Điện Kremlin tìm cách chiến thắng Ukraina như thế nào.

 

Pavel Kazarin, nhà báo

Pavel Kazarin, nhà báo

Đã hơn một tuần nay,  Kiev đang chăm chú theo dõi  đoàn hành hương do Giáo hội Chính thống  Moscow  tại Ukraina (GMU) đứng ra  tổ chức. Nó bắt đầu vào 03 tháng 7: các tín hữu từ các thành phố khác nhau đi lên thủ đô và lên kế hoạch để có thể đến Kiev vào ngày 27 tháng Bảy. Theo ban tổ chức, ý tưởng chính của sự kiện – “cầu nguyện cho hòa bình ở Ukraina.” Nhưng lời giải thích này không phù hợp với nhiều người, và do đó  đám rước tôn giáo  thu hút sự chú ý của cả cộng đồng và Bộ nội vụ.

Trên thực tế  GMU hai năm qua có những hành vi khá mơ hồ, –  Pavel Kazarin, phóng viên báo Obozrevatel  đã cho Іntersectionproject.eu biết – GMU không nêu bất kỳ bình luận nào về sự sáp nhập  Crimea vào Nga và cuộc chiến ở Donbass. Ngoài ra, người đứng đầu nhà thờ  GMU Metropolitan Onuphrius năm ngoái từ chối đứng lên (mặc niệm-ND)  vào thời điểm khi quốc hội Ukraina  đọc tên của những người lính đã được trao tặng danh hiệu Anh hùng của Ukraina. Tất cả điều này nói lên rằng GMU là một thành phần phụ thuộc vào Giáo hội chính thống Nga và  trở thành nguyên nhân của cuộc tranh luận về việc ai sẽ là nhạc trưởng của chính sách của Moscow ở Ukraina.

Và cuộc thảo luận này có mọi cơ sở để tồn tại.

Ngoài ra, Moscow luôn hỗ trợ các đảng phái  chính trị ở Ukraina, những đảng mà thường xuyên ủng hộ xu hướng hoài niệm Liên Xô: Đảng Dân chủ Xã hội, những người Cộng sản, Đảng Các khu vực…ngoài ra, Moscow, còn đa dạng hóa rủi ro và “nuôi dưỡng ”  các chính trị gia khác nhau. Nhưng tất cả họ đều có chung một điểm:  trong chương trình của mình, họ ủng hộ ý tưởng hội nhập Á-Âu, ủng hộ Ukraina gia nhập Liên minh Hải quan và chương trình an ninh tập thể (ANTT), vận động chống lại sự hội tụ của Kiev với NATO và EU.Từ năm 1991 đến năm 2013, Nga đã sử dụng các phương pháp truyền thống nhằm gây ảnh hưởng về chính trị Ukraina. Nước Nga đã dùng các mưu đồ chính trị để phụ vụ cho lợi ích của mình: giá gas được sử dụng như một đòn bẩy để gây áp lực, đưa ra những lệnh cấm nhập khẩu một số mặt hàng của Ukraina, đóng và mở biên giới cho thương mại song phương. Kết quả là, các quan chức Kiev thường buộc phải uốn mình nhượng bộ về đường lối chính sách để bảo vệ lợi ích kinh tế. Bất kỳ thủ tướng nào của Ukraina cũng thường xuyên phải bay đến các cuộc đàm phán tại điện Kremlin và cố gắng để đạt được  các nhượng bộ về khí  đốt  và về một thị trường chung.

Tất cả điều này đã trở nên không thể sau khi xảy ra  sự sáp nhập của Crimea và cuộc xâm lược Donbass. Dư luận công khai ủng hộ Nga ở Ukraina đã lỗi thời và bị coi là phản bội. Ý tưởng của hội nhập Á-Âu đã trở thành không thể chấp nhận được trong điều kiện xâm lược của Moscow đối với Ukraina. Lần đầu tiên kể từ năm 1991, số lượng người ủng hộ gia nhập  Ukraina vào NATO lên tới  (46%) vượt quá số lượng đối thủ (38%). Mặc dù gần đây, theo kết quả thăm dò, phần lớn dân số từ chối bất cứ ý tưởng nào nhằm  tái lập quan hệ với NATO.

Moscow  đã mất đòn bẩy trước đây của nó – không thể có bất kỳ cuộc gặp gỡ nào về “vector đa cực”, “tiến về phía Đông” và “việc khôi phục quan hệ song phương”.. trong điều kiện chiến tranh như hiện nay. Nhưng điều này không có nghĩa rằng điện Kremlin đã từ bỏ cố gắng gây ảnh hưởng chính trị tới Ukraina. Chỉ đơn giản là  các phương pháp làm việc của Kremlin  về mặt tâm lý với con người Ukraina đã thay đổi.

