Tại cuộc đàm phán cấp cao tại Minsk ngày 12/2 vừa qua về giải quyết xung đột tại Ukraine các bên đã ký 2 văn bản quan trọng. Vừa qua tôi thấy một số báo chí đã trích dẫn không đầy đủ hoặc bình luận theo ý mình các điều khoản được ký kết. Một số báo có dịch nhưng tôi thấy đôi chỗ chưa chuẩn lắm nên tôi xin mạn phép dịch nguyên văn bản thỏa thuận này. Có gì chưa đúng xin mọi người góp ý. Cám ơn!

Các thủ lĩnh bốn nước: Nga, Đức, Pháp, Ukraine và nước chủ nhà Belarus sau 16 giờ đàm phán.

“Các giải pháp tổng thể để thực hiện Thỏa thuận Minsk”

1.Ngừng bắn ngay lập tức và hoàn toàn tại một số vùng của tỉnh Donetsk và Lugansk và thực hiện nghiêm ngặt điều này bắt đầu từ 00 giờ 00 phút (theo giờ Kiev) ngày 15 tháng 2 năm 2015.

2.Hai bên rút tất cả các vũ khí hạng nặng ra khỏi một khoảng cách như nhau để tạo ra một vùng an toàn với chiều rộng tối thiểu cách nhau 50 km đối các hệ thống pháo cỡ nòng 100 mm trở lên, vùng an toàn chiều rộng 70 km đối với các hệ thống phóng tên lửa và 140 km với các hệ thống “Tornado-C” (Cơn lốc), “Uragan” (Cơn bão), “Smerch” (Vòi rồng) và hệ thống tên lửa chiến thuật “Tochka” (Tochka Y) (Điểm Y):

– đối với quân đội Ukraine: từ ranh giới tiếp cận thực tế.

– đối với các lực lượng vũ trang của một số khu vực cá nhân tỉnh Donetsk và Lugansk , Ukraine: từ ranh giới tiếp cận theo thỏa thuận Minsk ngày 19 tháng 9 năm 2014.

Việc rút các vũ khí kể trên cần phải được bắt đầu không chậm hơn ngày thứ 2 sau ngừng bắn và và phải kết thúc trong vòng 14 ngày.

Quá trình này sẽ được OSCE tác động với sự hỗ trợ của Nhóm tiếp xúc ba bên.

3. Đảm bảo việc giám sát và kiểm tra hiệu quả thỏa thuận ngừng bắn và rút vũ khí hạng nặng từ phía OSCE từ ngày đầu tiên cùng với việc ứng dụng tất cả các phương tiện cần thiết, bao gồm cả vệ tinh, máy bay không người lái, hệ thống radar và vv.

4. Vào ngày đầu tiên sau khi rút vũ khí bắt đầu cuộc đối thoại về phương thức tiến hành bầu cử địa phương theo pháp luật Ukraine và Bộ luật Ukraine “Về cơ chế tạm thời của chính quyền tự quản địa phương tại một số vùng riêng tỉnh Donetsk và Lugansk”, cũng như về chế độ tương lai của các vùng này trên cơ sở của Bộ luật trên.

Ngay lập tức, không muộn hơn 30 ngày kể từ ngày ký văn bản này, thông qua nghị quyết của Quốc hội Ukraine ấn định các phần lãnh thổ mà trên đó sẽ được thực hiện chế độ đặc biệt theo bộ luật Ukraine “ Về cơ chế tạm thời của chính quyền tự quản địa phương tại một số vùng riêng tỉnh Donetsk và Lugansk”, dựa trên ranh giới được thiết lập theo thỏa thuận Minsk ngày 19 tháng 9 năm 2014.

5.Đảm bảo việc ân xá và đặc xá bằng cách ban hành một đạo luật cấm việc truy tố và trừng phạt những người có liên quan đến các sự kiện đã diễn ra ở một số khu vực tỉnh Donetsk và Lugansk, Ukraine.

6. Đảm bảo việc giải phóng và trao đổi con tin và người bị giam giữ bất hợp pháp dựa trên nguyên tắc “tất cả đổi lấy tất cả”. Quá trình này phải được hoàn thành chậm nhất vào ngày thứ năm sau khi rút vũ khí.

7. Đảm bảo một sự tiếp cận an toàn, chuyên chở, lưu trữ và phân phối viện trợ nhân đạo cho những người cần trên cơ sở một cơ chế quốc tế.

8. Xác định các phương thức phục hồi toàn bộ các quan hệ kinh tế xã hội, bao gồm cả chuyển khoản xã hội, như lương hưu và các khoản trợ cấp khác (các chuyển khoản và thu nhập, thanh toán kịp thời tất cả các hóa đơn dịch cụ nhà ở và dich vụ tiện ích, lập lại chế độ thu thuế trong khuôn khổ pháp lý của Ukraine).

Vì các mục đích này Ukraine sẽ khôi phục lại hệ thống ngân hàng của mình trong những vùng bị ảnh hưởng bởi cuộc xung đột, và có thể sẽ thành lập một cơ chế quốc tế để cho các chuyển khoản này dễ dàng hơn.

9. Phục hồi toàn quyền kiểm soát biên quốc gia từ phía chính quyền Ukraine trên toàn khu vực xung đột. Việc này cần bắt đầu từ ngày đầu tiên sau cuộc bầu cử địa phương và được hoàn thành sau một giải pháp chính trị toàn diện (cuộc bầu cử địa phương tại một số vùng của tỉnh Donetsk và Lugansk trên cơ sở Bộ luật của Ukraine và cải cách Hiến pháp) vào cuối năm 2015 với điều kiện thực hiện điều khoản 11 – trong việc tham vấn và theo thỏa thuận với các đại diện khu vực những vùng tỉnh Donetsk và Lugansk trong khuôn khổ của Nhóm tiếp xúc ba bên.

