Sai lầm về đất nước Nga

Để củng cố vững chắc đế chế của mình ông Putin trong những năm qua đã quản lý nước Nga bằng tiền bán từ năng lượng, truyền thông và sự bang giao với những nước láng giềng thuộc Liên xô cũ trong đó có Ukraine. Khi chính quyền thân Nga sụp đổ ông Putin đã lo sợ Ukraine sẽ thoát ra khỏi vòng tay Nga, ông lờ mờ nhận ra mối đe dọa từ chính người hàng xóm thân thiết nhất của mình khi nền dân chủ tại Ukraine sẽ tràn vào Nga làm ảnh hưởng đến chế độ cầm quyền của ông và giới đầu sỏ chính trị. Lật đổ Yanokovic như một vết cứa vào niềm tự hào của ông Putin khi ông vững tin rằng những nước thuộc Liên Xô cũ luôn luôn là lá chắn cho tư tưởng bài phương Tây, luôn coi phương Tây là kẻ thù duy nhất. Chính vì thế ông và các cố vấn đã quyết tâm xâm lược Crimea với chiêu bài “mang Criema về cho đất mẹ”, cùng với đó ông kích động chủ nghĩa cực đoan trong nước căm thù chính quyền mới tại Ukraine. Người dân Nga cho rằng đó là chính quyền bất hợp pháp, chính quyền phát xít khi cấm những “những người anh em của chúng ta” nói tiếng Nga, giết hại và tiêu diệt người gốc Nga và nói tiếng Nga. Ông có niềm tin tuyệt đối rằng công dân Nga luôn ủng hộ và sát cánh bên ông trong cuộc chiến ủng hộ chủ nghĩa ly khai, trực tiếp ủng hộ những người ly khai tại Donbass. Niềm tin của ông càng lớn hơn khi các cuôc thăm dò độc lập cho thấy tín nhiệm của ông lên tới 84% trong thời điểm trước và hiện  là 86%.

Tuy nhiên xã hội Nga không hoàn toàn như vậy bằng chứng những cuộc tuần hành chống xâm lược của ông Putin, ủng hộ đất nước Ukraine của người quá cố Nemsov, những nhà hoạt động nhân quyền như Elena “Cargo – 200”. Tổ chức những bà mẹ có con là quân ngũ. Những người lính trẻ trốn khỏi Rostov để không lao vào cuộc chiến vô nghĩa với người Ukraine.  Và đặc biệt món ăn luôn được tuyên truyền từ ngày này qua ngày khác từ tháng này qua tháng khác “chính phủ phát xít Ukraine” trở nên đơn điệu và ngày càng khó nuốt đối với người Nga. Tất cả những điều đó nói rằng đất nước Nga, công dân không hoàn toàn đứng về phía ông Putin trong cuộc chiến ủy nhiệm.

Sai lầm về người Ukraine

Khi Nga sáp nhập Crimea một cách dễ dàng bằng trưng cầu dân ý, quân đội Ukraine lúng túng và lo sợ sau đó Girkin tiếp tục chạy xuống miền Đông Ukraine xây dựng cơ sở. Một loạt tòa nhà chính phủ bị đánh chiếm, chính quyền lâm thời luôn trong trạng thái sợ sệt vì không biết Nga sẽ phản ứng ra sao. Họ sợ rằng nếu chống lại Girkin chính là chống lại người miền Đông sẽ là cái cớ để Nga đổ quân cho một cuộc chiến tổng lực. Họ mong giải pháp hòa bình sẽ đến trên bàn đàm phán và khởi đầu là hiệp định Geneva trong tháng tư. Tuy nhiên người ly khai do Nga hỗ trợ đã không dừng lại ở đó. Những người lạc quan nhất cũng nghĩ rằng Ukraine có thể sẽ chia làm 2, làm ba hoặc xé nhỏ trên bản đồ thế giới. Chính lúc này những tiểu đoàn tình nguyện nòng cốt từ phong trào cách mạng Maidan là người đầu tiên nổ súng bảo vệ đất nước. Ông Putin tin rằng những người Donbass và thậm chí là đa số người Ukraine trong những vùng lãnh thổ khác sẽ trải thảm đỏ hoặc vẫy cờ Nga để đón những “giải phóng quân Nga”. Người Ukraine như bừng tỉnh họ hiểu rằng đất nước, quê hương của họ đang bị chia cắt, chia cắt bởi chính người hàng xóm thường ngày là “anh em” và họ đã đứng lên bảo vệ đất nước. Mỗi ngày qua đi tinh thần dân tộc Ukraine mạnh lên, quân đội Ukraine mạnh lên, mặc dù chính phủ luôn trong tình trạng thiếu thốn và trên bờ vực phá sản. Biểu tượng cho sự anh kiên cường là sân bay Donetsk và Debaltseve, mặc dù hai nơi này bây giờ phần lớn thuộc quyền kiểm soát của phiến quân ly khai. Mặc dù ly khai với sự hỗ trợ của binh lính đặc biệt Nga, lính đánh thuê giúp sức nhưng kết quả mang lại không đáng kể so với những thiệt hại của họ. Cho đến bây giờ chúng ta có thể tự tin nói rằng “đất nước Ukraine thuộc quyền kiểm soát của người Ukraine”, họ có đủ khả năng để bảo vệ lãnh thổ trước cuộc chiến tranh ủy nhiệm.

