Ukraina đang tăng cường vị trí của mình trên thị trường vũ khí thế giới. Trong năm năm qua, thị phần của vũ khí Ukraina tăng từ 1,9% lên 2,6%. Đây là những dữ liệu từ một nghiên cứu gần đây của Viện Nghiên cứu các vấn đề thế giới Stockholm (SIPRI). Đất nước đã đạt được tăng mức xuất khẩu, thậm chí có tính đến thực tế là trong một năm rưỡi qua đã có cuộc chiến tranh trong khu vực Donetsk và Lugansk, cũng như một phần kỹ thuật và các nhà máy quân sự đã bị mất sau khi sáp nhập của Crimea.

Do những gì mà Ukraina đã tăng nguồn xuất khẩu vũ khí

Mặc dù thực tế rằng Ukraina là một trong số 10 nhà xuất khẩu lớn nhất hàng đầu của hàng hóa quân sự trên thế giới, trong báo cáo của SIPRI không chú ý đặc biệt đến Ukraina. Tuy nhiên, theo yêu cầu của “glavcom”, Viện Thụy Điển đã cho biết từ năm 2011-2015, giao hàng của thiết bị và vũ khí từ các doanh nghiệp Ukraina đã tăng hơn 1,5 lần. “Nói chính xác là – 54%”, – Kate Sullivan – điều phối viên của chương trình an toàn và sự phát triển của SIPRI cho biết.

Viện nghiên cứu đã so sánh các dữ liệu năm năm cuối cùng với giai đoạn của năm năm trước đó – 2006-2010. Trong thời gian này xét về động lực tăng trưởng trong những nhà xuất khẩu vũ khí quân sự lớn nhất thì Ukraina chỉ đứng sau Trung Quốc, quốc gia mà tăng doanh thu tới 88% kể từ năm 2011. Bằng cách này, tốc độ tăng trưởng nguồn cung đã vượt ngành công nghiệp quốc phòng Ukraina và Nga, có tốc độ tăng trưởng – 28%.

Các nhà xuất khẩu vũ khí lớn nhất

Nếu tin vào các dữ liệu của SIPRI, thì một trong những đối tác chính của Ukraina trong vài năm qua là Trung Quốc, và là một trong ba nhà nhập khẩu vũ khí lớn nhất trên thế giới. Thiên An Môn – là quốc gia duy nhất đã mua các công ty đóng tàu chiến của Ukraina (theo nguồn tin từ: http://glavcom.ua/news/189500.html). Hơn nữa, đang nói về không phải là các loại tàu “đồ cũ, đã hạ thủy từ thời hãy còn Liên Xô. Trong năm năm qua, quân đội Trung Quốc đã mua hai thủy phi cơ đổ bộ mới được chế tạo tại nhà máy đóng tàu “Biển” Feodosia.

Trung Quốc còn tích cực mua các loại động cơ của Ukraina. Tuy nhiên, trong sự hợp tác này có những nhược điểm của mình – thay vì thành phẩm kỹ thuật thì Ukraina chỉ cung cấp các phụ tùng thiết bị. Ví dụ, quân đội Trung Quốc mua các “Diesel” Kharkov cho Al-Khalid (sản xuất cùng với Pakistan). Trong thực tế, xe tăng này tương tự như tăng T-80 mà Ukraina có thể sản xuất.

Trung Quốc Sử dụng các loại động cơ của Ukraina và máy bay quân sự – trong các máy bay huấn luyện chiến đấu của Trung Quốc như Hongdu L-15 được lắp đặt động cơ của nhà máy Zaporozhye “Ivchenko-Progress”.

Nhìn chung, cơ cấu nhập khẩu hàng hóa quân sự của Trung Quốc có phần của Ukraina, theo SIPRI, chiếm 14%. Và các chuyên gia cho rằng – thành công cần phải được phát triển. “Trung Quốc có thể thay thế thị trường quan trọng nhất của Ukraina chúng ta là thị trường Nga”, – ông Sergey Zgurets, giám đốc cơ quan thông tin và tư vấn Defense Express cho biết.

Việc cung cấp các loại vũ khí mới

Năm năm cuối cùng đáng chú ý là không chỉ tăng cường hợp tác với Trung Quốc. Trong những năm này còn có một sự kiện mang tính bước ngoặt đối với Ukraina không kém phần quan trọng – đó là Ukraina đã bắt đầu cung cấp đến các thị trường nước ngoài các loại vũ khí có mẫu mới, trong khi trước đây xuất khẩu vũ khí của Ukraina chủ yếu bán các thiết bị kỹ thuật của Liên Xô được tân trang.

Đối với các nhà chế tạo xe tăng có bước ngoặt là đã ký kết hợp đồng với Thái Lan về việc cung cấp 49 xe tăng, “Oplot”. Theo Defense Express, năm chiếc xe đầu tiên đã được chuyển tới khách hàng trong năm 2014. Năm chiếc tiếp theo – vào năm 2015. Tổng công ty quốc doanh chịu trách nhiệm về việc thực hiện hợp đồng với Thái Lan – là công ty công nghiệp quốc phòng “Ukrobronprom” – vào cuối năm ngoái, hứa rằng phần còn lại Ukraina sẽ thực hiện đầy đủ trình tự trong năm 2016. Có nghĩa là,  nhà máy chế tạo xe tăng Kharkov trong năm sẽ cho ra lò 39 chiếc – đó là khối lượng kỷ lục của nhà máy trong suốt 25 năm qua.

