Reuters – Các công ty dầu đá phiến Mỹ đưa ra thông điệp “chúng tôi sẽ trở lại nếu giá dầu ở mức 40$ một thùng”.

Gần một năm trước đây các công ty dầu đá phiến lớn nhất thế giới nói rằng giá dầu phải 60$ một thùng mới đạt điểm hòa vốn và mới tăng sản lượng. Nhưng bây giờ một số công ty đó nói rằng họ sẽ ít chần chừ trong việc ra quyết định tăng sản lượng sau sự sụp đổ tồi tệ nhất của giá dầu sau hơn 1 thập kỷ vừa qua.

Bình luận mới nhất của họ không những nói rõ khả năng hồi phục đáng kể của ngành công nghiệp dầu đá phiến mà còn gửi lời cảnh báo đến các đối thủ và thương nhân trong ngành dầu mỏ. Trước đó nhiều nhà phân tích, các đối thủ và thương nhân đều cho rằng ngành dầu đá phiến Hoa Kỳ sẽ phải lùi bước trong cuộc chiến giá cả, sẽ làm giảm bớt nguồn cung dẫn đến giá dầu sẽ tăng trong thời gian ngắn hơn so với dự kiến.

Giám đốc tài chính John Hart của Công ty Continental Resources Inc (CLR.N) thuộc tỷ phú năng lượng Harold Hamm tuần trước nói rằng nếu giá dầu thô của Mỹ CLc1 rơi vào khoảng 40$ một thùng họ sẽ tăng đầu tư để năm 2017 sản lượng sẽ tăng khoảng 10%.

Rival Whiting Petroleum Corp (WLL.N) nhà sản xuất dầu lớn nhất thuộc mỏ đá phiến Bakken Bắc Dakota, sẽ ngừng tách đá lấy dầu (fracking) ở giếng mới vào cuối tháng 3. Nhưng sẽ xem xét khai thác các giếng dầu tại khu vực này nếu giá dầu đạt 40-50$ một thùng, Chủ tịch đồng thời là Giám đốc điều hành Jim Volker nói với các nhà phân tích. Chỉ gần 1 năm trước đây thôi khi đó công ty vẫn còn chi phí cho đầu tư, họ tuyên bố có thể triển khai thêm giàn khoan nếu giá dầu thô của Mỹ đạt 70$ một thùng.

Mặc dù các đối thủ đều nhìn thấy ban đầu ngành dầu đá phiến Mỹ sẽ có chi phí biên cao, nhưng sau đó dựa vào công nghệ họ đã tạo ra một kỹ nghệ khai thác hoàn toàn mới được gọi là fracking (tách đá lấy dầu). Kỹ nghệ mới đã giúp ngành dầu đá phiến Mỹ giảm đáng kể chi phí, đạt hiệu quả một cách nhanh chóng và trở thành ông kẹ trong làng dầu mỏ làm nhức nhối các nhà sản xuất dầu lớn của khối OPEC.

Nếu ngành dầu đá phiến cắt giảm sản lượng sẽ giúp giá dầu hồi phục sau khi đã mất tới 70% giá trị (từ 120$ xuống còn hơn 30$ một thùng). Nhưng họ sẽ nhanh chóng tiếp tục làm tăng nguồn cung trở lại kể cả khi giá dầu nhích lên một chút so với mức giá hiện tại.

Ông John Kilduff sáng lập viên của Again Capital LLC cho biết sự phục hồi của ngành đá phiến thực sự là mối đe dọa và nó là một bên quyết định đối với giá dầu “họ sẽ là người đầu tiên chiếm thế thượng phong và tăng sản lượng thậm chí sớm hơn nếu có một số triển vọng về tăng cầu hoặc nền kinh tế tăng trưởng”.

Một số nhà sản xuất đã bắt đầu đặt mức chi phí sản xuất an toàn cho năm 2017 mà theo họ giá dầu cần phải đạt khoảng 45$ một thùng. Họ có thể cắt giảm sản xuất trong tương lai nếu giá dầu dưới mức giá sàn.

Tham vọng toàn cầu

Vào những năm 1980 khi ngành dầu mỏ suy thoái tồi tệ nhất, từng hồi chuông báo tử dồn dập điểm vào những nhà sản xuất dầu đá phiến khi họ lâm vào cảnh nợ nần. Chính điều này đã thúc đẩy các nhà khai thác nhanh chóng phát triển công nghệ nứt tách bằng thủy lực.

