MOSCOW / PRAGUE (Reuters) – Nga sẽ tiêu tốn mỗi năm 1 tỷ USD khi dừng vận chuyển khí đốt qua Ukraine đến Slovakia và Bulgaria, theo các nhà phân tích và nguồn tin công nghiệp cho biết.

Nga muốn vận chuyển khí đốt đến châu Âu bằng cách bỏ qua Ukraine vì những bất đồng về giá, trong quá khứ đã xảy ra nhiều lần tranh chấp sau đó Nga đã  cắt nguồn cung cho EU. Tuy nhiên hành động này sẽ làm chi phí của Nga tăng quá cao.

Hàng tỷ euro sẽ phải chi ra để xây dựng và mở rộng các tuyến đường thay thế. Tập đoàn khí đốt Nga Gazprom sẽ phải thanh toán chi phí kể cả bỏ qua Ukraine vào năm 2020 khi vận chuyển bằng đường ống dẫn khí đốt hiện nay đang trong kế hoạch xây dựng đến Slovakia và Bulgaria.

Theo hợp đồng với hai quốc gia, khí đốt được vận chuyển đến Tây và Nam Âu, Gazprom sẽ thanh toán cho Slovakia cho đến năm 2028 và Bulgaria cho đến năm 2030 kể cả họ không vận chuyển khí đốt.

Tuyến đường qua Slovakia được vận chuyển cho những khách hàng lớn nhất của Gazprom là Ý và Đức.

“Đây là vấn đề lớn nhất – không biết phải làm thế nào với hợp đồng (Slovakia) này,” theo  nguồn tin từ Gazprom.

Doanh thu năm ngoái của công ty khí đốt Eustream – Slovakia là 630 triệu euro, giảm từ 697 triệu euro trong năm 2013, hầu như doanh thu giảm là do Gazprom, theo ước tình từ tài khoản của công ty cho thấy.

Theo công ty nhà nước Bulgartransgaz – Bulgaria doanh thu giảm khoảng 90 triệu euro. Phí vận chuyển của hai nước tương đương  ¼ thu nhập ròng từ dòng khí của Gazprom chạy qua vào năm ngoái.

Công ty khí đốt nhà nước của Ukraine Naftogaz, thu nhập khoảng 2 tỷ USD phí vận chuyển từ Gazprom năm ngoái, theo báo cáo của họ, tương đương khoảng 6 phần trăm thu ngân sách của Ukraine.

Mối quan ngại địa chính trị

Do mối quan hệ căng thẳng vì việc lật đổ Tổng thống thân Nga Viktor Yanukovic sau đó sáp nhập Crimea và cuộc nổi dậy tại miền Đông do Nga hậu thuẫn, Nga đã có kế hoạch xây dựng đường ống đến Thổ Nhĩ Kỹ để bỏ qua Ukraine. Tuy nhiên cho đến nay Nga vẫn không có thỏa thuận với công ty Ankara về dự án “Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ,” mà Tổng thống Vladimir Putin đã công bố trong tháng mười hai và dự án này phải đối mặt với sự phản đối từ Liên minh châu Âu.

Gazprom đóng góp khoảng 8% vào GDP của Nga, họ đã chi cho đường ống đầu tiên của “Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ”  3,3 tỷ euro. “Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ” gồm 4 đường ống, mỗi đường ống có công suất 15,75 tỷ mét khối mỗi năm.

Việc mở rộng đường ống “Nord Stream” đi dưới lòng Biển Baltic đến Đức đã được thống nhất vào tháng trước chi phí ước tính 9,9 tỷ euro.

“Rõ ràng xét về góc độ kinh tế hai dự án (Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ và Nord Stream) không hợp lý. Nhưng có thể được xem như chi phí để giảm rủi ro quá cảnh,” Andrey Polischuk, một nhà phân tích của ngân hàng Raiffeisen nói.

Cuộc chiến khí đốt giữa Nga và Ukraine vào mùa đông năm 2005-2006 và 2008-2009 đã dẫn đến sự gián đoạn việc cung cấp khí đốt của Nga sang châu Âu, thị trường xuất khẩu chủ lực của Gazprom chiếm hơn một nửa doanh thu của tập đoàn này.

Mikhail Korchemkin, Trưởng nhóm East European Gas Analysis, cho biết Gazprom đã chi 43 USD cho mỗi nghìn mét khối vận chuyển thông qua Stream Nord năm ngoái so với 33 USD qua Ukraine.

“Chúng tôi nghĩ rằng tuyến đường vận chuyển của chúng tôi là nhanh nhất  và rẻ nhất,” Olyona Osmolovska, phát ngôn viên của Naftogaz – Ukraine cho biết.

Một số nhà phân tích nghi ngờ Gazprom sẽ thành công trong việc hoàn toàn bỏ qua Ukraine vào năm 2020. Họ vẫn chưa khởi công dự án “Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ” và đã hủy bỏ hợp đồng với công ty xây dựng Saipem – Italia trong dự án “Dòng chảy phương Nam”.

Giám đốc điều hành Gazprom Alexei Miller cho biết vào tháng trước công ty đã sẵn sàng cho các cuộc đàm phán về việc tiếp tục sử dụng đường ống Ukraine như một tuyến đường cung ứng. Năm ngoái, Ukraine vận chuyển gần 60 tỷ mét khối khí đốt của Nga sang châu Âu – tương đương 40% tổng khối lượng xuất khẩu của Gazprom.

“Hoàn toàn bỏ quá cảnh qua Ukraine trong thời gian được thiết lập hoàn toàn nghi ngờ,” Valery Nesterov, một nhà phân tích của Sberbank CIB cho biết. “Chúng tôi tin rằng trong 5 đến 10 năm quan hệ với Ukraine sẽ ổn định và việc quá cảnh khí đốt sẽ vẫn còn.”

 

• Tòa án Luân Đôn đã đưa ra một quyết định quan trọng là: Tịch thu tài sản của Gazprom
• THOẢ THUẬN ĐỐI ĐẦU VỚI KHIÊU KHÍCH. TẠI SAO PUTIN LẠI KHÔNG HIỂU NHỮNG ĐIỀU NHẮN NHỦ CỦA TRUMP
• "Gazprom" rơi vào bẫy mà đã chuẩn bị cho Ukraina
• Ukraina nêu các điều kiện cho việc tiếp tục mua khí đốt từ Liên bang Nga
• DW giải mã nội dung của Luật trừng phạt mới
• Nga đã mất đòn bẩy "khí đốt" ảnh hưởng lên Ukraina