Được một gia đình Úc nhận nuôi khi còn đỏ hỏn, và nhỏ đến mức lọt thỏm trong một chiếc hộp đựng giày, chị Le Thi Ha, một trong những đứa trẻ từng được di tản khỏi Sài Gòn năm 1975 giờ đã 40 tuổi và đau đáu tìm lại gốc gác ở quê nhà

Ngày 5/4/1975, khi bà Gillian Diggins lần đầu gặp Le Thi Ha – cô con gái bà nhận nuôi – tại sân bay Adelaide, cô bé nhỏ đến độ trên vành tai, vai và lưng vẫn còn lông măng, một dấu hiệu cho thấy cô bé bị đẻ non nhiều ngày.

Tại thời điểm đó, Ha cân nặng chỉ 2,25kg, và nhỏ đến mức được đặt lọt vào trong một chiếc hộp đựng giày, trên hành trình hơn 6.000 km từ miền Nam Việt Nam sang Úc.

“Chúng tôi khi đó nghe nói các trại trẻ mồ côi trộn Vegemite (một loại thực phẩm làm từ bã bia sau khi lên men) với nước để bón cho lũ trẻ ăn bởi họ không đủ tiền mua sữa bột, nhưng con bé vừa mới ra đời nên vẫn chưa kịp bị suy dinh dưỡng”, bà Diggins nhớ lại.

“Con bé đúng là một giấc mơ. Sau này nó cũng phổng phao nhưng lúc đó vô cùng yếu ớt. Nó không hề khóc và xinh đẹp tuyệt vời. Tôi khi ấy không thể tin được mình lại có cô con gái nhỏ bé này”.

Le Thi Ha, giờ đã là bà Chantal Doecke với 4 đứa con, ngày đó nằm trong số trẻ em bị bỏ rơi được di tản trong những ngày cuối cùng của chính quyền Sài Gòn. Chiến dịch “Không vận trẻ em” (Babylift), đã đưa được gần 3.000 trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ rời khỏi miền Nam Việt Nam tới các nước khác trong đó có Mỹ, Pháp, Canada và Úc trong thời gian từ 3/4 đến 26/4/1975.

Giờ đây, 40 năm sau, Doecke đang muốn tìm lại gốc gác của mình, với manh mối duy nhất là tờ giấy khai sinh do chính quyền cũ cấp mà nay đã không còn hồ sơ lưu trữ.

Tất cả những gì chị biết đó là mình bị bỏ lại tại bệnh viện Từ Dũ.

“Mẹ đã sinh ra tôi và bỏ đi. Chắc chắn rằng bà biết không thể bỏ chạy với một đứa bé sơ sinh còn non yếu”, Doecke nói. “Tôi không tin rằng còn tồn tại bất kỳ thứ giấy tờ nào. Đáng buồn là nhiều trẻ được nhận nuôi như tôi đều có chung cảnh ngộ đó. Khi ấy không có thời gian để nghĩ đến các chi tiết, mà tất cả chỉ muốn “hãy đưa con tôi đi.”

Tất cả hy vọng giờ đây được đặt vào một dự án xét nghiệm ADN mang tên Chiến dịch đoàn tụ, với mục tiêu giúp những em bé được đưa đi trong chiến dịch Babylift tìm lại gia đình ruột thịt của mình.

“Khi lớn lên, tôi biết rằng mình là con nuôi, nhưng không thực sự hiểu nhiều về điều này”, Doecke cho biết thêm. “Thậm chí khi đã ở tuổi vị thành niên, khi có ai đó hỏi liệu tôi có muốn tìm lại cha mẹ mình hay không, tôi cũng nói rằng tôi có một người cha và một người mẹ rồi”.

Tuy nhiên, tất cả đã thay đổi khi Doecke 20 tuổi, và có đứa con đầu lòng. Khi cùng nhìn hình ảnh của mình và con qua gương, chị tự hỏi “trông con giống mình y hệt, vậy mình thì giống ai?”

Suốt những năm tháng lớn lên tại Úc, Chantal đã tìm cách che giấu nguồn gốc châu Á của mình bằng cách nhuộm tóc, che phủ da bằng những hình xăm để tránh sự phân biệt và kỳ thị.

