Ukraina đã 26 năm không có vũ khí hạt nhân

Quốc gia Ukraina 26 năm trước đã từ bỏ vũ khí hạt nhân, tiềm năng của nó vào thời điểm đó là đứng thứ ba trên thế giới. Bằng cách ký Bản ghi nhớ Budapest, Anh, Hoa Kỳ và Nga đã đảm bảo là sẽ bảo vệ quốc gia Ukraina.

Quyết định về quy chế phi hạt nhân vẫn còn gây tranh cãi, đặc biệt khi bên xâm lược Ukraina là Liên bang Nga, là một trong những bên ký kết. Đã còn có những cách nào khác về vấn đề giải trừ quân bị, cách thức hoạt động của các hiệp định quốc tế ngày nay và tại sao chúng không phải là sự đảm bảo an ninh xin mời chúng ta theo dõi trong bài dưới đây.

Không có đảm bảo an ninh, chỉ có những lời hứa hẹn

Cựu Bộ trưởng Môi trường và An toàn Hạt nhân Ukraina Yuriy Kostenko nói với OBOZREVATEL rằng Quốc hội đã từ chối vũ khí hạt nhân, yêu cầu các điều kiện khác.

“Những đảm bảo an ninh quốc gia vào thời điểm đó là lời tựa cho việc giải trừ hạt nhân hoàn toàn của đất nước. Đó là lý do tại sao, trong khi phê chuẩn START-1 (hiệp ước về vũ khí tấn công chiến lược), Quốc hội Ukraina đã thông qua quyết định không sản xuất 100% vũ khí hạt nhân, mà chỉ sản xuất số lượng theo yêu cầu của điều khoản hiệp ước này đối với Liên Xô: 40% tên lửa tải và 36% đầu đạn hạt nhân”, ông nói.

Sau đó, theo ông, Tổng thống Leonid Kravchuk và Ngoại trưởng Anatoly Zlenko, thay vì tìm kiếm các quốc gia có thể đảm bảo toàn vẹn lãnh thổ cho Ukraina thì đã đi theo con đường truyền thống.

“Cuộc tìm kiếm bắt đầu cho một tài liệu chỉ đưa ra lời hứa rằng trong trường hợp có một cuộc tấn công vào Ukraina hoặc các mối đe dọa khác, các nước có vũ khí hạt nhân sẽ tham khảo ý kiến ​​về cách giúp Ukraina. Những đảm bảo an ninh như vậy, được gọi là Bản ghi nhớ Budapest, chắc chắn không phải là tài liệu mà Quốc hội Ukraina yêu cầu khi phê chuẩn hiệp ước START-1 và từ bỏ vũ khí hạt nhân ”, ông Kostenko giải thích.

Theo cựu Bộ trưởng, Ukraina cho đến tận bây giờ vẫn đang phải chi tiền cho việc tái tạo các tên lửa mang đầu đạn hạt nhân.

“Vào thời điểm START I có hiệu lực vào ngày 5 tháng 12 năm 1994, đã có khoảng 5.000 đầu đạn chiến thuật và chiến lược trên đất nước Ukraina. Cho nên: đây không phải là giải trừ vũ khí hạt nhân, mà là sự tiêu hủy hạt nhân. Bởi vì cho đến nay, ngân sách nhà nước của Ukraina được chi cho việc tái chế các tên lửa chiến lược mang nhiên liệu rắn, được đặt tại Pavlograd (một thành phố thuộc vùng Dnipropetrovsk)”, – ông Kostenko nói.

Ông Kostenko nhớ lại rằng vào năm 1992, Hoa Kỳ đã khuyên Ukraina hướng tới một hệ thống an ninh tập thể hoạt động ở Ukraina và được gọi là NATO.

“Bản chất con đường do người Mỹ đề xuất là hợp tác với họ để chế biến uranium làm giàu từ đầu đạn hạt nhân thành nhiên liệu cho các nhà máy điện hạt nhân ở Ukraina. Sự hợp tác như vậy trong lĩnh vực năng lượng sẽ đưa Ukraina đến tăng trưởng kinh tế, hòa bình xã hội và rất nhanh chóng gia nhập NATO”, chính trị gia nói.

