung ra hàng chục cuộc không kích, binh sĩ tấn công bằng súng cối liên tục, trong khi đó chiến binh IS chỉ đánh trả bằng hai vụ đánh bom xe.

Mặc dù gần đây Moscow thông báo họ đã rút phần lớn lực lượng quân sự về nước nhưng hôm nay máy bay chiến đấu Nga đã tiếp tục hỗ trợ quân đội Syria và các đồng minh của Assad khi không kích vào thành phố trên sa mạc.

Kênh truyền hình Beirut Al-Mayadeen đưa tin trực tiếp từ các khu vực rìa Palmyra cho thấy một máy bay phản lực thực hiện ba cuộc không kích ở tầm thấp tấn công vào các chiến binh Nhà nước Hồi giáo đang chạy trốn khỏi thành trì Palmyra.

Truyền hình nhà nước và Al-Manar đài truyền hình của nhóm Hezbollah ở Lebanon, sau đó trích dẫn nguồn tin quân sự nói rằng lực lượng chính phủ đã chiếm quyền kiểm soát thành phố cổ.

Đài quan sát Nhân quyền Syria khẳng định thành phố đã được quân đội Syria kiểm soát và cho biết thêm đã có 56 cuộc không kích từ lúc bình minh đến đầu giờ chiều ngày hôm nay.

Một lệnh ngừng bắn được Hoa Kỳ và Nga hậu thuẫn được áp dụng trên hầu hết lãnh thổ Syria ngoại trừ các khu vực do Nhà nước Hồi giáo chiếm giữ.

Moscow là đồng minh chính của chính phủ Assad, trong khi Washington và các nước phương Tây khác hậu thuẫn cho phe đối lập với Assad. Cả hai cường quốc đều cam kết chiến đấu chống lại Nhà nước Hồi giáo và đã ủng hộ một kế hoạch thúc đẩy ngoại giao mới nhằm chấm dứt xung đột tại các mặt trận khác.

Tuần tước một sĩ quan của lực lượng đặc biệt Nga đã bị chết trong cuộc giao tranh gần Palmyra, theo Interfax cho biết, điều này phản ánh Kremlin đã tham gia sâu hơn vào cuộc xung đột tại Syria hơn là những gi Nga thừa nhận.

Chiến binh IS đã tung ra hai cuộc đánh bom xe khi họ cố gắng đẩy lui quân chính phủ đã tiến vào khu vực khác sạn gần các di tích cổ. Binh lính được phỏng vấn trên truyền hình Mayadeen và Syria cho biết quân đội đã hoàn thành việc tái chiếm cao nguyên nhìn xuống Palmyra.

Ông Maamoun Abdulkarim, giám đốc bảo tàng cổ vật Syria nói rằng đẩy lui Nhà nước Hồi giáo ra khỏi Palmyra sẽ là một chiến thắng cho toàn thế giới.

“Sau tất cả những bi kịch mà chúng tôi đã phải chịu đựng trong năm năm ở Syria và 10 tháng tại Palmyra sau khi rơi vào tay IS…  thì đây là lần đầu tiên chúng tôi cảm thấy vui mừng,” Abdulkarim nói với Reuters.

“Chúng tôi cầu nguyện cho chiến thắng đến sớm để giảm thiệt hại. Palmyra nằm dưới sự kiểm soát của họ sẽ làm nền văn minh bị tiêu diệt. Sự lựa chọn duy nhất là phải giải phóng thành phố bằng mọi cách có thể”.

Dựa vào cảnh quay hôm nay của Mayadeen và Al-Manar không thể đánh giá những thiệt hại đã gây ra, nhưng những hàng cột và một số di tích vẫn còn tồn tại.

Đặc phái viên LHQ Staffan de Mistura đã đề ra một kế hoạch chung chi tiết cho tiến trình chính trị nhằm chấm dứt cuộc nội chiến và cho biết về cuộc đàm phán hôm qua sẽ giải quyết những vấn đề gây chia rẽ của một quá trình chuyển đổi sau chiến tranh khi các phe lâm chiến tập hợp lại vào tháng tới.

Tiến độ rất chậm vì các phái đoàn chính phủ và phe đối lập không đồng ý về các điều khoản cơ bản của một quá trình chuyển đổi như vậy, bao gồm cả việc Assad phải rời khỏi quyền lực.

Đức Dũng