Sai lầm về phương Tây

Khi Mỹ đổ quân vào Afganistan họ phải nhờ đến Nga cho đường tiếp viện hàng không, hồ sơ Iran cũng không thể thiếu mặt Nga, hồ sơ Bắc Triều Tiên cũng vậy. Nga cũng là nước xuất khẩu năng lượng hàng đầu thế giới, hàng loạt dự án về đường ống đi qua những nước Eu nó sẽ mang lại lợi ích không nhỏ cho những nước đó. Quan hệ cá nhân giữa Putin – Merkel – Hollande  thậm chí là Obama rất tốt đẹp. Nhất là nền kinh tế Nga có ảnh hưởng không nhỏ đối với EU. Ông Putin nghĩ rằng không có nhà cung cấp nào có thể thay thế Nga trên thị trường năng lượng châu Âu khi Gazprom chiếm tới 30% khí của EU. Những nước phụ thuộc lớn như Đức, Balan, Bungari, ba nước Baltic, Croatia, Hy Lạp… kể cả Ukraine. Cuộc chiến tại Ukraine cũng như cuộc chiến ngắn ngày tại George phương Tây cũng chỉ chống tay nhìn và chỉ trỏ vì ông Putin nghĩ rằng lợi ích từ Nga sẽ lớn hơn rất nhiều so với lợi ích từ Ukraine. Nhưng xung đột Ukraine là sự thử thách cho sự đồng thuận của phương Tây. Họ đã luôn tìm được sự đồng thuận giữa những nước lớn mang tính quyết định Mỹ- EU- Anh – Canada và Úc. Mỗi một cuộc chiến đấu bùng nổ của ly  khai là thêm một lần trừng phạt. Nga đã dùng truyền thông, tài chính để chia rẽ phương Tây: Tàu Mistral, “dòng chảy phương Nam”, đường ống dẫn khí sang Thổ, quan hệ với Hungari, Bungari, Hylap, Đảo Síp thậm chí là Đức nhưng tất cả những nỗ lực đó đều không mang lại kết quả như mong muốn. Phương Tây vẫn nhất trí trừng phạt nếu ly khai tiếp tục vi phạm thỏa thuận. Ngày hôm qua cuộc họp thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ, Pháp, Thủ tướng Anh và Thủ tướng Ý đều nhất trí sẽ phản ứng ngay lập tức nếu Nga tiếp tục hung hăng tại Ukraine.

Ảo tưởng về sức mạnh quân sự

Không phủ nhận rằng Nga là cường quốc quân sự lớn thứ hai thế giới, là nhà xuất khẩu vũ khí thứ hai thế giới. Tại chiến trường Nga đã tung ra hết lực lượng ưu tú nhất của quân đội Nga: Lính thủy đánh bộ. Lực lượng Speznast

Vũ khí hiện đại nhất tăng T-72BM3 loại tăng này chỉ được trang bị cho quân đội Nga sức mạnh tương đương T-90. Xe thiết giáp chở quân thế hệ mới BTR-82AM.  Hệ thống 9K51M Tornado-G. Trang bị pháo tự hành có các loại như: 2S1 Gvozdika 122mm; 2S3 Akatsia 152mm; 2S5 Giatsint-S 152mm và 2S9 Nona-S 120mm. Tổ hợp tên lửa vác vai 9K32 Strela. Hệ thống tên lửa diệt tăng hiện đại 9K135 Kornet.

