Ngày 29-12, Tổng thống Ukraina Poroshenko đã chính thức ký dự luật hủy bỏ quy chế không liên kết của Ukraina, đồng thời tuyên bố kế hoạch Ukraina gia nhập NATO trong khoảng 5 hoặc 6 năm tới.

Ngay sau sự kiện này, nhiều nhà chính trị gia uy tín của Ukraina cũng đã tuyên bố ủng hộ việc Ukraina cần thiết trở thành một quốc gia thành viên NATO.

Một phong trào vận động xã hội “Ukraina – NATO” được thành lập, nhằm mục đích thúc đẩy việc gia nhập NATO của Ukraina.  Nhóm tiên phong trong phong trào này bao gồm Tổng thống đầu tiên của Ukraina Leonid Kravchuk, nhà chính khách nổi tiếng Yevhen Marchuk, nhà ngoại giao Vladimir Vasilenko, nhà văn Pavlychko, cựu Ngoại trưởng Volodymyr Ohryzko và chính trị gia Ivan Zayats.

Diễn biến này được xem là một bước đi cụ thể, nằm trong kế hoạch của Kiev, sẽ tiến hành một cuộc trưng cầu dân ý về việc gia nhập NATO vào năm 2015.

Phát biểu trong một cuộc họp báo, cựu Tổng thống Ukraina Kravchuk cho rằng, để bảo vệ mình, Ukraina không có lối thoát nào khác, ngoại trừ gia nhập NATO. “Nếu chúng ta muốn tồn tại, chúng ta cần trở thành một quôc gia thành viên NATO, nhưng chúng ta cần bắt đầu bằng một cuộc trưng cầu dân ý”, ông Kravchuk tuyên bố trong một cuộc họp báo.

Ukraina bắt đầu thiết lập mối quan hệ với NATO sau khi Liên Xô tan rã, và Ukraina cũng là một trong những nước thuộc Liên Xô cũ đầu tiên tham gia vào Chương trình Đối tác vì Hòa bình NATO năm 1994. Những động thái hiện nay của Kiev là những hành động cụ thể trong đường lối chiến lược hội nhập châu Âu và gia nhập NATO của Ukraina.

Tuy nhiên theo đánh giá của các chuyên gia phân tích, tiến trình gia nhập NATO của Ukraina thực sự sẽ vô cùng phức tạp, khó khăn cả về mặt lý thuyết cũng như những yêu cầu, đòi hỏi của Liên minh này.

Những động thái này được đánh giá là một thách thức lớn nhất từ trước tới nay của Ukraina đối với Nga, Moscow luôn lo sợ và phản đối gay gắt sự mở rộng của liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương đến biên giới của họ, coi đó là một mối đe dọa nghiêm trọng đến an ninh của Nga.

Lê Quốc Chiến