Voa – Tạp chí The Diplomat dựa trên các nguồn tin Mỹ và Việt Nam đưa ra nhận định Mỹ có thể cân nhắc một động thái lịch sử là dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam, phù hợp với chuyến thăm của Tổng thống Barack Obama đến Việt Nam vào tháng sau.

Một bài viết ngày 27/4 của The Diplomat cho biết một nguồn tin Việt Nam nói việc dỡ bỏ cấm vận đang được cả hai bên “bàn thảo” vào lúc ông Obama chuẩn bị thăm Việt Nam trong khuôn khổ chuyến thăm châu Á.

Về mặt công khai, các quan chức quốc phòng Mỹ không hé một lời về động thái này vì việc dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận đòi hỏi phải có một quyết định chính sách của Bộ Ngoại giao Mỹ tiếp sau các thảo luận liên bộ cũng như tham vấn với Quốc hội. Quyết định đó sẽ căn cứ vào một số yếu tố trong đó có cải thiện hồ sơ nhân quyền của Việt Nam.

Ông David McKeeby, phát ngôn viên của Vụ Chính trị-Quân sự thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ, nói với The Diplomat: “Chúng tôi đã nói rõ là tiến bộ về nhân quyền thật quan trọng đối với Mỹ để cân nhắc việc dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm chuyển giao các mặt hàng quốc phòng sát thương”.

Lúc này, Mỹ và Việt Nam vẫn đang hoàn tất những điều có thể đi đến thỏa thuận, ký kết trong chuyến thăm.

Các quan chức quốc phòng Mỹ từ chối bình luận công khai về động thái này. Nhưng trong các cuộc nói chuyện cá nhân, họ cho biết Việt Nam tiếp tục thúc đẩy để có quan hệ quốc phòng mạnh mẽ hơn với Mỹ mà phần nhiều vì sự lấn át của Bắc Kinh trong tranh chấp ở Biển Đông, nơi Việt Nam cũng là một bên tranh chấp.

Một quan chức Mỹ nói với The Diplomat: “Các nước ở Đông Nam Á đang đến với chúng tôi, khuyến khích chúng tôi can dự mạnh mẽ ở khu vực và giao tiếp mạnh mẽ với chính họ, và điều đó cũng đúng về trường hợp Việt Nam. Điều đó giúp họ có đối trọng với Trung Quốc”.

Các quan chức Mỹ và Việt Nam thành thạo vấn đề quan hệ quốc phòng vẫn cho rằng cho dù có việc dỡ bỏ cấm vận, các hợp đồng và việc chuyển giao quy mô lớn sẽ phải mất thời gian vì còn tùy thuộc vào một số yếu tố, trong đó có việc Việt Nam phải làm quen dần với quy trình mua sắm với Mỹ.

Không nghi ngờ gì, việc dỡ bỏ sẽ mang tính lịch sử và thời điểm cũng có ý nghĩa nếu diễn ra trong chuyến thăm của Tổng thống Obama. Một quan chức Việt Nam nói với The Diplomat rằng động thái diễn ra vào năm chuyển tiếp của cả hai nước, khi Việt Nam có Đại hội Đảng Cộng sản còn Mỹ có bầu cử tổng thống.