Các cách hiểu khác nhau về hiệp định Minsk.

Ngày hôm nay, cuộc chiến ở Donbass đã bước vào một giai đoạn mệt mỏi và tốn kém cho cả đôi bên. Hoạt động quân sự quy mô lớn khó diễn ra, nhưng pháo kích hàng ngày dọc theo đường chiến tuyến vẫn không dừng lại. Mỗi ngày, các phương tiện truyền thông Ukraina công bố danh sách mới những người lính và sỹ quan hy sinh tại Donbass. Tức là chính những thỏa thuận Minsk đã không có khả năng mang lại hòa bình. chúng không được thiết kế cho hoà bình lâu dài, mà chỉ được ký để thực hiện  lệnh ngừng bắn tạm thời. Trong đó không  nêu ra thời hạn chính xác để thực thi các điều khoản và trách nhiệm cho sự gián đoạn việc thực hiện hiệp định. Ngoài ra,  trình tự thực hiện các thỏa thuận này phụ thuộc trực tiếp vấn đề ai sẽ là người chiến thắng.

Moscow khẳng định rằng Kiev trước tiên phải tuyên bố ân xá cho các chiến binh, và sau đó – tổ chức bầu cử tại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng (trong đó các chiến binh được ân xá  có quyền tham gia bầu cử), và chỉ sau đó điện Kremlin sẽ chuẩn bị để thảo luận về việc chuyển giao quyền kiểm soát biên giới Nga-Ukraina. Về bản chất, điều này có nghĩa là hợp pháp hóa đầy đủ cho các chiến binh ủng hộ Nga – và chính họ là những người trong trường hợp này sẽ  giám sát biên giới giữa hai nước. Kết quả là, Moscow muốn buộc Kiev đảm nhận việc duy trì và nuôi dưỡng các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, nhưng ảnh hưởng chính trị ở Donetsk và Lugansk sẽ vẫn ở trong tay của Kremlin. Vì vậy, điện Kremlin hy vọng sẽ làm chậm quá trình hòa nhập với  phương Tây của Ukraina, biến đất nước này thành  một thể chế quốc gia không có chủ quyền độc lập, bị giằng xé bởi mâu thuẫn nội bộ.

Đến lượt mình, Kiev tin rằng thỏa thuận Minsk phải được thực hiện theo một thứ tự khác nhau. Đầu tiên là sự chuyển giao quyền kiểm soát  biên giới cho quân đội Ukraina, làm cho Nga không thể cung cấp cho các chiến binh các loại  vũ khí và đạn dược, và chỉ sau đó mới tiến hành bầu cử trong Donbass (Ngoài ra phải theo pháp luật Ukraina và với sự tham gia của các đảng chính trị Ukraina).

Trong tình huống này, không có thể  sự thỏa hiệp nào hết. Bởi vì rằng thứ tự thực hiện các thỏa thuận Minsk đặt dấu chấm hết cho toàn bộ cuộc chiến tranh này. Và vấn đề rất nguy hiểm ở chỗ là ai sẽ là người chiến thắng trong cuộc đối đầu – Kiev hay Moscow.

Những kẻ ngu ngốc có ích

Cơ hội duy nhất để Moscow dành chiến thắng trong cuộc chiến tranh hiện tại là khuấy động tình trạng lộn xộn nội bộ của Ukraina. Cuộc khủng hoảng kinh tế và sự mất giá của đồng hryvnia đã dẫn đến một sự suy giảm chất lượng cuộc sống, do đó gây bất bình xã hội. Nghèo đói – môi trường thích hợp nhất cho chủ nghĩa dân túy: hiện nay có rất nhiều chính trị ở Ukraina, những người đang gieo niềm tin cho người dân rằng sẽ tiến hành  những thay đổi đồng loạt để tình hình tốt hơn. Vấn đề duy nhất là công thức của họ không được  chấp nhận.

Ngày hôm nay, sự ổn định kinh tế vĩ mô của Ukraina là hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ tài chính phương Tây. Trong trường hợp này IMF sẵn sàng cho vay với điều kiện Ukraina phải thực hiện  một chương trình rõ ràng về hành động, một trong số đó là thiết lập  giá thị trường về nhà ở và dịch vụ. Sau khi nội các Ukraina hiện nay đã hoàn thành yêu cầu này, một số chính trị gia Ukraina bắt đầu khai thác ý tưởng của việc giảm thuế quan. Đồng thời họ không muốn nói về những tác động mà gây ra bước  đi như vậy –  ví dụ, việc chấm dứt cho  nền kinh tế Ukraina vay tiền quốc tế.