Như một lựa chọn để giải trừ hạt nhân hợp lý, ông Kostenko đã đề xuất đưa các đầu đạn hạt nhân vào một cơ sở lưu trữ đặc biệt, và sau đó dần dần loại bỏ chúng bằng tiền của phương Tây.

Đã không có tùy chọn nào để không ký bản ghi nhớ đó

Trong bình luận với OBOZREVATEL, tổng thống đầu tiên của Ukraina và trưởng phái đoàn Ukraina tại Nhóm Liên lạc 3 bên Leonid Kravchuk nói rằng Bản ghi nhớ Budapest đã buộc phải ký kết mà không có lựa chọn, bởi vì rằng vũ khí được sản xuất ở Nga và nảy sinh vấn đề kiểm soát – đó là các đầu đạn hạt nhân cần phải được thay đổi, chúng không vĩnh cửu.

“Do đó, ở chúng tôi đã không có lựa chọn nào khác. Đúng vậy, cần lưu ý rằng Bản ghi nhớ Budapest được viết theo cách không có cơ chế nào để áp dụng nó. Trong nó nói lên những điều rất đúng – rằng các quốc gia từ vòng hạt nhân đảm bảo độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ cho Ukraina. Nước Nga nói chung đã từ chối thực hiện bản ghi nhớ, và họ không chỉ là một trong những bên ký kết mà còn là bên gây hấn trong trường hợp này liên quan đến Ukraina. Nếu tài liệu Budapest có hiệu quả, họ sẽ phải thực hiện các biện pháp chống lại Nga ”, vị tổng thống thứ nhất của Ukraina giải thích”.

ÔNg Kravchuk cho rằng không thể nói một cách hời hợt về vũ khí hạt nhân và tung ra những cáo buộc, mà cần phải hiểu tình hình quốc tế và áp lực đã gây ra cho Ukraina. Đồng thời, ông cũng đã đồng ý rằng nó có thể được “bán” với giá cao hơn và với các điều khoản tốt hơn.

Từ bỏ vũ khí hạt nhân không phải là sai lầm duy nhất của Ukraina

Cựu quyền Tổng thống Ukraina, ông Aleksandr Turchinov đã gọi việc từ bỏ vũ khí hạt nhân là một sai lầm chiến lược của chính phủ khi đó, mà theo đó đã dẫn đến những hậu quả thảm khốc.

Ông cho rằng việc ký Bản ghi nhớ Budapest không chỉ là sai lầm mà còn những sai lầm tiếp theo đó là: cắt giảm quân số trong quân đội, việc thành lập Hạm đội Biển Đen của Liên bang Nga ở Crưm, cho phép quân Nga ở lại Crưm, giải trừ quân bị và phá hủy tiềm lực quốc phòng của Ukraina.

Tóm lại, ngài Turchynov giải thích tại sao trách nhiệm của Hoa Kỳ và Anh vì không hỗ trợ Ukraina trong việc chống lại kẻ xâm lược chỉ có thể là về mặt tinh thần.

“Ngay tại thời điểm ký kết Bản ghi nhớ Budapest, họ đã lợi dụng sự bất an của chính quyền Ukraina, đã cố tình ký kết hợp đồng thay vì những lời cam đoan (bảo đảm). Khi tôi nộp đơn xin hỗ trợ quân sự vào tháng 2 năm 2014, họ giải thích với tôi rằng họ không có nghĩa vụ pháp lý phải làm điều đó. Chúng ta đã được hỗ trợ về mặt chính trị và kinh tế bằng cách áp đặt các biện pháp trừng phạt, nhưng chúng ta đã bị bỏ lại một mình chống chọi với kẻ thù. Ukraina với nền kinh tế bị hủy hoại và tiềm năng bị phá hủy vào đầu năm 2014 đã một mình đối đầu với nước Nga hạt nhân, đất nước mà Ukraina đã chuyển giao tất cả các đầu đạn hạt nhân của mình cho nó ”, chính trị gia này kết luận.

Nguyễn Vinh (theo Obozrevatel)


Mạng Ký Giả: Cuộc thi viết với chủ đề Việt Nam - Đất nước - Con người

 




Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Cùng chủ đề