Những điểm sáng trong cuộc đổi mới ở Ukraina

Từ đầu năm 2015 trở về trước mỗi khi người Việt về thăm quê hương khi làm thủ tục tại sân bay Quốc tế Kiev Zhuliany như đi thi vấn đáp. Thường hay bị Hải quan hạch sách thậm chí có lần còn bị gọi vào một cái phòng (nhưng thật ra là được che bằng mấy tấm vải) và bắt dỡ hành lý xách tay. Những người người lần đầu tiên về thăm quê hương hoặc những người ít va chạm đều run bắn khi bị Hải quan hạch hỏi. Đấy là chặng về còn khi sang thì còn cực hơn nữa. Người Việt có tính chịu khó, tiết kiệm và sống cộng đồng nên khi sang trở lại Ukraina cố gắng mang thật nhiều quà quê hương sang chia cho bạn bè mỗi người một ít.

Biên phòng Ukraina rất thích làm thủ tục cho người Việt. Nếu ca của ai thì coi như hôm đó họ gặp may. Có lần tôi còn nghe kể. Biên phòng từ bàn làm việc còn bỏ ra hút thuốc mặc đoàn người xếp hàng đợi (tất nhiên có 2 người làm thủ tục nhập cảnh) khi đi ngang qua chỗ người Việt anh ta còn ghé tai nói “đợi tao hút thuốc xong tao đóng dấu cho”.

Gần như thành một thứ luật bất thành văn “kẹp tiền trong hộ chiếu.” Ai sang cũng đều làm vậy thành ra nó giống như lệ làng. Với tâm niệm cho họ ít tiền họ đỡ hạch hỏi. Sau dần dần tạo cho họ thành thói quen, cứ không nhìn thấy tiền trong hộ chiếu là hạch. Người Việt ta tiếng Nga thường kém nên họ hạch là không thể trả lời được, thậm chí còn bị dọa dẫm là  phải rút tiền. Đấy là bước đầu làm thủ tục nhập cảnh. Khi qua đoạn này còn tiếp tục tăng 2. Khi kéo hành lý ra khỏi sảnh là Hải quan. “Dừng lại” một chị (hoặc một anh) đứng ra chặn những người đẩy xe hành lý “mời mày vào đây”. Chỗ làm việc của họ là cái bàn dài và công cuộc khám xét bắt đầu. Đầu tiên họ hỏi mang gì sang? (Thực ra họ biết thừa khi hàng lý được kiểm tra qua máy soi) sau đó họ bắt đầu rung “mày có biết những thứ này chưa qua kiểm dịch?” Đại loại là mang mầm bệnh gì gì vào Ukraina. Và bắt mở bung hành lý, rải hết các thứ lên trên bàn. Có người mang cả mắm, mang cả thịt chó, hoa quả, dau dưa đủ thứ trên đời. Tất nhiên không hợp lệ rồi vì đã quan kiểm dịch đâu. Bây giờ đến giai đoạn “e hèm”. Người nào hiểu thì đưa tiền, người nào không hiểu họ vê vê hai ngón tay vào nhau ra hiệu “tiền tiền hiểu chửa?”. Nếu ai tỉnh táo khi họ vào gọi vào kiểm tra sẽ lòn tay dưới bàn lấy móng tay gõ nhẹ nhẹ. Tất nhiên họ hiểu và sẽ luồn tay xuống dưới sau đó cứ thế mà đi. Ít thì 100 Hrivna, nhiều thì 150-200 tùy theo từng người. Còn ai chưa biết “lệ làng” thì phải mở bung hành lý nhưng cuối cùng vẫn phải tiền. Nghe nói sân bay Kiev còn lịch sự chán, những sân bay Kharkov, Donetsk, Odessa còn trắng trợn hơn – ngã giá luôn. Dù sao cũng là bộ mặt thủ đô nên họ tế nhị hơn chăng? Có nghĩa là khi người Việt khi về thăm quê có thể mất tiền hoặc không nhưng khi trở lại Ukraina phải mất hai lượt tiền: Biên phòng và Hải quan.

Tháng 7 khi tôi (tác giả bài báo) về thăm quê, mọi việc khác hẳn, Hải quan không hạch hỏi, biên phòng nhanh chóng làm thủ tục xuất cảnh cho hai mẹ con và cả đoàn người anh chị cùng về. Sau khi làm thủ tục xuất cảnh bước vào nhà chờ rồi mở hộ chiếu ra thì chưa thấy đóng dấu (mọi người nên lưu ý nhìn lại hộ chiếu khi xuất cảnh đã có dấu chưa nhé) mà cả đoàn họ không đóng dấu. Thế là cả đoàn quay trở lại yêu cầu họ đóng dấu xuất cảnh. Mặc dù họ nói là quên nhưng tôi nghĩ đây là hành động cố ý. Điều này làm tôi nản lòng và nghĩ họ chẳng thay đổi gì cả, vẫn bổn cũ soạn lại.