“Bằng cách thay đổi diện mạo, tôi có thể giấu được vẻ ngoài châu Á khỏi những cái nhìn chằm chằm từ xung quanh”.

Năm 2004, Le Thi Ha và mẹ nuôi cuối cùng cũng đến Sài Gòn mà nay đã là TP. Hồ Chí Minh, và không khỏi ngỡ ngàng bởi những cảm xúc bất chợt ùa về.

“Đó đúng là một kỷ niệm đáng nhớ”, chi kể lại. “Đó đơn giản chỉ là một kỳ nghỉ và tôi không có bất kỳ tìm hiểu gì trước khi lên đường. Nó đã thôi thúc một cái gì đó bên trong tôi, một khát khao được trở lại nhiều lần nữa để biết được nhiều hơn”.

3 năm sau, Ha trở lại trong chuyến đi lần hai, và cùng mẹ nuôi tới thăm viện phụ sản Từ Dũ. “Mẹ đẻ của tôi hẳn phải có ít tiền nên mới bỏ tôi trong bệnh viện”, Ha nói. “Tôi là đứa trẻ duy nhất ở bệnh viện đó bị bỏ rơi vào thời điểm đó”.

Các nhân viên bệnh viện ngày ấy cho biết có một y tá vẫn còn làm việc từng có mặt trong những ngày diễn ra chiến dịch Babylift, một người có thể nhớ lại điều gì đó. Nhưng vào ngày Ha đến thăm, người y tá này lại nghỉ làm trong khi Ha phải trở về Úc vào hôm sau.

“Rất nhiều trẻ mồ côi được nhận nuôi sau chiến dịch Babylift cảm thấy oán giận, cho dù vào thời điểm đó không có nhiều lựa chọn”, bà mẹ có 4 con chia sẻ. “Tôi thì không oán giận gì. Tôi biết vì sao mẹ bỏ tôi lại – bà ấy không thể rời khỏi Sài Gòn với một đứa con mới sinh. Tôi muốn tìm lại ai đó, biết tôi trông giống ai. Tôi muốn tìm hiểu những gương mặt trong gia đình đó và tìm những nét tương đồng về tính cách”, Chantal chia sẻ.

“Tôi cần biết nhiều điều. tất cả những người đến trong chiến dịch Babylift xem nhau như anh chị em. Nước Úc là nơi tôi đang sống nhưng giờ tôi cảm thấy nhà tôi là ở Việt Nam. Khi bước xuống máy bay tôi thấy những khuôn mặt châu Á, và không còn cảm thấy là kẻ lạc lõng nữa”.

Là một đầu bếp chuyên nghiệp, Chantal hiện đang học làm y tá và bà đỡ, với giấc mơ được làm ở khu vực nông thôn, hoặc khi lũ trẻ đủ trưởng thành, chị sẽ làm việc đâu đó tại Việt Nam.

“Lần cuối cùng ở Việt Nam tôi đã đi xem một chương trình ca nhạc”, Chantal nói. “Tôi ngồi đó với chị dâu và đột ngột có một luồng cảm xúc trào dâng khiến tôi bật khóc. Thật không kìm nén nổi. Nơi này rõ ràng đã khiến cảm xúc trong tôi trỗi dậy suốt những năm qua. Giờ tôi xem một cuốn phim tài liệu, hay một bộ phim, tôi vẫn rơi nước mắt. Khi đi quanh đất nước ấy, bạn vẫn sẽ thấy dấu vết của chiến tranh còn hằn lên những con người và mảnh đất nơi ấy”.

Xã Luận

 

• “Baby in the Box”, tấm hình thay đổi cả một đời người
• Niềm tự hào của người bị kỳ thị
• ‘Đứa trẻ’ Babylift sống sót trong vụ rơi máy bay tìm về cội nguồn
• Số phận nghiệt ngã của đứa con nuôi Babylift
• Người đàn ông Pháp đi tìm mẹ Việt
• Chiến dịch Không vận trẻ em 1975: Di tản hay bắt cóc?