Ngoài ra, nhiều dân biểu còn khai thác ý tưởng về sự kém hiệu quả của các thỏa thuận Minsk. Họ đề nghị phá bỏ chúng và đề nghị bắt đầu một cuộc tấn công quân sự vào các vị trí của phiến quân. Dường như họ không bận tâm đến một hậu quả là nếu điều đó xảy ra thì Moscow sẽ có thể cáo buộc Ukraina vi phạm hiệp định Minsk và yêu cầu loại bỏ các biện pháp trừng phạt với Nga. Cần phải hiểu rõ là tại  Donbass quân đội Ukraina đang phải đối đầu với quân đội Nga – và không thể có một chiến dịch chớp nhoáng nào có thể đem lại thành công.

Biện  pháp thứ ba của Moscow nhằm gây áp lực lên Kiev – là xúi giục để tăng số lượng người có quan điểm ủng hộ “hòa  bình trừu tượng”.  Và có một điểm quan trọng: trên thực tế  Nga đóng vai trò là  kẻ xâm lược, bất kỳ cuộc tuần hành chống chiến tranh nào ở Moscow sẽ  diễn ra với  khẩu hiệu “chiến tranh với Ukraina như thế là quá đủ”.  Và bất kỳ một cuộc diễu hành tương tự ở Kiev sẽ là khẩu hiệu không chính thức “bảo vệ Ukraina như vậy là đủ rồi.”

Cuối cùng, hòa bình không phải là trừu tượng trong chiến tranh- nó luôn luôn đạt được thông qua các nhượng bộ. Nếu đó là sự nhượng bộ đồng thuận, thì sẽ có sự thỏa hiệp. Nếu nhượng bộ đơn phương – thì hòa bình  đó được coi như là một sự đầu hàng.

Đặt cược vào sự ngu dốt

Các tuyên truyền pro-Nga ở Ukraina ngày hôm nay đã thay đổi căn bản. Những chính trị gia, những người luôn thực hiện các chương trình nghị sự ủng hộ Kremlin, nay không cần thiết phải tuyên truyền về sự hội tụ của Kiev với Moscow nữa. Thay vào đó họ chỉ cần cung cấp các giải pháp đơn giản cho những vấn đề phức tạp. Những giải pháp đó (nếu được thực hiện trong cuộc sống)  có thể làm cho Ukraina sụp đổ.

Ví dụ, đề xuất các bước nhằm làm xói mòn niềm tin vào Ukraina từ các đối tác phương Tây. Phê phán các thỏa thuận Minsk và đòi tấn công quân sự trực tiếp vào các vị trí của phiến quân. Nhấn mạnh vào việc tổ chức nhanh chóng các cuộc bầu cử quốc hội sớm – bởi vì, theo kết quả của nghiên cứu xã hội học, trong Quốc hội tiếp theo sẽ có rất nhiều đảng viên dân túy và đồng đảng của cựu Tổng thống Viktor Yanukovych. Và lúc đó khẩu hiệu – ” Ukraina cần hòa bình bằng mọi giá” sẽ được giương lên ở mọi lúc, mọi nơi. Bởi vì trong thực tế, nó sẽ có nghĩa là việc tạo ra một yêu cầu xã hội cho sự đầu hàng.

Tính đặc thù của tình hình ở chỗ  là không nhất thiết phải bất cứ ai thực hiện tốt chương trình này, phải ăn lương của Moscow. Ngược lại, điện Kremlin hôm nay chỉ cần chú trọng vào cái gọi là “kẻ ngốc hữu ích.” Đó là các chính trị gia Ukraina và các nhà hoạt động xã hội ấu trĩ  nhưng có tham vọng chính trị đã sẵn sàng để đánh đổi tương lai của Ukraina cho sự nghiệp của mình. Họ có thể là những  pro-Ukraina-thật sự và đều chân thành tin vào tính hợp lệ của đơn thuốc của mình cho đất nước.

Tuy nhiên, những công thức này sẽ  chôn vùi  nhà nước Ukraina nhanh hơn vũ khí đạn dược của Nga.

Nguyễn U Quốc chuyển ngữ theo http://obozrevatel.com


Mạng Ký Giả: Cuộc thi viết với chủ đề Việt Nam - Đất nước - Con người

 




Bài liên quan

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Cùng chủ đề