10. Phải rút khỏi lãnh thổ của Ukraine tất cả các lực lượng vũ trang nước ngoài, trang thiết bị quân sự, cũng như lính đánh thuê dưới sự giám sát của OSCE. Giải trừ quân bị tất cả các nhóm bất hợp pháp.

11.Tiến hành cuộc cải cách Hiến pháp Ukraine và hiến pháp mới có hiệu lực vào cuối năm 2015, trong đó phải đặt phân cấp chính quyền là điểm then chốt (có tính đến đặc điểm của các vùng riêng biệt tỉnh Donetsk và Lugansk mà được thống nhất với các đại diện của những khu vực này), cũng như việc thông qua trước khi hết năm 2015 một bộ luật có hiệu lực lâu dài về chế độ đặc biệt của một số vùng của tỉnh Donetsk và Lugansk theo những biện pháp được chỉ ra trong ghi chú( xem ghi chú).

12.Trên cơ sở Bộ luật Ukraine “ Về cơ chế tạm thời của chính quyền tự quản địa phương tại một số vùng riêng tỉnh Donetsk và Lugansk” những vấn đề liên quan đến các cuộc bầu cử địa phương sẽ được thảo luận và thống nhất với các đại diện của những khu vực riêng biệt tỉnh Donetsk và Lugansk trong khuôn khổ của Nhóm tiếp xúc ba bên. Cuộc bầu cử sẽ được tổ chức với sự tuân thủ các tiêu chuẩn tương ứng của OSCE và dưới sự giám sát từ phía Văn phòng các tổ chức dân chủ và nhân quyền OSCE.

13. Tăng cường các hoạt động của Nhóm tiếp xúc ba bên, trong đó bao gồm cả bằng cách thành lập các nhóm công tác để thực hiện các vấn đề tương ứng của Hiệp Minsk. Các vấn đề này sẽ phản ánh thành phần của Nhóm tiếp xúc ba bên.

Ghi chú:

Các biện pháp trên, tương ứng theo của Bộ luật “Về cơ chế tạm thời của chính quyền tự quản địa phương tại một số vùng riêng tỉnh Donetsk và Lugansk” bao gồm những điểm sau đây:

– miễn trừng phạt, truy đuổi và phân biệt đối xử các cá nhân có liên quan đến các sự kiện đã xảy ra tại một số khu vực của tỉnh Donetsk và Lugansk;

– quyền tự quyết ngôn ngữ;

– sự tham gia của chính quyền tự quản địa phương vào việc bổ nhiệm những người lãnh đạo các viện kiểm soát và tòa án tại một số vùng của tỉnh Donetsk và Lugansk;

– các cơ quan trung ương của chính quyền hành pháp có khả năng ký kết với cơ quan tự quản chính quyền địa phương các thỏa thuận về phát triển kinh tế, xã hội và văn hóa một số khu vực riêng rẽ của tỉnh Donetsk và Lugansk;

– nhà nước hỗ trợ sự phát triển kinh tế-xã hội của một số vùng riêng rẽ của tỉnh Donetsk và Lugansk;

– hỗ trợ từ phía chính quyền trung ương cho việc hợp tác xuyên biên giới tại một số vùng riêng rẽ của tỉnh Donetsk và Lugansk với các vùng của Liên bang Nga.

– thành lập các đơn vị cảnh sát nhân dân theo quyết định của các Hội đồng nhân dân địa phương nhằm mục đích duy trì trật tự công cộng tại một số khu vực riêng rẽ.

– các quyền hạn của đại biểu Hội đồng nhân dân địa phương và các cán bộ được bầu ra trong cuộc bầu cử bất thường mà Quốc hội Ukraine sẽ ấn định theo luật này , không thể được chấm dứt trước thời hạn.

Những thành viên của Nhóm tiếp xúc ba bên đã ký văn bản này:

Đại diện OSCE, bà Heidi Tagliavini.

Tổng thống thứ hai của Ukraine, ông L.D Kuchma.

Đại sứ Nga tại Ukraine, ông M.U Zurabov.

Lãnh đạo hai nước CH nhân dân tự xưng Donetsk và Lugansk A.V Zakharchenko và I.V Carpenter.

Xin nhắc lại rằng tại cuộc đàm phán tại Minsk có 2 văn bản được ký kết:

1. Ở cấp cao nhất đã ký kết “Tuyên bố của Tổng thống Liên bang Nga, Tổng thống Ukraine, Tổng thống Cộng hòa Pháp và thủ tướng của Cộng hòa Liên bang Đức về sự ủng hộ các giải pháp cho việc thực hiện Thỏa thuận Minsk được thông qua ngày 12 tháng 2 năm 2015”.

Trong đó các nhà lãnh đạo tuyên bố coi trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, ủng hộ việc giải quyết hòa bình cuộc xung đột, sẵn sàng làm những gì có thể để thực hiện mục đích này.

Các nhà lãnh đạo tin tưởng rằng việc tăng cường hợp tác giữa Liên minh châu Âu, Ukraine và Nga sẽ đóng góp vào việc giải quyết cuộc khủng hoảng tại Ukraine.

2. Đại diện các nhóm tiếp xúc và đại diện hai nước cộng hòa tự xưng ký kết một văn bản khác: “Các giải pháp tổng thể để thực hiện Thỏa thuận Minsk” gồm 13 điểm và 8 mục ghi chú mà chúng tôi đã đăng bên trên.

Lê Thái Kỳ