WARSAW, Ba Lan (AP) – Ba lan đã tổ chức một buổi lễ tưởng niệm­ cố Tổng thống Lech Kaczynski và 95 người khác đã thiệt mạng trong một vụ tai nạn máy bay năm 2010 ở Nga. Buổi lễ diễn ra giữa những cáo buộc được lật lại rằng vụ tai nạn là một âm mưu của chính phủ Nga và Ba lan trong thời gian đó.

Đảng Luật pháp và công lý do người em song sinh của cố Tổng thống lãnh đạo đã đưa ra cáo buộc trên. Ông đã rời bỏ quyền lực ở Balan vào năm ngoái và đang sử dụng mọi cơ hội để theo đuổi quan điểm của minh về vụ tai nạn.

Jaroslaw Kaczynski và những người ủng hộ ông đưa ra tuyên bố họ có bằng chứng “gần như chắc chắn” chứng minh rằng máy bay của Tổng thống đã bị rơi ngay trên không trung sau khi xảy ra một cuộc tấn công khi đang chuẩn bị hạ cánh tại sân bay Smolensk. Trong khi đó Bộ trưởng Quốc phòng Antony Macierewicz cho biết vụ tai nạn là một hành động khủng bố do Nga gây ra.

Balan đưa ra các giả định này vì Moscow đã khước từ trao trả lại các mảnh vỡ của máy bay, trong khi các công tố viên vẫn đang điều tra xem ai là người gây ra vụ tai nạn.

Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố những cáo buộc của ông Macierewicz là vô lý vì các nhà điều tra Nga và Balan đã chính thức công bố vụ tai nạn là do lỗi của phi hành đoàn khi cố gắng hạ cánh trong điều kiện thời tiết sương mù dày đặc. “Phát biểu vô trách nhiệm của Bộ trưởng Ngoại giao Ba Lan đang khiến mối quan hệ vốn không mấy tốt đẹp giữa Moscow và Warsaw thêm trầm trọng. Những phát biểu là đi ngược với kế hoạch hợp tác phát triển giữa Nga và Ba Lan, mà chính phủ Warsaw muốn nhanh chóng thực hiện nhằm chấm dứt tình trạng mâu thuẫn trước đó”, bản tuyên bố cho biết.

Nhưng Đảng Luật pháp và công lý tuyên bố rằng Thủ tướng Donald Tusk (tại vị trong thời gian đó) và chính phủ của ông đã quên lãng cái chết của Tổng thống và sau đó không tiến hành mở cuộc điều tra quốc tế. Tuyên bố cũng chỉ trích nhóm của ông Tusk đã không tổ chức tưởng niệm một cách đúng đắn Tổng thống và những người trong giới tinh hoa đã chết trong vụ tai nạn. Donald Tusk, hiện là Chủ tịch Liên minh châu Âu và đảng của ông phủ nhận các cáo buộc.

Một nhóm các nhà lập pháp Ba Lan gần đây đã mở một cuộc điều tra mới về vụ tai nạn. Đây là thảm họa quốc gia tồi tệ nhất của nước này kể từ Thế chiến II. Những nhà đối lập với Kaczynski nói rằng ông đang tung ra một cuộc truy hại những người bị nghi vấn.

Ngày hôm nay, Jaroslaw Kaczynski, Thủ tướng Beata Szydlo, các quan chức khác trong chính phủ, gia đình các nạn nhân cùng hàng trăm người Warsaw đã tham gia buổi tưởng niệm bằng nghi thức đặt vòng hoa và cầu nguyện tại mộ và đài tưởng niệm các nạn nhân. Lễ tưởng niệm cũng được tổ chức tại địa điểm vụ tai nạn ở Nga.

Trong số các nạn nhân bao gồm các nhà lập pháp thuộc các đảng phái chính trị khác nhau, chỉ huy các lực lượng vũ trang và cựu tổng thống Ryszard Kaczorowski – người lãnh đạo chính phủ lưu vong Ba Lan.

Máy bay bị rơi khi đang chở phái đoàn của Tổng thống Ba Lan Lech Kaczynski đến Nga cho lễ tôn vinh các sĩ quan Ba Lan thiệt mạng tại Katyn do lực lượng cảnh sát bí mật của Liên Xô gây ra vào năm 1940. Trong nhiều thập kỷ, Moscow từ chối thừa nhận trách nhiệm về cuộc thảm sát và chủ đề này cũng bị cấm kỵ trong xã hội Balan do chính quyền được Moscow hậu thuẫn cai trị cho đến năm 1989.

Đức Dũng