Cụ thể hiện tại Hess Corp (HES.N) sản xuất mỗi thùng dầu trong 15 thùng đầu tiên ở mỏ Bakken Bắc Dakota bằng công nghệ mới sẽ tiết kiệm tới 28% chi phí so với năm ngoái.

Trong khi đó công ty kiểm toán và tư vấn Deloitte cảnh báo 1/3 các nhà sản xuất dầu của Mỹ có nguy cơ phá sản, nhưng các công ty sản xuất dầu đá phiến hàng đầu tuyên bố họ có tham vọng tiến xa hơn nếu chỉ cần vượt các đối thủ trong nước.

Theo ông Bill Thomas, chủ tịch của EOG Resources Inc (EOG. N) cho biết mục tiêu của họ là cạnh tranh với những nhà sản xuất có chi phí thấp trên thị trường dầu mỏ toàn cầu. Ông không nói rõ mức dầu ở mức giá nào công ty sẽ tăng sản lượng trong năm nay, nhưng hiện họ đang sở hữu những mỏ đá phiến có giá trị chưa khai thác nằm trong 3.200 điểm, những mỏ này có thể đem lại lợi nhuận khoảng hơn 30% nếu giá dầu đạt khoảng 40$ một thùng.

Công ty Apache Corp (APA.N), dự báo sản lượng của họ sẽ giảm 11% trong năm nay, nhưng sẽ tăng sản lượng bằng năm 2015 nếu giá dầu trung bình năm nay khoảng 45$ một thùng. Một lý do ngành dầu đá phiến Mỹ nhanh chóng khai thác là các mỏ đã được khoan và chỉ chờ fracking để dầu chảy ra.

Có 945 giếng ở Bắc Dakota (nơi khai sinh ra sự bùng nổ ngành dầu đá phiến Hoa Kỳ) trong tháng 12-2015 so với 585 giếng vào giữa năm 2014 khi giá đạt đỉnh, theo số liệu mới nhất từ ​​Bộ Tài nguyên khoáng sản. Số lượng các giếng khoan đang tăng nhanh chóng nhưng họ vẫn chưa khai thác và chỉ chờ mức giá dầu nào đó sẽ fracking.

Một số cảnh báo nói rằng fracking   những giếng đang dở dang chỉ tăng cung trong thời gian ngắn hạn và muốn tăng cung bền vững đòi hỏi phải khoan những giếng mới sẽ làm chi phí cao hơn.

“Khi giá dầu sẽ nhích lên đến 55$ một thùng chúng ta mới thấy có kế hoạch sản xuất mới”. Carl Larry, giám đốc phát triển kinh doanh dầu và khí đốt tại Frost & Sullivan nói. Tuy nhiên Morgan Stanley và ANZ cho rằng giá trung bình ở trong năm nay chỉ k hoảng 30$ một thùng, tất nhiên mức giá dự đoán quá xa so với 55$ một thùng, thậm chí khó có thể đạt 40$ trong thời gian tới.

Một số nhà phân tích cũng cảnh báo để nhanh chóng nối lại việc khai thác sẽ gặp khó khăn khi các công ty sa thải hàng ngàn công nhân và tạm dừng hoạt động hơn ¾ các giàn khoan từ cuối năm 2014.

Ông John Hess, giám đốc điều hành của Hess Công ty tuần trước không đồng ý với việc đặt ngành dầu đá phiến Hoa Kỳ ra ngoài các nhà sản xuất lớn (những nhà sản xuất có tính quyết định đến thị trường mà các nước OPEC thảo luận việc cắt giảm sản lượng). Hess trả lời phỏng vấn với Reuters ngành dầu đá phiến Hoa Kỳ có thể nhanh chóng đóng hoặc mở (khai thác trở lại) các giếng dầu. Họ sẽ nhanh chóng trở lại chu kỳ bùng nổ nguồn cung dầu nếu giá dầu bắt đầu hồi phục – khi hơn một thập kỷ trước thế giới cho rằng ngành đá phiến sét sẽ chết yểu.

“Chúng tôi hơi  quan ngại lần này có một sự biến động mà trước đây chúng tôi chưa từng trải qua,” Darrell Hollek phó Chủ tịch điều hành trong đất liền của Mỹ tại Tổng công ty Dầu khí Anadarko nói.

Đức Dũng