Dỡ xe BM “oplot” ở Thái Lan (2014)

Đã thâm nhập vào thị trường thế giới còn có xe bọc thép BTR-4 – là loại xe bọc thép, được thiết kế bởi viện thiết kế Morozov ở Kharkov trong đầu những năm 2000. Trong năm năm qua, Ukraina đã cung cấp BTR-4 cho các nước như Iraq, Indonesia và Nigeria. Tuy nhiên, với sự bùng nổ của cuộc chiến tranh ở Donbass, nhà máy chế tạo các loại xe quân sự Kharkov đã buộc phải chuyển sang thực hiện đơn đặt hàng của Bộ Quốc phòng Ukraina. Và trong thực tế, trong năm 2014 xuất khẩu của xe bọc thép Ukraina mới bị dừng lại.

Nói chung, sự khởi đầu bán hàng các mô hình mới của thiết bị quân sự đã cho phép Ukraina tăng cường vị thế của mình trên thị trường toàn cầu. Giả định tương tự này cho phép chúng tôi thực hiện thống kê của SIPRI, và cũng như Dịch vụ Kiểm soát xuất khẩu của Nhà nước. Cho nên, nếu chúng ta chỉ xem xét việc cung cấp các đơn vị công nghệ, thì xuất khẩu của Ukraina ngược lại là đã giảm.

Nhưng việc giảm chỉ ảnh hưởng đến việc cung cấp các công nghệ cũ của Liên Xô. Buôn bán  các loại vũ khí mới đã tăng lên. Bắt đầu giao hàng đầu tiên là xe tăng BM “Oplot” và xe bọc thép BTR-4. Ngoài ra “Ukrobronprom” lần đầu tiên trong lịch sử của đất nước đã bán được hai tàu đổ bộ lớp mới “Zubr”, loại mà được coi là thủy phi cơ lớn nhất trên thế giới.

 

Những cơ hội bị mất

Mặc dù có đánh giá cao của SIPRI, những kết quả của Ukraina có thể còn cao hơn nhiều nếu nhà nước đã tận tâm thực hiện các hợp đồng. Sụ mất mát chính của năm năm – đó là Iraq từ chối mua xe bọc thép của Ukraina.

Ngay trong năm 2009, quân đội Iraq đã đăng ký mua hơn 300 chiếc BTR-4 trong các phiên bản khác nhau. Việc giao hàng đã được bắt đầu vào năm 2011. Ukraina đã kịp bốc dỡ giao hàng có  60 xe bọc thép sau đó quân đội Iraq tuyên bố đã tìm thấy vết nứt trên thân bọc thép. Trong năm 2013, Irak đã từ chối mua các loại xe này của Ukraina.

Số phận của hợp đồng với Iraq trên $ 2,4 tỷ. Vẫn còn trong tình trạng lấp lửng. ” Bây giờ phát triển mối quan hệ với đất nước này ra sao, vẫn chưa biết được”, – ông Sergey Zgurets cho biết. Công ty “Ukroboronprom” đang hy vọng việc gia hạn hợp đồng.

Một điều tương tự cũng đã xảy ra với hợp đồng cho Kazakhstan. Trong năm 2012, người Kazakh đã ký một hợp đồng cung cấp 100 xe BTR-4. Ukraina chỉ kịp giao có vài chiếc, mà khách hàng đã phát hiện thấy lỗi và gửi ngược lại.

Theo người đứng đầu Defense Express, bất chấp những thất bại và chiến tranh ở Donbass, Ukraina phải tiếp tục một chính sách tích cực trong việc thúc đẩy thiết bị kỹ thuật của mình trên thị trường thế. “Tất nhiên, rất quan trọng để bảo đảm cung cấp thiết bị kỹ thuật cho quân đội Ukraina. Nhưng điều này không có nghĩa là chúng ta nên từ bỏ việc xuất khẩu. Chúng ta có nguy cơ mất cáct thị trường rất quan trọng đối với chúng ta”- Zgurets kết luận.

N.V (theo glavcom)

 

• Gia nhập EU và NATO, nhưng không có Donbass - 9 câu hỏi về cuộc hội đàm Biden-Putin
• Hết năm 2021, Thế giới ở vào giai đoạn biến động lớn, Ukraina chưa thể vượt qua cuộc khủng hoảng.
• SOS - báo động dịch cúm nguy hiểm đang hoành hành tại Ukraina
• Kết quả của cuộc họp ở Paris: núi ảo vọng bị xua tan
• Ukraina, Mỹ và Ba Lan đã ký thỏa thuận đa dạng hóa nguồn cung cấp khí đốt
• KASPAROV: NƯỚC ĐỨC PHẢI CHỊU TRÁCH NHIỆM CHO NHỮNG HÀNH ĐỘNG TÀN BẠO CỦA PUTIN