Hôm nay Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói trước báo giới, Nga sẽ cung cấp sự hỗ trợ “năng động nhất” cho quân đội Syria không để cho các thành phố chiến lược Aleppo và khu vực xung quanh rơi vào tay “những kẻ khủng bố.”

“Những gì đang xảy ra trong và xung quanh Aleppo là những gì trước đây chúng tôi đã từng cảnh báo Mỹ – Và họ biết điều đó: chúng ta sẽ theo cách tích cực nhất hỗ trợ quân đội Syria từ không quân để giúp họ giành lại lãnh thổ từ tay bọn khủng bố”. Ngoại trưởng Lavrov nói

Ngoại trưởng Nga Lavrov đưa ra thông báo sau một ngày Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga hôm qua nói rằng vẫn còn có “nhiều việc phải làm để hỗ trợ quân đội Syria” – Động thái này được coi như dự báo Nga đang chuẩn bị các hoạt động quân sự quy mô lớn tại Syria sau ba tháng tuyên bố rút quân.

Tháng 9 năm ngoái Moscow đã can thiệp quân sự giúp đồng minh Assad bảo vệ chiếc ghế Tổng thống, làm xoay chuyển cục diện có lợi cho Tổng thống Syria khi không kích liên tục vào các mục tiêu của phe đối lập tại Aleppo và gần biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ mà khu vực này hiện nay là trung tâm của cuộc chiến.

Tháng Ba năm nay Putin đã gây chấn động thế giới khi công bố Nga bắt đầu rút “phần chính” quân sự tại Syria về nước sau hơn 4 tháng can thiệp. Nhà phân tích quân sự Jeff White đang làm việc tại tại Viện Washington về Chính sách Cận Đông, nói với Business Insider rằng thời điểm ông Putin tuyên bố rút quân đã “để lại một số nhiệm vụ quân sự quan trọng chưa hoàn thành” trong đó có cả bao vây Aleppo. Đây cũng chính là lý do Nga đã để lại nguyên vẹn nhiều phần cứng quân sự tại Syria phòng trường hợp cần thiết sẽ tiếp tục leo thang.

“Nếu có quan niệm cho rằng Nga cần phải ‘trở lại’ với Syria là nguỵ biện,” Mark Kramer, giám đốc chương trình Dự án Nghiên cứu Chiến tranh Lạnh tại Trung tâm Davis Harvard chuyên về Nga và Á – Âu nói.

“Ngay cả sau khi ông Putin tuyên bố Nga đã kết thúc hoạt động quân sự cách đây vài tháng, thì máy bay quân sự của Nga tiếp tục không kích các lực lượng đối lập để giúp Assad mặc dù mức độ giảm đi so với trước đây”, ông nói thêm.

Các chuyên gia nói rằng bây giờ các hiện tượng cho thấy Moscow đang bắt đầu dàn dựng “sân khấu” cho một cuộc tấn công quy mô lớn chống lại phe đối lập ở Syria – những kẻ mà lực lượng trung thành với Assad coi là khủng bố. Nga đưa ra tuyên “bố tất cả những ai chống lại Assad đều là kẻ khủng bố” để dễ bề củng cố vai trò của họ trên bộ qua các cố vấn quân sự, những “tình nguyện viên” và leo thang không kích trên diện rộng ở Aleppo và tỉnh Idlib.

Hôm thứ Bảy cựu Tổng tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Nga cho biết nước này “nên hành động một cách mạnh mẽ hơn” chống lại “những kẻ khủng bố,” ở Syria. Những người này đã được “trao cho thời gian” để chuẩn bị cho một cuộc tấn công khi muốn chấm dứt thỏa thuận ngưng bắn do Nga – Mỹ làm trung gian vào cuối tháng Hai.

Tờ báo hàng ngày Le Figaro của Pháp đưa tin Nga đã ký hợp đồng với “lính đánh thuê” tư nhân để giúp Assad và theo báo cáo tuần trước của các nhà quan sát tại Syria nói rằng các lực lượng  bộ binh và lính dù đã được triển khai đến các cảng của Nga ở trên bờ biển phía tây Syria “để hỗ trợ nhiều hơn cho 3.000 tình nguyện viên Nga đã cử đến khu vực trong vài tuần qua. Đây là một trong những nỗ lực để hồi sinh sự phối hợp với quân đội Ả Rập Syria.”