Ngày 4-9 tôi trở lại Ukraina vật vờ ở Thái Lan đợi tới 7 tiếng rưỡi sau đó bay 10 tiếng mới đến sân bay Kiev. Khi làm thủ tục mọi thứ trơn  tuột đóng dấu cồm cộp nhanh chóng. Trước đó tôi có đọc báo và thấy nhiều vụ kẹp tiền trong hộ chiếu và bị bắt. Tôi thử “phá lệ” xem như thế nào (trong năm 2015 cũng có nhiều trường hợp mất tiền và cũng có nhiều trường hợp không mất), cái khó của tôi là dẫn theo con nhỏ, con tôi đi bằng hộ chiếu Việt Nam và chỉ có giấy khai sinh ở Việt nam. Người làm thủ tục nhập cảnh rất vui vẻ, thậm chí còn hỏi con tôi bằng tiếng Ukraina. Họ làm thủ tục nhanh gọn không có thái độ như những năm về trước. Khi kéo hành lý ra ngoài Hải quan cũng không có ai ra ách lại kiểm tra. Tôi rất ngạc nhiên về điều này và nghĩ cuộc cải tổ của chính phủ Ukraina mặc dù chưa được như mong đợi. Nhưng từng ngành, từng khu vực và từ những việc nhỏ ta quan sát mới thấy nó giống như liều thuốc Nam, bắt đầu phát huy tác dụng. Nó là nền tảng, cơ sở cho cuộc cải tổ lớn. Chưa khi nào tôi cảm thấy quyền con người được bình đẳng như lần sang Ukraina vừa rồi. Nhân đây tôi cũng chia sẻ kinh nghiệm với các bạn là: Giấy tờ tùy thân hợp pháp mọi việc đi lại sẽ bình thường, không bị cản trở và vòi vĩnh. Hủ tục kẹp tiền trong hộ chiếu có thể còn gây hại cho chính mình.

Chúc Ukraina thành công trong cải tổ, bình yên trong cuộc sống và phồn thịnh về kinh tế.

Bài viết theo quan điểm và trải nghiệm từ thực tế của tác giả. Có thể không đúng với một số trường hợp.

Thanh Trúc (Kharkov 06-09-2015)


Mạng Ký Giả: Cuộc thi viết với chủ đề Việt Nam - Đất nước - Con người

 




Có 9 phản hồi cho bài viết “Những điểm sáng trong cuộc đổi mới ở Ukraina”:

  1. Ton Hoang viết:

    Tự người Việt ta làm khó cho mình và ảnh hưởng xấu đến cả cộng đồng khi ra nc ngoài: nếu đi lại gọn gàng, ăn mặc phù hợp, ít mang đồ phải kiểm dịch( cái này khó nhưng r cũng phải quen dần, chấp nhận mua dắt hơn hoặc nhịn vậy), giấy tờ chuẩn bị đầy đủ cẩn thận cho họ dễ xem dễ check, đi lại đàng hoàng ko vội vàng lếch thếch túi to túi nhỏ, cũng ko đi loẹt quẹt chậm quá lượn lờ ngó nghiêng, nhìn thẳng và khẽ mỉm cười, có cái gì giá trị như máy ảnh, camera…thì đeo vào cổ cho có vẻ sành art tý:)…
    Đại loại là tự mình thấy đẹp gọn đàng hoàng thì họ cũng tôn trọng

  2. Phan Huong Thuy viết:

    Gia đình chúng Tôi cũng về phép vừa sang hôm 4/9 /2015. Cả đi và về đều thuận lợi không có hạch sách ,hỏi đáp gì nhiều.Khi sang mang gọn nhẹ ,đúng cân .Tôi có mang theo một va li thuốc cả Tây y lẫn đông y để tránh phiền phức Tôi có xin giấy xác nhận của bác sỹ điều trị bệnh viện quận vì vậy thuận lợi cả .Nếu ai có hoàn cảnh giống Tôi thì lưu ý nhé .

  3. Ha Le viết:

    Sao về Việt Nam! Lại bay sân bay Zhuliany ?khó hiểu

  4. Chuyên Dương viết:

    Trong bài đã sửa lại rồi. Cám ơn bác Ha Le

  5. Phan Huong Thuy viết:

    Gia đình Mình đi ,về qua sân bay Borispol .

  6. Thanh Doan viết:

    Khong hieu anh em di gap kho khan the nao chu toi chang bao gio gap van de gi!!?????? Khi ve tuyet doi an toan neu hanh ly gui may bay dung can (23 kg),xach tay co the nang toi 12-13kg nhung phai that gon (balo+tui ni long).Khi sang cuoi nam 2014,vi mang ho it thuoc cho ban toi bi hoi (soi thay) va bi bat mo vali.Toi tra loi tat ca day la qua,khong co gia tri nhieu ve vat chat ma chi gia tri tinh than,neu ong thay sai thi cu tich thu,lap bien ban.Ho cho qua.Sau Tet ta 2015 ve lan nua ,tuyet doi khong co van de gi.Khi sang hoi co mang ngoai te khong,toi noi co va noi so luong.Ho lai cho qua.Anh em chu y hang hoa gon gang ,ve mat binh than thi chang bao gio bi gay kho de

  7. Đào trang viết:

    Chau sang ukraina đã 8 năm , lúc mới sang sang ch không để ý quyển hộ chiếu . Lúc đi thi Việt Nam! Mình đóng dấu ra còn khi vào ukraina họ k đóng dấu vào . Giờ muốn ve thăm nhà chau mới nhớ ra . Xin hỏi các bác , anh , chị là bây giờ ch fai làm nhu thế nào a ? Giây tờ của chau đay đủ . Nếu chau về thì hai quan ukraina có bắt bẻ gì không a ? Ai biết trả lời giúp cháu với a ! 

Trả lời Phan Huong Thuy Hủy

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Cùng chủ đề