Ngoại trưởng Pavlo Klimkin đề nghị kiện nước Nga
Alexander Borovic: Cần phải đặt cho nước Nga “công tơ tiền”
Саша Боровик: Россию надо поставить "на счетчик"
  • Cố vấn của thống đốc tỉnh Odessa Sasha Borovic

Nữ phóng viên Natalia Kondratieva của báo “Observer” đã có bài phỏng vấn ông Sasha Borovik cựu thứ trưởng bộ kinh tế và hiện nay là cố vấn cho thống đốc Odessa về hai vấn đề: Trên thực tế số tiền đòi bồi thường thiệt hại do nước Nga gây ra cho Ukraina là bao nhiêu? Cơ chế để được bồi thường như thế nào?
PV: Thưa ông Borovik, làm thế nào để đánh giá tuyên bố của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Ukraina Pavel Klimkin về Ukraina sẽ kiện Nga và đòi bồi thường 50 tỷ USD cho vấn đề Crimea và Donbass?

Ông Borovik: Tôi rất vui mừng khi Ukraina đang tìm kiếm đòn bẩy để buộc Liên bang Nga phải bồi thường cho những thiệt hại mà họ gây ra đối với Ukraina.

Đối với tôi, tổng số tiền dự kiến đưa ra tranh tụng không phải là vấn đề quan trọng, bởi vì nó có thể tăng lên khi tính đến những thiệt hại trong hiện tại và tương lai của Ukraina. Mà tôi quan tâm đến vấn đề về cơ chế mà ông Pavlo Klimkin dự kiến đưa ra trong bối cảnh nước Nga có sức mạnh đề kháng để chống lại vụ kiện: Nước Nga được bảo vệ bởi các điều ước, nước Nga là thành viên thường trực trong Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Vì thế để tìm kiếm một cơ chế pháp lý nhằm bắt buộc nước Nga trả tiền sẽ rất khó khăn.

PV: Theo ông có những cơ chế như vậy không?

Ông Borovik: Những cơ chế có sẵn để có thể nghiên cứu và áp dụng là không có, hoặc tôi không biết nhiều về chúng.

Nếu nhìn vào lịch sử của Kuwait và Iraq thời kỳ cuộc chiến tranh Iraq đầu tiên, thì thấy là quá trình bồi thường đã được đưa ra – đó là sự ra đời của Ủy ban Bồi thường thuộc Liên Hợp Quốc. Nhưng công cụ này, thật đáng tiếc, không hiện hữu trong các cuộc xung đột giữa Nga và Ukraina. Vì Nga là một thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và luôn có thể phủ quyết bất kỳ một quyết định nào mà họ thấy bất lợi. Nhưng theo quan điểm của tôi có thể thiết kế một cơ chế như vậy.

PV: Vậy phương pháp mà các cổ đông cũ của “Yukos” đã sử dụng có thể áp dụng?

Ông Borovik: Phương pháp đó không phù hợp trong trường hợp này vì các cổ đông “Yukos” là một bên của hiệp ước tư nhân mà trong đó có tính đến hậu quả pháp lý tương ứng – Tức là họ có một lộ trình giải quyết vần đề.

Ukraina sẽ gặp vấn đề là mọi khiếu nại được đệ trình cho đến nay thiếu cơ sở. Tức là Strasbourg không thể giải quyết vấn đề định giá cho hành động sáp nhập là 50 hay 250 tỷ $.

Tôi nghĩ rằng tuyên bố của ông Klimkin, trước tiên không phải với mục đích buộc Nga bồi thường 50 tỷ $, mà cái chính là chúng ta có tiến hành khiếu kiện chống lại Nga. Xét về ý nghĩa người đứng đầu Bộ Ngoại giao đã hành động đúng vì nó như lời ông nói: Vâng, họ đang nợ chúng tôi và chúng tôi sẽ nộp đơn kiện ở bất cứ nơi nào có thể, với mục đích nhằm gây áp lực về chính trị cho Nga và làm cho Nga luôn cảm thấy nguy cơ nhận được một phán quyết của tòa án nào đó. Trong lịch sử đã từng xảy ra với Pinochet, khi ông vô tình bay qua Tây Ban Nha, ông đã bị kết án tại thời điểm đó bởi một số thẩm phán Tây Ban Nha, kết quả là – lãnh đạo Chile bị ngồi tù.

