Mặc dù có những sự khác biệt trong các hoàn cảnh, nguyên nhân trực tiếp của các cuộc khủng hoảng kinh tế ở Ukraina đều rốt cục như nhau đó là giảm kim ngạch xuất khẩu. Trong 3 năm qua Ukraina đã mất hơn 40% lượng thu nhập ngoại hối, tồi tệ nhất kể từ năm (antirekord) 2009.

Tuy nhiên, bất chấp tất cả những thăng trầm của kim ngạch xuất khẩu, Ukraina có nền kinh tế định hướng xuất khẩu ổn định với tỷ lệ xuất khẩu so với GDP khoảng 50%. Trong năm 2015, tỷ lệ xuất khẩu so với GDP thậm chí sẽ tăng trưởng và đạt được 53% – đây là một kỷ lục trong lịch sử kinh tế gần đây của Ukraina.

Tỷ lệ xuất khẩu so với GDP ở Ukraina,%

Nguồn: NBU, Ủy ban Thống kê Nhà nước, Alfa-Bank Ukraina

Đấy có nghia là sự sụt giảm xuất khẩu dẫn đến việc gia tăng vai trò của nó trong nền kinh tế. Lời giải thích về nghịch lý này rất là đơn giản: trong sự sụt giảm của xuất khẩu, thì sự  mất giả xảy ra, sự mất giá đó  giảm đáng kể trọng lượng ngoại hối của các thành phần khác trong GDP (tiêu dùng và đầu tư). Theo đó, kết quả là giảm GDP theo tỷ giá đôla, vượt đáng kể tỷ lệ suy giảm trong xuất khẩu.

Trong bối cảnh này, được bộc lộ rất rõ bản chất mô hình kinh tế vĩ mô của Ukraina trong những năm trước:  khi xuất khẩu đang phát triển, đất nước thu hút vốn và tích lũy thâm hụt thương mại mạnh mẽ, tăng tiêu thụ và đầu tư (chủ yếu là tiêu thụ), và giảm xuất khẩu là một “bữa tiệc” đột ngột biến thành một cuộc khủng hoảng toàn diện.

Chính sách kinh tế với kiểu đó rất ngắn hạn: trong những năm đẫy đà không ai nghĩ về việc chuẩn bị cho những ngày tồi tệ. Không tạo ra bất kỳ “đệm an toàn” hoặc “tự động điều chỉnh” trong trường hợp của các vấn đề trong tương lai khi xảy ra. Ngược lại, tiêu thụ được kích thích bằng cách cho vay và bây giờ ( vì lý do đó nên có cuộc khủng hoảng cho vay ngoại tệ trong năm 2008-2009, hoặc cuộc khủng hoảng nợ công năm 2013-2015).

Và thậm chí ngày nay không có lý do cho sự tin tưởng mạnh mẽ rằng phương pháp này có thể nói trong quá khứ. Việc tái cơ cấu của chính sách kinh tế trong thực tế chỉ mới bắt đầu.

Tuy nhiên, trong thời gian này, xuất khẩu Ukraina đã trải qua những thay đổi cơ cấu sâu rộng. Trước đó Ukraina đã được biết đến chủ yếu là xuất khẩu một số khoáng sản và tổ hợp luyện kim (G-MK: quặng, kim loại màu). Ở ngành khai thác mỏ và tổ hợp luyện kim (G-MK) thì cứ 3 đô la thu nhập ngoại hối thì có 1 đô la chảy vào Ukraina  .

Bây giờ tỷ lệ này đã thay đổi. Cứ 3 đô la thu nhập ngoại hối thì có 1 đô la tổ hợp nông ngiệp Ukraina đem về  (APC: nông nghiệp và chế biến thực phẩm). Điều này bất chấp thực tế đang được quan sát cho thấy giảm mạnh về giá cả và việc đóng cửa của thị trường Nga cho các sản phẩm này đã bắt đầu một thời gian dài trước đây.

Xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp và G-MK, tỷ USD. Mỹ

Nguồn: Ủy ban Thống kê Nhà nước, Alfa-Bank Ukraina

Tất nhiên, việc xuất khẩu G-MK mất rất mạnh vì buộc phải dừng nhiều nhà máy luyện kim vào năm 2014, điều này được cảm nhận cho đến ngày nay. Tuy nhiên, như có thể được nhìn thấy từ biểu đồ trên, loại bỏ nó từ bệ xuất khẩu đã kéo dài trong nhiều năm.

Xuất khẩu ngành nông nghiệp trong thực tế, hóa ra là nguồn ngoại hối đem lại ổn định hơn so với các ngành công nghiệp thép. Theo tổng kết của các năm 2008-2015 tỷ lệ trung bình hàng năm tăng trưởng xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp lên tới 6%, trong khi đó mức trung bình cho xuất khẩu của ngành luyện kim G-MK bị âm: -7%. Đây là phản ánh khá rõ luận điểm phổ biến rằng nền kinh tế thế giới là theo chu kỳ và luôn luôn muốn ăn uống.

Những thay đổi cơ cấu xuất khẩu có tác động trên các lĩnh vực khác của nền kinh tế. Ví dụ, giao thông vận tải ngày càng tập trung vào việc vận chuyển các sản phẩm nông nghiệp. Điều tương tự cũng áp dụng cho các lĩnh vực khác của việc cung cấp dịch vụ B2B (kinh doanh để kinh doanh-nd). Trọng lượng chính trị của kinh doanh nông nghiệp cũng tăng lên rõ rệt.

Tẩu Vi theo rbc

 

• Hết năm 2021, Thế giới ở vào giai đoạn biến động lớn, Ukraina chưa thể vượt qua cuộc khủng hoảng.
• SOS - báo động dịch cúm nguy hiểm đang hoành hành tại Ukraina
• Ukraina, Mỹ và Ba Lan đã ký thỏa thuận đa dạng hóa nguồn cung cấp khí đốt
• Các tên lửa hành trình của Ukraina có khả năng "khóa biển Azov"
• Bài phát biểu của tân tổng thống Ukraina Vladimir Alekseievich Zelensky.
• Portnikov: Zelensky nguy hiểm hơn nhiều đối với Putin so với Poroshenko