Gần như những loại vũ khí bộ binh hiện đại nhất của quân đội Nga đều có tại chiến trường miền Đông. Sau khi chiếm được Debaltseve ông Putin hào hứng tuyên bố “quân đội Nga không có đối thủ trên thế giới” hay “không một quốc gia nào vượt mặt Nga về quân sự”. Ông Putin nghĩ rằng với những binh sĩ và vũ khí hiện đại như vậy sẽ làm thay đổi chiến trường trong khoảng thời gian ngắn và thay đổi cuộc chiến tại miền Đông phớt lờ tất cả lệnh trừng phạt, đàm phán hòa bình tuy nhiên quân ly khai đã không dành được những chiến thắng như trẻ tre. Đại biểu quốc hội cũng là tiểu đoàn trưởng Donbass Shamachenko nói rằng “tôi thề với các bạn rằng họ (ly khai và quân đội Nga) không hề vượt trội về sức mạnh quân sự so với chúng tôi”. Việc tung vũ khí đời mới vào chiến trường miền Đông cũng có nghĩa kho vũ khí của quân đội Nga từ thời Liên Xô đã vơi đi rất nhiều, lượng vũ khí mới khó đủ cung cấp cho chiến trường miền Đông. Trên thực tế chúng ta thấy rằng ly khai và quân đội Nga đã tổn thất nặng nề và cực nhọc như thế nào trong những trận đánh tại sân bay Donetsk và Delbatseve.

Sẽ làm Ukraine sụp đổ nền kinh tế.

Nền kinh tế Ukraina từ tháng năm năm ngoái trên bờ vực sụp đổ và chính phủ luôn lay lắt để tồn tại cho đến bây giờ. Thương mại kinh tế với Nga là sự sống còn đối với Ukraine khi thị trường xuất khẩu sang Nga chiếm 24%. Lượng khí đốt nhập khẩu chiếm 58%. Ukraine nợ Nga 3 tỷ USD và phải thanh toán trong năm nay. Ông Putin hoàn toàn có cơ sở để biến nền kinh tế Ukraine trở thành mớ rẻ rách. Nhưng trong thời kỳ chiến tranh gần như người dân chấp nhận sự thiếu thốn để đối lấy lãnh thổ, đổi lấy hòa bình. Nga liên tục hăm dọa khi cắt nguồn cung cấp khí đốt cho Ukraine vào tháng 6 – 2014, thúc dục Ukraine thanh toán số nợ 3 tỷ USD. Cắt nguồn thu từ vận chuyển khí đốt sang châu Âu. Cấm nhập khẩu. Quấy đảo thị trường tài chính. Tuy nhiên cho đến nay Ukraine vẫn trụ (tất nhiên luôn trong tình trạng nguy hiểm). Ngược lại Ukraina đã cấm vận Nga khi không cung cấp động cơ máy móc cho quốc phòng Nga. Một số dự án lớn của Nga như máy bay tiêm kích, máy bay trực thăng chiến đấu, tàu chiến không hoàn thành đúng kế hoạch và có thể phải rời lại trong khoảng thời gian 1-2 năm khi Nga tự xây dựng và sản xuất các nhà máy cung cấp. Giá dầu thấp và đồng rub mất giá khiến nên kinh tế Nga lao đao buộc Nga phải tìm mọi cách để thương thảo với châu Âu với Ukraine về việc cung cấp khí đốt.

Ngày hôm nay Tổng thống Putin tuyên bố “Tôi không muốn lặp lại cuộc chiến khí đốt trong quá khứ”. Nguồn thu chính từ khách hàng châu Âu bị đe dọa khi họ mất thị phần tại châu Âu. Thời tiết ấm áp làm lượng tiêu thụ giảm và làm mất sức mạnh dùng đòn khí đốt biến châu Âu thành băng giá. Cho đến nay cả châu Âu và Ukraine vẫn lừng khừng  trong việc đàm phán khí đốt với Nga.

Một điều ông Putin không thể ngờ được: Nga ngày càng yếu đi và Ukraine mạnh lên

Thanh Trúc

 

• Gia nhập EU và NATO, nhưng không có Donbass - 9 câu hỏi về cuộc hội đàm Biden-Putin
• "Đau đớn nhất là một cuộc chia ly với Ukraina"
• Kết quả của cuộc họp ở Paris: núi ảo vọng bị xua tan
• Ukraina, Mỹ và Ba Lan đã ký thỏa thuận đa dạng hóa nguồn cung cấp khí đốt
• Bầu cử ở Ukraina: cơ hội và trách nhiệm lớn chưa từng có !
• Các tên lửa hành trình của Ukraina có khả năng "khóa biển Azov"