Vì vậy, gói kiện đòi bồi thường 50 tỷ $, hay nhiều hơn nữa, cần phải đưa ra thậm chí trên phương diện chính trị.

PV: Tôi nghĩ rằng cần phải đưa ra một con số thiệt hại thực tế. Làm cách nào có thể đánh giá thiệt hại một cách đúng đắn?

Ông Borovik: Tôi cho rằng chúng ta nên hành động như trong trường hợp của Kuwait. Tất cả các thiệt hại được chia thành 6 phần: Những thiệt hại cho các doanh nghiệp – nhỏ và lớn; thiệt hại về môi trường; thiệt hại cho nhà nước và các thiệt hại từ việc mất các nguồn tài nguyên. Tất cả các dữ liệu cần thiết phải được thống kê và đánh giá. Đây là những việc cần thiết mà Ukraina nên làm.

Vấn đề thứ hai – Chúng ta sẽ nộp hóa đơn này ở đâu? Hơn nữa, thông qua đơn kiện này chúng ta sẽ tuyên bố với nước Nga rằng: “Chỉ vì cuộc xâm lược của Nga, chúng tôi bị mất ở mát ngần này. Và mỗi năm trôi qua nước Nga sẽ phải trả cho chúng ta là bao nhiêu, chúng ta sẽ viết cho họ một bảng thanh toán. Và khi bắt đầu đàm phán về tiền bạc thì Ukraina sẽ nêu con số không phải là “trên trời ” mà đã được tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng sao cho vị thế của mình trong cuộc đối thoại này có vai trò thuyết phục.

PV: Liệu trên thực tế nước Nga có trả số tiền này cho chúng ta không?

Ông Borovik: Nga, tất nhiên, đang bị phong tỏa kinh tế, cơ hội bị mất và uy tín quốc tế giảm sút. Việc thanh toán này sẽ không có lợi cho Nga. Rõ ràng, Nước Na cũng không có ý định trả lại những vùng đã chiếm đóng. Vì vậy phương án đầu tiên có thể trong hành vi của họ đó là: Sẽ cố gắng chờ đợi cho đến khi sự phong tỏa được loại bỏ. Tuy nhiên sự tuyên bố mạnh mẽ và cứng rắn của Mỹ và EU về việc sát nhập là không được công nhận và chưa chắc họ sẽ thay đổi quan điểm của mình.

Để tìm một cách hợp pháp sự chiếm đóng Crimea, khi mà không khí chính trị đã thay đổi, nước Nga lúc đó sẽ tự đưa ra đề xuất đền bù. Tôi không loại trừ khả năng này.

PV: Ông có nói về sự phong tỏa nước Nga. Đó là về lệnh trừng phạt quốc tế dành cho Nga, chứ không phải là những hành động, được tổ chức ngày hôm nay do những người Tác ta ở Crimea ở lối vào của Crimea?

 

Ông Borovik: Vâng, tôi đang nói về biện pháp trừng phạt, bao gồm cả phong tỏa quốc tế Crimea: Các công ty đều bị cấm không được bán sản phẩm vào đó và máy bay – không được bay đến Crimea. Trong tình huống đó, không ai muốn đi đến Crimea để sống và không ai sẽ đầu tư vào nền kinh tế của bán đảo.

Tình trạng này kéo dài là điều không thể. Và tôi gợi ý rằng Nga có thể cố gắng giải quyết vấn đề với sự giúp đỡ của đồng tiền.
Đợt phong tỏa Crimea do những người Tatars tổ chức là một trong những yếu tố để khẳng định một thực tế là Nga đang gây bất ổn hiện trạng quốc tế.

 

Nguyễn Hoàng Lân dịch (theo obozrevatel.com)


Mạng Ký Giả: Cuộc thi viết với chủ đề Việt Nam - Đất nước - Con người

 




Bài liên quan

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Cùng chủ đề