Ở thời điểm hiện tại, một khu vực rộng lớn của Hà Nội bao gồm các quận Cầu Giấy, Thanh Xuân, Từ Liêm… nơi người dân phụ thuộc vào đường ống nước sông Đà, lại đang ở trong thảm cảnh… mất nước.

Đường ống nước sông Đà là một trong những đường ống cấp nước chính của thủ đô liên tục xảy ra sự cố kể từ khi lắp đặt và đưa vào vận hành năm 2012. Ngay năm đầu tiên vỡ 1 lần, năm 2013 vỡ 3 lần, năm 2014 vỡ tới 5 lần và cho đến tháng 9.2015 là vỡ lần thứ 6, lần vỡ gần nhất là ngày 25.9 vừa qua. Tổng cộng trong 4 năm vỡ đường ống nước đến 15 lần. Mỗi lần vỡ ống là hàng vạn gia đình rơi vào cảnh khốn đốn, nhất là những gia đình ở những khu tập thể cũ tại Hà Nội dùng đường nước này.

Khu tập thể cơ khí, ngõ 192 đường Nguyễn Trãi (Thanh Xuân) vừa trải qua những ngày “náo loạn” do mất nước 3 ngày. “Sau mỗi lần vỡ như vậy, giờ đầu nước chảy về đục như nước sông, bà con lại phải hì hục cọ rửa thau bể chứa” – một người dân ở đây than vãn. Ông Lâm Phương Đông (nhà A4 – Tập thể cơ khí) bức xúc: “Chất lượng nước sạch khó chấp nhận. Mất nước liên miên, giữa thủ đô mà có ngày phải dành từng chậu nước chỉ để đánh răng, rửa mặt”.

Biểu đồ mức tăng giá nước sinh hoạt và thống kê sự cố vỡ đường ống nước sông Đà khiến người dân Hà Nội lâm vào cảnh thiếu nước sạch. Đồ họa của Văn Đức Dũng

Chị Nguyễn Sao Mai và hàng nghìn hộ dân ở khu đô thị mới Dịch Vọng (Cầu Giấy) cũng chịu cảnh dở khóc, dở cười vì mất nước. Sống trong khu đô thị hiện đại nhưng có ngày mọi vật dụng từ xoong chậu, bình cốc đều được bầy la liệt trong nhà để trữ nước. Chị Sao Mai chia sẻ: Chúng tôi chấp nhận giá nước tăng, nhưng Cty kinh doanh nước sạch có dám cam kết giá tăng, chất lượng cấp nước sẽ phải tăng theo.

Cùng chung với chị Mai, nhiều hộ dân ở đây cho rằng: “Chúng tôi chỉ đồng ý về mức tăng mới khi Công ty Nước sach Hà Nội đảm bảo là sẽ không có những lần vỡ đường ống thêm nữa. Năm nào cũng tăng đến 20% nhưng số lần vỡ đường ống cũng tăng theo thế này, chúng tôi khổ lắm”.

Chi phí đổ lên đầu dân

Lý giải về việc tăng giá nước, phía Cty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội cho rằng dù tăng tới gần 20% nhưng nếu trung bình mỗi gia đình sử dụng 15-16m3 mỗi tháng thì sau khi tăng giá, số tiền trả thêm của mỗi hộ gia đình chỉ là 15.000-20.000 đồng/tháng. “Đây là con số không cao và chấp nhận được” – một lãnh đạo công ty nước sạch cho biết.

Ngoài ra Cty Nước sạch HN cũng đưa ra hàng loạt lý do: Việc tăng trên được tính toán trên cơ sở các yếu tố thay đổi chi phí sản xuất kinh doanh. Trong đó có việc tăng do sự thay đổi cơ chế chính sách, biến động của thị trường như phí bảo vệ môi trường tăng 6 lần; chi phí điện từ 2010-2015 tăng bình quân 10%/năm; chi phí tiền lương từ 2009-2015 tăng bình quân 30%/năm…

Trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Nguyễn Anh Việt – Giám đốc Cty CP Đầu tư và Kinh doanh nước sạch Viwaco – còn khẳng định, mặc dù tăng thêm 19% nhưng giá nước sinh hoạt tại Hà Nội (và cả ở TPHCM) vẫn ở mức rất… rẻ. Cũng theo lãnh đạo Cty này thì dù giá nước tăng thêm 19% vẫn chưa bù đắp lại được mọi chi phí, nên Viwaco chưa đầu tư mở rộng, mà chỉ sửa chữa những hư hỏng nhỏ, đầu tư những hạng mục cơ bản trong quá trình cung cấp dịch vụ.

Trong khi đó, Công ty cấp thoát nước dường như né tránh câu hỏi về việc người dân phải “cõng” thêm cả phần thất thoát nước… lãnh đạo Công ty Nước sạch Hà Nội cho rằng: Thất thoát nước bao gồm thất thoát do kỹ thuật (đường ống dẫn nước, van…) và thất thu (do người dân đục trộm ống lấy nước) là có và tỉ lệ này ở Hà Nội là cao hơn tỉ lệ 10% của thế giới.

Điều khó hiểu là dù đường ống vỡ liên tục nhưng con số thất thoát nước phía Hà Nội đưa ra chỉ là 15-16% (tại TPHCM tỉ lệ thất thoát lên đến trên 30%).

Trao đổi với Lao Động, ông Lưu Quang Huy – Phó Chánh Văn phòng UBND TP.Hà Nội – nói “Hà Nội đang cố gắng đầu tư để có thêm hệ thống cấp nước mới, tránh phụ thuộc quá nhiều vào một hệ thống hiện tại. Ngoài 2 tuyến do Vinaconex đang thực hiện, TP sẽ đầu tư triển khai một tuyến dự phòng thứ 3 với quy mô nhỏ hơn, giao cho Cty nước sạch thực hiện”.

Hiện, Hà Nội cũng đã xây dựng đề án cấp nước Hà Nội giai đoạn 2020 và 2050 nhưng với người dân Hà Nội, ngay lúc này họ cần lời giải thích rõ ràng hơn và phải chăng việc tăng giá, dù chỉ là trung bình 20.000 đồng mỗi tháng nhưng là cách “đánh lên đầu dân” thay vì phải dùng một khoản tiền khác, cải thiện hạ tầng cấp nước, sau đó mới tính đến phương án tăng giá như hiện nay.

Theo LĐO