Hôm qua Chính phủ Ukraina loan báo họ đã quốc hữu hóa Ngân hàng tư nhân lớn nhất quốc gia Privatbank để ngăn chặn một cuộc khủng hoảng tài chính cũng như để giải cứu chính ngân hàng này và hệ thống ngân hàng trong nước.

Sau cuộc họp giữa các Bộ trưởng, quyết định quốc hữu hóa được công bố trên trang web của chính phủ. Đây là kết quả sau hai năm nỗ lực đại tu hệ thống ngân hàng của Ukraina. Quốc gia bị rung chuyển bởi cuộc khủng hoảng kinh tế do cuộc chiến miền Đông do Nga đứng sau gây ra.

Theo tuyên bố của Chính phủ động thái này được thực hiện trong sự phối hợp giữa các chủ nợ quốc tế của Ukraina và với sự hỗ trợ của họ. Đồng thời Ukraina sẽ đảm bảo một quá trình chuyển đổi thông suốt và đảm bảo an toàn về sự hoạt động của ngân hàng. Trong hai năm qua Ukraina đã phải dựa vào hàng tỷ đô la từ các khoản vay của Quỹ Tiền tệ Quốc tế, nhưng đợt gần đây IMF đã ngưng cho vay vì tốc độ chậm chạp của tiến trình cải tổ kinh tế và chống tham nhũng  của Chính phủ nước này.

Trong hai năm qua Ukraina đã và đang làm sạch hệ thống ngân hàng như đóng cửa hàng chục ngân hàng ốm yếu đây được coi là sự thành công của chính phủ thân phương Tây. Tuy vậy Privatbank là một câu chuyện khác, nó được kiểm soát bởi trùm tài phiệt Ihor Kolomoisky nắm giữ khoảng 1/3 lượng tiền gửi của cả nước, bất chấp những lo ngại rằng nó cần thêm hàng tỷ USD vốn chủ sở hữu. Ông Kolomoisky là tỷ phú đang sở hữu một trong những kênh truyền hình nổi tiếng nhất của đất nước và buộc từ chức Thống đốc tỉnh Dnipropetrovsk vào năm 2015 sau khi xảy ra cuộc đấu đá để giành quyền kiểm soát công ty dầu khi quốc gia mà ông đang sở hữu một phần trong đó.

Theo tuyên bố của Chính phủ cho biết chủ sở hữu Ngân hàng đã yêu cầu quốc hữu hóa. Chưa có bình luận gì từ chủ sở hữu ngân hàng.

Một nhà phân tích phương Tây cho biết “đây là động thái tích cực của Chính phủ mặc dù nó có thể gây ra cú sốc ngay lập tức như tạo áp lực lên đồng Hrivna”.

Tái cơ cấu vốn cho Privatbank và những ngân hàng lớn khác, cũng như giảm hoạt động cho vay cho các cổ đông là một phần nằm trong thỏa thuận cứu trợ 17,5 tỷ USD của IMF.

Nhà kinh tế Sergiy Fursa của Dragon Capital nói rằng có đến “80 đến 90% các khoản vay của PrivatBank được cấp cho các tổ chức mà ông Kolomoisky kiểm soát. Đây là cho vay nội bộ – nói cách khác, tiền được rút khỏi ngân hàng bởi chủ sở hữu của nó”, ông Fursa nói.

Ông Oleksandr Savchenko, Viện trưởng Viện kinh doanh quốc tế Kiev nhận định: Hệ thống ngân hàng của đất nước sẽ không thể tồn tại nếu PrivatBank bị đóng cửa.

“Các ngân hàng khác sẽ không thể thu hồi các món vay với PrivatBank, một loạt các vụ vỡ nợ sẽ diễn ra và sẽ có một sự hoảng loạn”, ông Savchenko nói trong một bài phỏng vấn.

Ngân hàng này bị Ngân hàng Nhà nước cáo buộc về việc cho vay nội bộ và các khoản vay có thể không bao giờ được hoàn trả. Trái phiếu của PrivatBank đã giảm giá gần 50% kể từ khi tin tức được tiết lộ vào tháng 11. Trong những tuần gần đây những người gửi tiền từ những ngân hàng đóng cửa đã xuống đường biểu tình phản đối Ngân hàng Nhà nước.

Đức Dũng (theo theo Wall Street Journal)