Các cuộc không kích của Nga vào Aleppo và lãnh thổ đối lập kiểm soát tại tỉnh Idlib tăng gấp ba lần (về diện tích)  trong suốt ba ngày cuối tuần, theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh, nó như một sự đánh dấu “thay đổi nguy hiểm trong các hình thức không kích của Nga đến mức giống như trước khi thỏa thuận ngưng chiến vào tháng 2/2016 bắt đầu có hiệu lực”.

Zeina Khodr, phóng viên của tờ Al Jazeera nói thẳng thừng: “Moscow có thể đưa ra biện minh để mở đường cho cuộc tấn công quy mô lớn bằng tuyên bố Nga chống lại tổ chức Jabhat al-Nusra (một nhánh liên kết với Al Qaeda).”

Tuy nhiên rõ ràng bằng cách này Nga đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công quy mô lớn chống lại phiến quân nổi dậy. Nhiều tổ chức trong nhóm này cùng kết hợp với tổ chức Nusra vì sự tồn tại. Trong khi Nusra không được bảo vệ bởi các điều khoản của thỏa thuận ngừng bắn. Để khẳng định biện minh này của Nga tháng trước ông Lavrov nói với tờ Sputnik:

“Tôi có một ấn tượng từ sự kiện chưa được xác nhận, đó là những nhóm (ôn hòa) cố ý chiếm vị trí tiền tuyến của al-Nusra nhằm giúp al-Nusra khỏi bị tấn công”.

Vài tuần sau đó ông Lavrov đã đưa ra đề xuất với phía Mỹ là hai nước nên phối hợp các cuộc không kích cùng nhau ở Syria để nhắm vào chiến binh Nusra, việc tung ra các cuộc không kích liên tục để phiến quân nổi dậy phải ra khỏi vị trí của Nusra. Mỹ đã chọc giận Moscow khi khước từ đề nghị này và các chiến binh đã không rời khỏi vị trí mặc dù Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã thúc giục.

Tuần trước một quan chức tình báo Mỹ nói với tờ The Daily Beast: “Các  đề nghị (của Nga) là một nỗ lực trắng trợn để cố lái dư luận ra khỏi các mục tiêu mà họ không kích là phe đối lập ôn hòa ở Syria”.

“Mặc dù họ tuyên bố đang tập trung vào (al Qaeda ở Syria) và (ISIS), nhưng Nga và Assad đã chủ yếu tấn công vào phe đối lập ôn hòa.”

Bạo lực vẫn diễn ra tại các khu vực dân cư thuộc phe nổi dậy quản lý và sự trì trệ của thỏa thuận Geneva đã khiến trưởng đoàn đàm phán của phe đối lập ông Mohammad Alloush từ chức hồi tháng trước.

Rõ ràng Moscow đã lợi dụng các cuộc đàm phán hòa bình bị đình trệ – và Assad không có khả năng giành chiến thắng quyết định trước phiến quân sẽ có thể khiến Nga phải leo thang quân sự.

“Có thể nói rằng đây là lần đầu tiên các vị trí của quân đội và ngoại giao đã hội tụ những yếu tố cần thiết để (Nga) củng cố uy tín”, Mohammad Ballout viết tron báo cáo của những nhà quan sát vào thứ Sáu. “Điều này có thể mở đường cho một phần tái áp dụng các giải pháp quân sự.”

Mark Kramer, giám đốc chương trình Dự án Nghiên cứu Chiến tranh Lạnh tại Trung tâm Davis Harvard chuyên về Nga và Á – Âu lưu ý rằng trong khi Nga có thể leo thang hoạt động quân sự như hồi tháng Mười năm ngoái cho đến tháng 3 năm nay thì đây cũng là đại diện cho “lời thú nhận khá lúng túng rằng chế độ Syria không thể tự mình duy trì sự tiến bộ”.

Đức Dũng (Theo businessinsider)